Triển khai dự án khi mới đánh giá tác động sơ bộ
Pháp luật TPHCM: Cuối tháng ba, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải có văn bản chỉ đạo Bộ TN-MT chủ trì phối hợp với một số bộ, ngành kiểm tra Dự án cải tạo cảnh quan và phát triển đô thị ven sông Đồng Nai, báo cáo Phó Thủ tướng trước 28/5. Được biết Cục Quản lý Tài nguyên nước, cơ quan tham mưu cho Bộ TN-MT đã xây dựng xong báo cáo. Vậy xin hỏi quan điểm của Bộ về dự án này, nhất là khi nhiều chuyên gia cho rằng cần xóa sổ dự án vì đe dọa xói lở Cù Lao Phố, cản trở thoát lũ và tạo tiền lệ xấu cho việc lấn sông?
Ông Hoàng Văn Bẩy, Cục trưởng Cục Quản lý Tài nguyên nước: Từ 27/3-25/5, Bộ TN-MT đã chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ NN-PTNT, Bộ Giao thông Vận tải cùng UBND tỉnh Đồng Nai, cơ quan liên quan kiểm tra việc thực hiện dự án. Sau khi xem xét hồ sơ, khảo sát thực địa và mời một số chuyên gia ở Mạng lưới Sông ngòi Việt Nam trao đổi, chúng tôi có ý kiến thế này:
“Kết luận trong báo cáo đánh giá tác động dòng chảy cho rằng việc lấn sông không làm thay đổi đáng kể thủy lực dòng chảy đoạn sông, không làm ảnh hưởng xấu đến dòng chảy và tác động vùng bờ lân cận là thiếu cơ sở khoa học”.
Cục trưởng Cục Quản lý Tài nguyên nước Hoàng Văn Bẩy
Thứ nhất là về báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của dự án. Mặc dù UBND tỉnh Đồng Nai đã mời Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam thực hiện ĐTM và mời trường Đại học Thủy lợi làm đơn vị thẩm tra, trên cơ sở đó phê duyệt ĐTM làm cơ sở xây dựng dự án. Tuy nhiên ĐTM chưa lấy ý kiến của Bộ TN-MT.
Quá trình tham vấn ý kiến chuyên gia hạn chế và cũng chưa lấy ý kiến của 11 địa phương nằm trên lưu vực sông Đồng Nai. Bản thân ĐTM của dự án chưa được nghiên cứu đánh giá đầy đủ, một số nội dung chưa có, một số nội dung có nhưng chưa rõ, chưa đạt, chưa đủ cơ sở để định lượng tác động của dự án tới vấn đề thoát lũ, lưu thông của dòng chảy, sạt lở lòng bãi sông. Có thể nói, dự án đã đặt bài toán và giải bài toán chưa đầy đủ và toàn diện, đặc biệt là trường hợp có lũ lớn ở thượng nguồn, lũ lớn kết hợp triều cường ở hạ du và hồ chứa thượng nguồn xả lũ.
Vấn đề thứ hai liên quan đến số liệu, chúng tôi đã đọc kỹ, rà soát kỹ thì thấy số liệu chưa đầy đủ, thiếu đồng bộ, nhất là số liệu địa hình, thủy văn. Vì vậy kết luận trong báo cáo đánh giác tác động dòng chảy cho rằng việc lấn sông không làm thay đổi đáng kể thủy lực dòng chảy đoạn sông, không làm ảnh hưởng xấu đến dòng chảy và tác động vùng bờ lân cận là thiếu cơ sở khoa học. Bản thân Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam cũng thừa nhận việc đánh giá, tư vấn mới ở mức sơ bộ, chưa đưa ra luận cứ khoa học, cần tiếp tục nghiên cứu để nâng cao độ chính xác. Chúng tôi cho rằng báo cáo đánh giá tác động môi trường, báo cáo đánh giá tác động dòng chảy mới ở mức sơ bộ, chưa toàn diện, chưa đủ độ tin cậy để triển khai dự án.
Sẽ đánh giá lại tác động của dự án
Tiền Phong: Vậy hướng xử lý tiếp theo với dự án này như thế nào?
Ông Hoàng Văn Bẩy: Chúng tôi sẽ báo cáo lãnh đạo Bộ TN-MT sau đó báo cáo Chính phủ. Tuy nhiên với vai trò tham mưu chúng tôi cho rằng cần phải nghiên cứu, tính toán lại mới có đủ cơ sở để xác định tác động của dự án đến dòng chảy, môi trường, nhất là trong trường hợp lũ lớn kết hợp với triều cường và việc xả lũ hồ chứa từ thượng nguồn.
Để đảm bảo tính khách quan cần có một cơ quan tư vấn độc lập, không phải cơ quan tư vấn cũ, phải là cơ quan tư vấn có năng lực, có uy tín để tiếp tục nghiên cứu, đánh giá, định lượng. Trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá, thẩm tra kỹ lưỡng sẽ xem xét tác động của dự án đến đâu. Từ đó có quyết định xử lý đối với dự án này. Trong thời gian chờ nghiên cứu, tính toán lại thì tiếp tục dừng dự án.
Tuổi Trẻ TPHCM: Báo cáo đánh giá tác động dòng chảy, tác động môi trường mới ở mức sơ bộ nhưng UBND tỉnh Đồng Nai đã cho triển khai và chỉ dừng lại khi dư luận lên tiếng. Vậy Bộ TN-MT có cho rằng, UBND tỉnh Đồng Nai đã vội vàng trong việc thực hiện dự án?
Thứ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà: Tôi cho rằng ý kiến của phóng viên là một bình luận. Các cơ quan trung ương đã rất nỗ lực để xem xét, đánh giá tác động dự án. Khi nào có ý kiến chính thức, bình luận đó sẽ rõ ràng hơn. Hiện cho phép chúng tôi được ghi nhận câu hỏi này như một ý kiến bình luận.
