Giữ nguyên định hướng 2%
NHNN đưa ra biên độ định hướng điều hành tỷ giá không quá 2% trong năm 2015. Tuy nhiên, mới hơn 4 tháng đầu năm, đã sử dụng hết dư địa này. Vậy nên hiểu cam kết cho năm 2015 là 2% theo hướng nào, thưa bà?
Năm 2015, NHNN định hướng điều hành tỷ giá trong phạm vi biên độ không quá 2% cho cả năm. Định hướng này được cân nhắc trên cơ sở phân tích, đánh giá dưới nhiều góc độ như các chỉ tiêu phát triển kinh tế-xã hội năm 2015 do Quốc hội đề ra, kết quả dự báo các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô, tiền tệ trong và ngoài nước, đặc biệt là dự báo cán cân thanh toán quốc tế tiếp tục thặng dư. Nói chung, mức điều chỉnh không quá 2% đã được tính toán, cân nhắc trên cơ sở một loạt các yếu tố vĩ mô, tiền tệ trong và ngoài nước, thậm chí cả yếu tố tâm lý, kỳ vọng trên thị trường.
Nhưng sau hai lần điều chỉnh tỷ giá hết room 2%, thị trường hiện vẫn chưa yên. Nhiều người cho rằng, tỷ giá vẫn đứng trước sức ép có thể phải điều chỉnh tiếp. Vậy từ nay đến cuối năm, điều hành tỷ giá của NHNN có thay đổi?
Qua phân tích, đánh giá nhiều khía cạnh tác động của tỷ giá và đứng trên quan điểm tổng thể lợi ích của quốc gia, không hướng đến mục tiêu duy nhất nào cả, NHNN khẳng định sẽ tiếp tục định hướng cả năm 2015 sẽ điều hành trong phạm vi biên độ 2% như đã định hướng đề ra từ đầu năm. Hiện hệ thống các tổ chức tín dụng vẫn tiếp tục mua ròng ngoại tệ từ tổ chức kinh tế và cá nhân theo hướng nâng cao lợi ích nắm giữ VND. Chúng tôi tiếp tục khuyến khích các tổ chức và cá nhân bán ngoại tệ cho hệ thống ngân hàng.
Điều chỉnh tỷ giá: Nông dân, nợ công thiệt
Thời điểm trước khi điều chỉnh tỷ giá lần thứ hai (ngày 7/5) vừa qua, NHNN cho biết, có họp và tham khảo ý kiến của Hội đồng tư vấn tiền tệ quốc gia về ảnh hưởng nếu nền kinh tế điều chỉnh. Bà có thể cho biết rõ hơn về tính toán tác động?
“Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, khoảng 90% hàng hóa nhập khẩu của Việt Nam là máy móc, thiết bị, nguyên, nhiên vật liệu cho sản xuất và chỉ có 10% là hàng tiêu dùng. Với thực trạng này, điều chỉnh tỷ giá sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp nhập khẩu trong khi có thể cải thiện xuất khẩu nhưng không dễ cải thiện được nhiều”.
Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng
Chúng tôi đã cân nhắc và tính toán rất kỹ. Việc phá giá VND ở mức cao sẽ mang lại lợi ích cho những nhà xuất khẩu, nhưng đối với những ngành sản xuất hàng xuất khẩu phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu từ nước ngoài sẽ chịu tác động bất lợi khi giá nhập khẩu đầu vào tính bằng đồng nội tệ gia tăng (đối với ngành dệt may, tỉ lệ nguyên liệu nhập khẩu năm 2013 là 82,5%; 70% đối với sản phẩm gỗ, 65% đối với sản phẩm may mặc, 50-60% đối với sản phẩm da giày). Trường hợp phá giá để có lợi ích cho nhóm bà con nông dân khi xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản nhưng lại làm cho đông đảo bà con nông dân phải chịu giá cao khi mua phân bón, thuốc trừ sâu, các thiết bị, công cụ sản xuất nông nghiệp…
Điều chỉnh tỷ giá sẽ tác động mạnh đến nợ công, đây là một e ngại thường trực, thưa bà?
Tăng tỷ giá vượt biên độ định hướng đề ra sẽ làm gia tăng nghĩa vụ nợ nước ngoài của Chính phủ, ảnh hưởng tới việc kiểm soát nợ công khi đang ở sát ngưỡng 65% GDP. Chưa kể, với các khoản nợ doanh nghiệp sẽ bị tăng nghĩa vụ trả nợ đối với các khoản vay nợ nước ngoài của doanh nghiệp. Một điểm nữa là tỷ giá được NHNN điều chỉnh tăng liên tục trong những năm qua (ngay cả khi đồng USD giảm giá, thì tỷ giá của VND/USD vẫn luôn được điều chỉnh tăng), mức điều chỉnh cao nhất là năm 2011 (tăng 9,3%). Sau đó, mỗi năm tăng 1-2%/năm, bởi vậy VND không còn bị đánh giá quá cao như thời gian trước đây. Thực tế nghiên cứu của nhóm chuyên gia IMF trong thời gian qua cũng cho thấy, tỷ giá VND/USD đang trong vùng phù hợp (aligment).
Tôi xin khẳng định, thời gian tới, NHNN điều hành tỷ giá theo hướng ổn định, tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường trong nước và quốc tế, các dự báo kinh tế vĩ mô, tiền tệ để điều hành đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ và sẵn sàng bán ngoại tệ can thiệp để ổn định tỷ giá trong biên độ cam kết từ đầu năm.
Cảm ơn bà.
Bình luận về quan điểm không điều chỉnh tỷ giá từ nay đến hết năm của NHNN với PV Tiền Phong, chuyên gia ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, NHNN đang muốn giữ sự nhất quán trong tuyên bố điều hành như chỉ tiêu đã cam kết đề ra. Tuy nhiên, cái khó là từ nay đến cuối năm sẽ có những biến động. “Lúc này, dự trữ ngoại hối của chúng ta đang mỏng chỉ dưới 3 tháng nhập khẩu, nếu bán ra sẽ càng hụt thêm. Nếu NHNN kiên quyết không tăng tỷ giá thì chỉ có cách phải tăng nguồn dự trữ một cách mạnh mẽ. Nếu không thị trường tự do sẽ quay trở lại như thời chợ đen trước đây”- ông Hiếu lưu ý.
