Sách ẩm thực nhiều, nhưng lâu nay hầu như đều là sách ảnh. Lần này độc đáo là sách tranh, được họa sĩ Đặng Hồng Quân tỉa tót công phu. Vẽ các món quà ngon, khi thì phong cách tả thực, thấy miếng ngon như sôi lên trong chảo mỡ, khi thì tỏa khói tỏa hương như có thể ăn ngay được. Có lúc họa sĩ dùng bút pháp biếm họa hí họa, như thể vừa ăn vừa kể cho nhau nghe những điều hài hước hóm hỉnh. Miếng ăn tươi như nhảy ra từ sách, và những câu chuyện hàm chứa như cũng được kể ra từ đấy.
Thanh niên Hà Nội, Đặng Hồng Quân chưa thuộc diện ăn quà như mỏ khoét nhưng cũng là kiểu người hàng bấc thì qua hàng quà thì tới. Ở đâu có món gì ngon, quán nào mới mở, biết ngay. Rất tốn tiền cho đồng quà tấm bánh. Đến khi nảy ra ý tưởng làm một cuốn sách về quà vặt, càng phải đầu tư kinh phí vào ăn. Quân thú nhận chỉ vì làm cuốn sách này mà trong vài ba năm qua họa sĩ đã tăng trọng cũng vài ba cân, trong khi hàng ngày vẫn phải nỗ lực dùng mọi biện pháp để giảm cân: sáng ra chạy bộ đi bơi, bữa chính cố tình ăn ít.
Nghe thế thì thấy họa sĩ có tâm hồn ăn uống quá. Mê ăn, tất nhiên rồi. Quân còn thuộc diện mê phim và mê sách. Ở rạp hoặc trên mạng có phim mới là lập tức thông tin ngay cho tôi để cùng xem. Xem xong thì hai chú cháu cùng bình luận rôm rả qua thư điện tử. Album nhạc mới cũng thế. Sách mới cũng thế. Họa sĩ lập tức tặng ngay những cuốn sách mới vẽ bìa hoặc minh họa. Theo yêu cầu của độc giả, Quân còn ra ngay Nguyễn Xí, Đinh Lễ mua sách mới để gửi sớm cho tôi ở xa.
Mê du ngoạn nữa. Lần đầu chúng tôi đi với nhau là chương trình “Một chuyến đi” năm 2006 trong dự án viết và vẽ hợp tác với Đan Mạch. Đoàn họa sĩ trẻ và cây viết trẻ, họ cùng nhau đi qua Phú Thọ, Thái Nguyên, Hà Giang, miền núi và trung du phía Bắc. Rồi chúng tôi lập thành một nhóm thường xuyên du hí, kéo nhau đi Thái Nguyên, Thanh Hóa xem hội diễn sân khấu, lên Sa Pa đi giữa sương mù như mây. Có khi gần tết hứng lên, kéo nhau lên tận Mai Châu, Mộc Châu, Sơn La mua cành đào rừng về chơi tết. Họa sĩ vốn duy mỹ, Quân chọn cành đào to nhất già nhất, rêu bám như vân hoa trên cành. Báo hại, đẹp nhưng mà già, tết ấy cành đào già của Quân không sao ra hoa được. Cười mãi.
Rất nhiều cái mê, nhưng mê nhất là vẽ. Sáng ra đến nhà xuất bản sớm vài tiếng, chiều thì về muộn vài tiếng, đều là để tránh tắc đường. Nhưng cũng là để dành thêm thời gian mà vẽ. Gặp gì cũng có thể tỉ mẩn ký họa ghi chép ngay. Gặp ai cũng có thể liếc mắt một cái là ký họa chân dung. Tặng một cuốn sách do mình vẽ, kèm theo lời đề tặng, Quân có thể vẽ thêm vào đấy một cái ký họa chân dung người được tặng. Cuốn sách vì thế mà trở nên sinh động, đầy tình, và cũng quý hóa hơn.
Đặng Hồng Quân minh họa nhiều cho mục truyện ngắn báo Tuổi Trẻ chủ nhật, vẽ nhiều bìa sách cho NXB Trẻ. Vẽ nhiều truyện tranh cho Nhã Nam, Đông A. Tập sách tranh Thành ngữ & tục ngữ Việt Nam gây được sự chú ý. Tập truyện tranh Cái tết của mèo con (Nguyễn Đình Thi), rực rỡ tưng bừng không khí tết, thành cuốn sách bán chạy nhất của Đông A trong hội sách xuân 2017.
Những bìa sách như Ông trăm tuổi trèo qua cửa sổ và biến mất, Cô gái mù chữ phá bom nguyên tử, Etta và Otto và Russel và James… nhiều tính trang trí và hồn nhiên. Bộ sách ăn quà vừa mới ấn hành, mỗi cuốn bìa mềm phủ UV hơn một trăm trang, vuông vắn và nhiều màu, là một sự đầu tư đáng kể của NXB Trẻ. Trước hết là sự đầu tư tích góp mấy năm trời của họa sĩ Đặng Hồng Quân. Đến khi Quân gặp được Nguyễn Trương Quý, nhà biên tập đã thêm vào đấy những ý tưởng, những món ăn các miền, bản thảo đầy hình vẽ giờ có thêm yếu tố biên khảo: lịch sử và dân tộc học làm đậm đà thêm ẩm thực.
Rồi Quân sẽ còn bổ sung những món quà vặt mà hai tập sách lần này chưa kịp bao quát. Còn chân còn đi, còn tay còn vẽ, ta có thể tin cái vị họa sĩ mê dịch chuyển ấy.
Đặng Hồng Quân làm việc tại NXB Giáo dục Việt Nam. Tác phẩm đã xuất bản: Thành ngữ & tục ngữ Việt Nam (2014), Giỏi giang mười hai tháng (2015), Cô gái trên trăng (2016), Cái Tết của mèo con (2017), Lê la quà vặt & Ăn quà xuyên Việt (2017).
