Cựu danh thủ Gary Lineker từng mặc định: “Bóng đá là một trò chơi đơn giản; 22 người đàn ông đuổi theo một quả bóng trong 90 phút và cuối cùng, người Đức giành chiến thắng”. Đó là khi tuyển Anh của Lineker tức tưởi dừng bước sau loạt đá luân lưu với người Đức tại trận bán kết World Cup 1990.
Nhưng rồi danh ngôn trên lại được chính Lineker sửa thành phiên bản khác. Khi đúng ngày này 3 năm trước (27/6/2018) đương kim vô địch thế giới Đức phơi áo trước “kẻ lót đường” Hàn Quốc với tỷ số 0-2, bị loại ngay ở vòng bảng World Cup 2018, điều chưa từng xảy ra suốt lịch sử 80 năm. “Bóng đá là một trò chơi đơn giản; 22 người đàn ông đuổi theo một quả bóng trong 90 phút và cuối cùng, người Đức không phải lúc nào cũng thắng”.
Cũng như trước đó, hàng loạt đương kim vô địch thế giới là các ông lớn Pháp, Italia, Tây Ban Nha phải xách va ly về nước ngay sau vòng bảng các kỳ World Cup.
Cũng như tại vòng đấu bảng chung kết EURO 2021 mấy đêm trước, chàng “tí hon” Hungary lại chính là “tử thần” trong bảng đấu tử thần, hành hạ các ông lớn đến phút chót, khiến đối phương rơi vào những thời điểm hoang mang cùng cực.
Sự thay đổi nào trong tiến trình của trò chơi lớn và hấp dẫn nhất mọi thời đại này?
Có một câu nói của huyền thoại Barcelona Xavi Hernandez đã bị cắt ghép khiến không phải ai cũng hiểu hết ý nghĩa của nó. “Trong bóng đá, kết quả là kẻ giả mạo (impostor). Bạn có thể làm mọi thứ thực sự rất, rất tốt nhưng không thể giành chiến thắng. Có điều gì đó còn lớn lao hơn kết quả cuối cùng, trường tồn hơn – một di sản”. Điều gì đó, là gì? Không phải lời nguyền hay định mệnh, mà tìm lại đầy đủ phát ngôn của tiền vệ lừng danh này, thì “di sản” ấy chính bản sắc bóng đá, thứ đang bị bỏ quên.
Khó thể giữ mãi thứ bóng đá “sạch” nguyên thủy, như rau quả, thực phẩm ngày xa xưa khi còn chưa biết đến thuốc kích thích hay biến đổi gen. Hiếm hoi như Gary Lineker suốt sự nghiệp 18 năm trên khắp đấu trường thế giới ghi 329 bàn thắng đỉnh cao mà chưa từng dính bất kỳ một thẻ vàng hay thẻ đỏ nào. Chỉ duy nhất một lần khi khoác áo Barca chàng tiền đạo nổi tiếng lịch lãm suýt bị rút thẻ chỉ vì hay... cười! “Trọng tài cảnh báo tôi là đừng có cười nữa và thò tay vào túi”.
Bóng đá ngày nay dường như nụ cười hồn nhiên đã nhường rất nhiều phần sân cho bao thứ toan tính thực dụng. Là những niềm “vui sướng đi” một cách vô tư, thanh sạch. Trật tự cuộc rượt đuổi quanh trái bóng tròn và những chiếc cúp vàng sẽ không dễ dàng thay đổi. Cho dù trật tự lớn nhỏ, cao thấp ấy vốn là mảnh đất nuôi dưỡng và hứa hẹn cho những cuộc lật đổ ngoạn mục. Nếu không có những câu chuyện cổ tích được viết trên sân cỏ thì bóng đá còn gì?
Nhưng còn đức tin của những “kẻ lót đường”, cũng là đức tin của đông đảo nhân quần “bé mọn” vô danh còn lại, so với tầng lớp tinh hoa? Khi không phải chiến thắng nào cũng được nhắc đến, và thất bại nào cũng phải cúi đầu. Một thứ đức tin rất công bằng và mãnh liệt, không chỉ với trái bóng tròn và trên sân cỏ.
