Quyết định này xuất phát từ một số vi phạm của tài xế xe container trong thời gian qua. Một số chi cục hải quan đã phát hiện có tài xế trong quá trình chuyên chở đã cố tình chạy sai tuyến đường, phá niêm phong container để đánh cắp hàng hóa.
Trước đó, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu hàng nông sản cũng bị tài xế xe container đánh cắp hàng hóa ngay trên đường chuyển hàng ra cảng biển. Một vài doanh nghiệp chỉ biết mình bị mất hàng khi đối tác ở nước ngoài báo lại lô hàng xuất khẩu thiếu số lượng.
Theo Tổng cục Hải quan, nếu áp dụng hệ thống định vị GPS trên các lô hàng chuyên chở bằng container thì các doanh nghiệp vận tải, doanh nghiệp xuất nhập khẩu có thể kiểm soát đường đi nước bước của lô hàng qua các thiết bị cầm tay như smartphone hoặc máy tính bảng. Hành vi phá kẹp chì niêm phong, thay đổi lộ trình... sẽ bị phát hiện do thiết bị GPS thường xuyên cập nhật vị trí và tình trạng của lô hàng trên đường vận chuyển.
Hệ thống GPS của hải quan khi áp dụng phải đáp ứng các yêu cầu nghiệp vụ như: cảnh báo khi niêm phong (seal) trên container bị phá hủy hay container bị mở. Hệ thống cũng giúp có thể biết xe chở container chuyển cửa khẩu đang ở vị trí nào trên hành trình vào thời điểm bất kỳ. Cùng đó giúp theo dõi lộ trình di chuyển của container và có những thông tin cảnh báo ngay cho lực lượng hải quan giám sát khi xe đi sai lộ trình, sai thời gian, dừng đỗ quá thời gian cho phép, vị trí dừng đỗ của xe container khi chuyển cửa khẩu.
Tổng cục Hải quan cho biết, từ tháng 6/2014, Cục Hải quan Hải Phòng và Quảng Ninh sẽ thí điểm giám sát hàng hóa vận chuyển bằng container bằng hình thức này nhằm chống tình trạng đánh cắp hàng hóa, gian lận.