Cuộc gặp thượng đỉnh tại khu resort mang phong cách Tây Ban Nha Mar-a-Lago ở Palm Beach, bang Florida, bắt đầu một cách thân mật. Hai phu nhân Bành Lệ Viện và Melania Trump cùng ngồi với hai nhà lãnh đạo bên một chiếc bàn trong phòng ăn riêng được thắp nến và bình hoa lớn màu đỏ và vàng nằm ở vị trí trung tâm.
“Chúng ta đã có một cuộc thảo luận dài, và cho đến nay tôi vẫn chưa nhận được gì, hoàn toàn không có gì, nhưng chúng ta đã phát triển được một tình bạn – Tôi có thể thấy điều đó – và tôi nghĩ về lâu dài chúng ta sẽ có mối quan hệ rất rất tốt và tôi thực sự trông chờ điều đó”, Tổng thống Mỹ nói trước khi bữa tối bắt đầu.
Tổng thống Mỹ nói rằng ông, trong lần gặp đầu tiên này, ông muốn nêu quan ngại về cách làm thương mại của Trung Quốc và thúc giục ông Tập làm nhiều hơn nữa để kiềm chế tham vọng hạt nhân của Triều Tiên, cho dù hai nước khó có thể đạt được thỏa thuận lớn nào trong dịp này.
Tuy nhiên, sự quan tâm đối với cuộc gặp thượng đỉnh lần này bị lấn át khá nhiều bởi một vấn đề đối ngoại cấp bách: Mỹ đáp trả cuộc tấn công bằng khí độc chết người ở Syria.
Ông Trump và ông Tập dự kiến sẽ bàn chi tiết hơn về các vấn đề đối ngoại và thương mại trong ngày 7/4.
Trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016, ông Trump hứa sẽ ngăn điều mà ông gọi là việc Trung Quốc đánh cắp việc làm từ nước Mỹ và tái thiết các cơ sở sản xuất ở xứ cờ hoa.
“Chúng ta đã bị đối xử không công bằng và đã có những thỏa thuận thương mại kinh khủng với Trung Quốc trong nhiều năm qua. Đó là một trong những điều mà chúng ta sẽ đề cập đến”, Reuters dẫn lời ông Trump nói với các phóng viên trước thềm cuộc gặp với lãnh đạo Trung Quốc.
Tổng thống Mỹ vẫn đang tìm kiếm chỗ đứng của mình trong Nhà Trắng và vẫn chưa xác định được chiến lược cho điều mà các cố vấn của ông gọi là quan hệ thương mại xây dựng trên “nguyên tắc có đi có lại”.
Ông Trump đưa các cố vấn kinh tế và an ninh quốc gia hàng đầu của mình đến cuộc gặp ở Florida, trong đó có Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis, Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin, và Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross.
“Ngay cả khi chúng ta mong muốn hai nước làm việc cùng nhau, nước Mỹ vẫn thấy những thách thức mà Trung Quốc có thể gây ra đối với các lợi ích của Mỹ”, Ngoại trưởng Rex Tillerson nói khi ông có mặt ở Florida để tham dự cuộc gặp.
Con gái ông Trump là cô Ivanka cùng chồng Jared Kushner cũng góp mặt trong bữa tối.
Cá tính đối lập
Đây là cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo được coi là khó có thể khác nhau thêm được nữa: một ông Trump ăn nói gai góc, thường thể hiện cơn giận giữ trên mạng, với một ông Tập thường biểu hiện vẻ điềm tĩnh, không có sự hiện diện nào trên mạng xã hội.
Điều mà phía Trung Quốc lo ngại hơn cả vấn đề chính sách là nguy cơ ông Trump có thể đột ngột làm điều gì đó khiến ông Tập mất mặt, sau khi đã có tiền lệ với một số nhà lãnh đạo thế giới khác.
“Bảo đảm Chủ tịch Tập không mất mặt là một ưu tiên cao nhất đối với Trung Quốc”, Reuters dẫn lời một quan chức Trung Quốc nói.
Vấn đề cấp thiết nhất mà ông Trump và ông Tập phải giải quyết là làm sao thuyết phục Triều Tiên dừng hành động khó đoán như phóng tên lửa và thử hạt nhân.
Triều Tiên đang trong quá trình phát triển tên lửa đạn đạo xuyên lục địa có khả năng vươn tới Mỹ. Ông Trump từng dọa sẽ dùng thương mại để ép Trung Quốc dùng ảnh hưởng của họ với Bình Nhưỡng.
“Tôi nghĩ Trung Quốc sẽ phải tăng tốc”, ông Trump nói với các phóng viên hôm 6/4. Còn Bắc Kinh nói rằng ảnh hưởng của họ đối với Triều Tiên rất hạn chế và họ đang làm mọi điều có thể.
Nhà Trắng đang xem xét các lựa chọn để gây sức ép với Bình Nhưỡng về kinh tế và quân sự, trong đó có cả giải pháp “trừng phạt thứ cấp” đối với các ngân hàng và công ty Trung Quốc làm ăn với Bình Nhưỡng.
Tấn công phủ đầu vẫn là một lựa chọn đang được đặt lên bàn, nhưng hành động quân sự trực tiếp không được nhấn mạnh, một quan chức giấu tên của Mỹ tiết lộ.
Giới phân tích cho rằng bất kỳ hành động quân sự nào cũng sẽ vấp phải sự đáp trả từ Triều TIên và gây ra tổn thất lo lớn ở Hàn Quốc và Nhật Bản.
