Chỉ có một trường hợp hối lộ?
Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Sơn La vừa ra kết luận điều tra bổ sung vụ án gian lận điểm thi THPT Quốc gia năm 2018 và đề nghị truy tố thêm bị can Lò Thị Trường (ở TP Sơn La) về tội “Đưa hối lộ”, truy tố Lò Văn Huynh - Trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục (Phòng khảo thí) thêm tội “Nhận hối lộ”.
Ông Huynh cùng 7 bị can đã khởi tố trước đó vẫn bị đề nghị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Số này gồm Trần Xuân Yến - nguyên Phó GĐ Sở GD&ĐT; Nguyễn Thị Hồng Nga - chuyên viên Phòng khảo thí; Cầm Thị Bun Sọn - Phó trưởng Phòng chính trị Sở GD&ĐT; Đặng Văn Thủy - Phó hiệu trưởng trường THPT Tô Hiệu; Đinh Hải Sơn - nguyên cán bộ Phòng An ninh chính trị nội bộ Công an tỉnh Sơn La (PA03); Nguyễn Thanh Nhàn - Phó phòng khảo thí và Đỗ Khắc Hưng - nguyên cán bộ PA03.
Trước đó, cơ quan điều tra xác định 8 bị can (trừ Lò Thị Trường) đã nhận thông tin rồi can thiệp bài làm, nâng điểm cho 44 thí sinh tham gia thi THPT Quốc gia năm 2018. Một số bị can khai được nhận tiền “cảm ơn” khi can thiệp bài thi nhưng những người có con em được nâng điểm nói chỉ nhờ xem điểm trước, không đưa tiền hoặc hứa đưa tiền. Ngày 18/10, TAND tỉnh Sơn La trả hồ sơ, đề nghị điều tra hành vi đưa - nhận hối lộ để “chạy” điểm của nhiều người.
Cụ thể, tòa án yêu cầu làm rõ 1,04 tỷ đồng bị can Nga nhận từ ông Trần Văn Điện - cán bộ giáo dục TP Sơn La để nâng điểm cho 4 thí sinh; 300 triệu đồng bị can Lò Văn Huynh nhận của Lò Thị Trường; 2,1 tỷ đồng ông Huynh nhận từ ông Nguyễn Minh Khoa - Phó phòng PA03 gồm 1 tỷ đồng đã nhận và 1,1 tỷ hứa sẽ được nhận; làm rõ khoản 400 triệu đồng Cầm Thị Bun Sọn nhận từ bà Hoàng Thị Thành - Chủ tịch Hội Nông dân huyện Quỳnh Nhai...
Tuy nhiên, cơ quan điều tra chỉ khởi tố và làm rõ được việc đưa nhận hối lộ của các bị can Lò Thị Trường và Lò Văn Huynh. Cụ thể, bà Trường đã cung cấp thông tin con trai mình và đưa 300 triệu đồng cho bị can Huynh để nhờ nâng điểm đến mức đỗ vào đại học ngành công an; hẹn khi có kết quả sẽ cảm ơn thêm. Thời điểm có dư luận về tiêu cực thi cử, ông Huynh đã trả lại số tiền này.
Tiền hối lộ thành tiền bán đất
Ngoài Lò Thị Trường, những công chức, sĩ quan công an khác tại Sơn La vẫn không thừa nhận có đưa tiền để nhờ nâng điểm. Thậm chí, bị can Lò Văn Huynh tại giai đoạn điều tra trước và ở phiên tòa vừa qua đã khai ông Nguyễn Minh Khoa - Phó phòng PA03 đưa mình 1 tỷ đồng, hứa đưa thêm 1,1 tỷ đồng để nâng điểm cho các thí sinh. Ông Huynh và gia đình đã nộp 1 tỷ đồng nhận của ông Khoa cho cơ quan điều tra.
Tuy nhiên, sau khi bị tòa án trả hồ sơ, bị can Huynh thay đổi lời khai, nói không nhận tiền hoặc thỏa thuận nhận tiền với ông Khoa; 1 tỷ đồng đã nộp nói trên gồm tiền bán đất của bố mẹ vợ cho và tiền tiết kiệm. Ông Khoa không có mặt ở nơi cư trú khi tòa án triệu tập đến phiên tòa công khai nhưng hiện đã có lời khai khẳng định không đưa tiền. Vì vậy, cơ quan ANĐT Công an tỉnh Sơn La cho rằng không có căn cứ quy kết hành vi đưa nhận hối lộ giữa cựu sĩ quan an ninh Nguyễn Minh Khoa và Lò Văn Huynh.
Cũng theo kết luận, bị can Nguyễn Thị Hồng Nga giữ nguyên lời khai đã nhận 1,04 tỷ đồng của ông Trần Văn Điện để nâng điểm cho 4 thí sinh. Cụ thể, bà Nga nhận tiền tại nhà bố mẹ đẻ mình vào tối 13/7/2018, khi đó ông Điện nói: “Gia đình Nguyễn Thanh Hưng cảm ơn 350 triệu đồng, ba thí sinh kia mỗi người cảm ơn 230 triệu đồng”. Tuy nhiên, do ông Điện khai chỉ nhờ xem điểm, không thừa nhận có đưa tiền nên cơ quan điều tra không thể làm rõ hành vi hối lộ giữa 2 người.
Tương tự, bị can Cầm Thị Bun Sọn đã giao nộp 440 triệu đồng nhận từ bà Hoàng Thị Thành - Chủ tịch Hội Nông dân huyện Quỳnh Nhai khi nâng điểm cho con vị này. Do bà Thành không thừa nhận việc hối lộ nên không có căn cứ làm rõ sự việc. Bị can Đặng Hữu Thủy khai có cầm 500 triệu đồng, hứa được thêm 270 triệu đồng để nâng điểm cho 4 thí sinh. Tuy nhiên, những người đưa không thừa nhận nên phía điều tra không có căn cứ quy kết.
Tuy cho rằng không có căn cứ xử lý tội đưa nhận hối lộ nhưng cơ quan điều tra vẫn khẳng định khoản 1 tỷ đồng và 440 triệu đồng các bị can Nga, Sọn đã giao nộp là tiền vụ lợi nên cần tịch thu. Số tiền 1 tỷ đồng bị cáo Huynh giao nộp không được đề nghị xử lý trong kết luận điều tra bổ sung.