Trao đổi với phóng viên tại buổi thông tin báo chí Thành ủy Hà Nội chiều 6/10, ông Nguyễn Hữu Nghĩa – Phó giám đốc Sở TN&MT Hà Nội cho biết, tính đến hết năm 2014, trên địa bàn Hà Nội có hơn 1,4 triệu thửa đất trong khu dân cư, trong đó hơn 1,2 triệu thửa đất đã được cấp GCN lần đầu (đạt 86%). Đối với hơn 144 nghìn thửa đất còn tồn đọng, ông Nghĩa cho biết, khó khăn vướng mắc do có nguồn gốc sử dụng đất vi phạm pháp luật đất đai, lấn chiếm, chuyển mục đích sử dụng trái phép, giao đất trái thẩm quyền...
Riêng đối với việc cấp GCN cho người mua nhà ở thuộc các dự án phát triển nhà ở trên địa bàn Hà Nội, theo ông Nghĩa đã có hơn 72 nghìn/112 nghìn căn chủ đầu tư xây dựng xong và đã bàn giao cho người mua nhà. Đối với tổ chức, hết năm 2014 đã có hơn 10 nghìn GCN với diện tích trên 10 nghìn ha. Trong 9 tháng đầu năm 2015, Sở đã thẩm định giải quyết hơn 20 nghìn hồ sơ cấp GCN cho người mua nhà.
Giải thích về những tồn tại, hạn chế đối với các trường hợp ngoài dự án phát triển nhà ở, theo ông Nghĩa, nguyên nhân chủ yếu do phần lớn các trường hợp còn lại không có giấy tờ hợp lệ, có nguồn gốc sử dụng đất phức tạp, vi phạm pháp luật đất đai từ nhiều năm qua chưa giải quyết được, trong đó các vi phạm chủ yếu dưới hình thức chuyển mục đích sử dụng đất, xây dựng trái phép, giao đất trái thẩm quyền, lấn chiếm đất công, mua bán trao tay...không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận theo quy định.
Về các trường hợp mua nhà tại các dự án, ông Nghĩa cho biết, có tình trạng vi phạm pháp luật đất đai, pháp luật xây dựng từ chủ đầu tư. Điển hình như chủ đầu tư không xây dựng đúng quy hoạch chi tiết hoặc không đúng thiết kế, giấy phép được cấp. Bên cạnh đó còn tình trạng chủ đầu tư chưa hoàn thành thủ tục pháp lý về đất đai nhưng đã xây dựng và bán nhà ở.
Không ít chủ đầu tư cũng chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai, trong đó một số trường hợp phát sinh nghĩa vụ tài chính do vi phạm pháp luật đất đai, pháp luật xây dựng chưa được xử lý. Ngoài ra chủ đầu tư sau khi hoàn thành xây dựng, bàn giao nhà ở xong đã chậm trễ nộp hồ sơ để làm thủ tục cấp GCN cho người mua nhà. Đặc biệt tình trạng mua đi bán lại nhà ở mà không sử dụng tại các dự án phát triển nhà ở rất phổ biến và người mua nhà ở không nộp đủ giấy tờ để làm thủ tục cấp GCN.
Theo Phó giám đốc Sở, việc xử lý nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư đối với các trường hợp chưa hoàn thành khó thực hiện khi chủ đầu tư đã giải thể hoặc thay đổi, việc xác định nghĩa vụ tài chính thuế thu nhập doanh nghiệp trong trường hợp công ty mẹ chuyển cho công ty con thực hiện dự án cũng là một vấn đề khó khăn, vướng mắc.
