Tiếp tục tranh luận về sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1

Là con đẻ ngành giáo dục, tôi phát biểu mang tính xây dựng

Phát biểu đầu phiên thảo luận tại hội trường Quốc hội sáng nay (ngày 4/11), đại biểu Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên) cho rằng, không phải ngẫu nhiên mà xã hội bức xúc và giận dữ về bộ sách giáo khoa trong thời gian gần đây.

Theo đại biểu đoàn Phú Yên, do là năm đầu tiên áp dụng một chương trình nhiều bộ sách theo hình thức xã hội hóa, trong điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn, đội ngũ giáo viên bậc tiểu học chưa thể đạt yêu cầu cao hơn, chắc chắn còn nhiều bỡ ngỡ. Tuy nhiên, đại biểu Hiền đánh giá, sách giáo khoa khi biên soạn bị “gọt đẽo” theo một hệ thống chưa hoàn thiện.

Theo đại biểu Hiền, muốn xây dựng một bộ sách giáo khoa phải xây dựng hệ thống khoa học chuẩn chỉnh, nhưng chúng ta làm theo kiểu cuốn chiếu từng giai đoạn, chỗ nọ vá vào chỗ kia. “Không riêng gì một bộ sách, mà cả 5 bộ sách đều dính vào các lỗi cơ bản về nguyên tắc biên soạn, về bản quyền… mà lỗi trong sách giáo khoa thì chỉ có sai hoặc đúng chứ không có lỗi nội dung chưa phù hợp”, đại biểu nêu quan điểm.

Từ phân tích trên, bà Hiền cho rằng, quy trình thẩm định phát hành sách còn lỏng lẻo, dễ dãi, vội vàng đến khó tin và cách đùn đẩy trách nhiệm như một trận đá bóng không có trọng tài điều khiển khi xảy ra sự cố.

“Người lớn đã sai rồi. Sai trong cách tiếp cận ngược, sai trong lối tư duy ngược. Chẳng có nơi đâu làm sách cho trẻ lại mang ý chí, tham vọng của những người lớn, nó quá sức với sự tiếp thu của một đứa trẻ”, nữ đại biểu đoàn Phú Yên thẳng thắn.

Trước thực tế trên, bà Phạm Thị Minh Hiền kiến nghị Chính phủ và các bên liên quan cần có trách nhiệm trong việc bày tỏ thái độ, quan điểm đúng đắn hướng về phía quyền lợi của người học, nhất là trẻ em. “Không thể dừng lại ở việc rút kinh nghiệm và càng không thể trấn an dư luận bằng sợi dây kinh nghiệm”, đại biểu cho hay.

Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên). Ảnh Như Ý

Trong khi đó, đại biểu Quách Thế Tản (đoàn Hòa Bình) cho biết, việc quản lý sách giáo khoa và tài liệu tham khảo còn bất cập khi triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, nhất là một số nội dung chưa phù hợp trong sách giáo khoa môn Tiếng Việt lớp 1, thuộc bộ sách Cánh Diều bị dư luận phê phán.

“Mặc dù Bộ Giáo dục và Đạo tạo có những chỉ đạo có những giải pháp kịp thời, song cần rút kinh nghiệm việc này”, đại biểu Tản nhấn mạnh.

Tranh luận với những nội dung trên hội trường vào chiều ngày 3/11, đại biểu Đặng Thị Phương Thảo khẳng định: “Tôi là con đẻ của ngành giáo dục, tôi phát biểu với tinh thần cầu thị và mang tính chất xây dựng”. Nữ đại biểu cũng khẳng định luôn luôn chịu trách nhiệm với phát biểu của mình.

Theo đại biểu đang hoạt động trong ngành giáo dục, sách giáo khoa là vấn đề cử tri bức xúc, phản ánh với đại biểu và đại biểu phải làm tròn trách nhiệm, phán ánh trung thực những tâm tư, nguyện vọng của cử tri.

Ngoài ra, nữ đại biểu đoàn Nam Định cũng cho rằng, mức độ sai sót về sách giáo khoa đến đâu, đại biểu không thể tự đánh giá được mà thuộc về cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, bà Thảo cũng nhấn mạnh thêm rằng, việc đề nghị cơ quan điều tra vào cuộc là với lĩnh vực in ấn xuất bản, điều này cũng góp phần trả lại sự công bằng cho các nhà xuất bản làm ăn chân chính.

Đại biểu Ngô Thị Minh, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT

Mong nhận được sự sẻ chia

Tại phiên thảo luận, đại biểu Bùi Văn Phương (đoàn Ninh Bình) lại phát biểu tranh luận về vấn đề này với đại biểu. Ông khẳng định tinh thần, việc tranh luận với nhau để làm rõ vấn đề là việc hết sức bình thường.

Trước đó, phát biểu tranh luận với đại biểu Thảo chiều 3/11, đại biểu Bùi Văn Phương (Ninh Bình) về vấn đề sách giáo khoa. Theo ông Phương, đây là năm đầu tiên chúng ta thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Việc biên soạn sách giáo khoa là vấn đề rất lớn.

Ngành giáo dục đã hết sức cố gắng nhưng có thể nói có một số thiếu sót không thể tránh khỏi. Nhưng đây không phải là sai sót ở mức độ nghiêm trọng. Tôi nói sách giáo khoa có một số thiếu sót, đó chỉ là ở dạng một số ngữ liệu phục vụ cho học âm, học vần, bài đọc của các cháu chưa thật phù hợp, không phải sai sót tới mức nghiêm trọng và cũng không phải sai sót đến mức như đại biểu nói phải chuyển cơ quan điều tra, hoặc hình sự hóa việc sai sót này”, đại biểu đoàn Ninh Bình cho hay.

Phó trưởng đoàn chuyên trách Ninh Bình cũng nói thêm rằng, khi nói trước diễn đàn Quốc hội, đại biểu phải hết sức cẩn trọng, nếu không có thể gây tâm lý, có thể là hoài nghi, hoang mang trong nhân dân và cử tri.

Đại biểu Bùi Văn Phương. Ảnh Như Ý

“Tôi xin nhắc lại, những thiếu sót trong sách giáo khoa chỉ là dạng chưa thật sự phù hợp và những việc này có thể điều chỉnh và sửa được ở trong lần tái bản tiếp theo”, ông Phương nhấn mạnh

Tiếp tục tranh luận trước nhiều tranh luận nêu ra, đại biểu Ngô Thị Minh, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chia sẻ với những lo toan, trăn trở của hai nữ đại biểu về sách giáo khoa. “Những lo toán đó hoàn toàn chính đáng. Thực sự đổi mới chương trình sách giáo khoa là việc lớn và rất khó. Bộ Giáo dục và Đào tạo và Hội đồng thẩm định đã tiếp thu ý kiến của cử tri và giải trình trước Quốc hội”, bà Minh cho hay.

Nhưng chỉ có điều, đổi mới chương trình sách giáo khoa giáo dục phổ thông đang chuyển rất mạnh từ truyền thụ kiến thức một chiều cho học sinh đổi mới sang phát triển năng lực, phẩm chất của người học. Theo bà Minh việc đổi mới này đòi hỏi có một chương trình tổng thể các môn học đã được công bố.

“Tôi cũng là giao viên và chỉ mong muốn sao cho việc giáo viên bám sát chương trình. Chúng ta đang biên soạn theo chủ đề và một chủ đề có thể dạy 2-3 tiết”, Thứ trưởng Minh cho hay.

Đặc biệt, theo đại biểu, đại dịch Covid-19 vừa qua, việc bồi dưỡng học sinh, giáo viên đang là áp lực rất lớn. Sự chuẩn bị cho các em 5 tuổi lẽ ra phải có cách tiếp cận phổ cập theo nghị quyết của Quốc hội nhưng đến 6 tháng nghỉ ở nhà và không có thời gian chuẩn bị.

“Bộ trưởng đã có hứa hẹn và thực sự đã chỉ đạo rất quyết liệt trong ngành”, bà Minh mong muốn nhận được sự sẻ chia, đồng hành cùng ngành giáo dục.