Trước đây, rất ít người nghĩ tỷ phú Trump sẽ tranh cử, nhưng ông đã tranh cử. Nhiều người nghĩ ông sẽ không được đánh giá cao trong các cuộc thăm dò ý kiến, nhưng ông đã làm được. Nhiều người không nghĩ ông sẽ chiến thắng trong các cuộc bầu cử sơ bộ, nhưng ông đã làm được. Nhiều người nói ông sẽ không được đại diện cho đảng Cộng hòa, nhưng ông đã đạt được. Và nay ông Trump thắng cử để trở thành tổng thống thứ 45 của nước Mỹ.
Kế hoạch kinh tế vĩ đại
Trùm bất động sản và cựu ngôi sao truyền hình thực tế đã giành được quá 270 phiếu đại cử tri cần thiết sau khi chiến thắng tại các bang chiến địa để bắt đầu nhiệm kỳ lãnh đạo 4 năm bắt đầu từ ngày 20/1 năm sau.
Xuất hiện cùng gia đình trước đám đông hò reo trong một khách sạn ở New York, ông Trump hôm qua nói rằng, đã đến lúc hàn gắn sự chia rẽ và tìm ra nền tảng chung sau khi chiến dịch tranh cử năm nay phơi bày những chia rẽ sâu sắc trong lòng nước Mỹ. “Đã đến lúc chúng ta xích lại gần nhau như một dân tộc đoàn kết”, ông Trump nói. “Tôi sẽ là tổng thống của tất cả người dân Mỹ”. Ông nói đã nhận được cuộc gọi từ bà Clinton để chúc mừng chiến thắng và ông cũng ca ngợi sự cống hiến và công sức của bà trong chiến dịch tranh cử khó khăn này. Cách nói của ông Trump về bà Clinton trong bài phát biểu chiến thắng khác xa những lời lẽ khó nghe suốt thời gian cạnh tranh.
Phe Cộng hòa cũng sẽ kiểm soát Quốc hội Mỹ. Truyền thông Mỹ đưa tin đảng này sẽ vẫn chiếm đa số trong cả Thượng viện và Hạ viện Mỹ.
Sau khi kiểm phiếu sơ bộ tại 47 bang, bà Hillary giành được 228 phiếu đại cử tri, trong khi ông Trump nhận được 278 phiếu. Dù thua trong cuộc chiến giành số phiếu đại cử tri, bà Clinton dẫn trước ông Trump với tỷ lệ sít sao trong lượng phiếu bầu phổ thông toàn quốc, theo tỷ lệ được truyền thông Mỹ công bố. Đây là lần thứ hai trong 16 năm qua một ứng viên của đảng Dân chủ để tuột ghế tổng thống dù giành nhiều phiếu hơn đối thủ. Năm 2000, ứng viên Dân chủ Al Gore cũng nhận được nhiều phiếu hơn đối thủ Cộng hòa George W. Bush.
Hôm qua, bà Clinton nói rằng tổng thống đắc cử Donald Trump phải được trao cơ hội dẫn dầu. Xuất hiện trước công chúng lần đầu tiên kể từ khi thừa nhận thất bại, bà nói bà hy vọng ông Trump sẽ là một tổng thống thành công của mọi người Mỹ. “Chúng ta nhận thấy rằng, quốc gia chúng ta chia rẽ sâu sắc hơn chúng ta tưởng”, bà phát biểu.
Trong bài phát biểu chiến thắng, ông Trump nói ông đã có một kế hoạch kinh tế vĩ đại, sẽ thực hiện một dự án nhằm tái thiết hạ tầng của Mỹ và sẽ tăng gấp đôi tăng trưởng kinh tế Mỹ.
Năm nay 70 tuổi, Trump sẽ trở thành tổng thống già nhất khi bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống Mỹ. Giới quan sát cho rằng vẫn phải chờ xem một người ngoại đạo như ông sẽ làm việc với Quốc hội như thế nào. Trong quá trình tranh cử, tỷ phú này trở thành mục tiêu chỉ trích không chỉ từ phe Dân chủ mà cả từ trong đảng của ông.
 |
Ông Donald Trump: Tôi sẽ là tổng thống của tất cả người Mỹ. Ảnh: fox news.
Phản ứng của lãnh đạo thế giới
Là người vận động mạnh mẽ chống ông Trump, Tổng thống Barack Obama đã gọi điện cho người mới đắc cử để chúc mừng chiến thắng và mời ông Trump đến dự một cuộc họp tại Nhà Trắng vào ngày 10/11, Nhà Trắng thông báo. “Bảo đảm sự chuyển đổi quyền lực suôn sẻ là ưu tiên cao nhất mà tổng thống xác định từ đầu năm nay và một cuộc họp với tổng thống đắc cử là bước đi tiếp theo”, Nhà Trắng cho biết.
Nhiều nhà lãnh đạo nước ngoài đã cam kết sẽ làm việc với ông Trump nhưng một số quan chức cảnh báo cuộc bầu cử năm nay có thể chấm dứt thời kỳ Washington thúc đẩy các giá trị dân chủ và được các đồng minh cho là người bảo vệ cho hòa bình.
 |
Chính phủ Anh, Trung Quốc, Đức, Israel, Nhật Bản, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga… đã chúc mừng ông Trump và khẳng định sẽ làm việc với ông. Tổng thống Nga Vladimir Putin là một trong những nhà lãnh đạo đầu tiên gửi thư chúc mừng sau khi ông Trump tuyên bố chiến thắng. “Đó không phải con đường dễ dàng nhưng chúng tôi đã sẵn sàng làm phần việc của mình và làm mọi thứ để đưa quan hệ Nga- Mỹ ổn định và phát triển”, Tổng thống Putin viết.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho rằng, Bắc Kinh và Washington chia sẻ trách nhiệm thúc đẩy thịnh vượng và phát triển toàn cầu. “Tôi rất coi trọng quan hệ Trung - Mỹ, và trông đợi làm việc với ngài để duy trì các nguyên tắc không xung đột, không đối đầu, tôn trọng nhau và hợp tác cùng thắng”, ông Tập viết. Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte chúc mừng ông Trump, nói rằng ông “trông đợi được làm việc với chính quyền sắp tới”.
Hàn Quốc bày tỏ hy vọng ông Trump sẽ duy trì chính sách hiện nay của Mỹ về việc gây áp lực lên Triều Tiên đối với các vụ thử hạt nhân và tên lửa. Seoul lo ngại ông Trump có thể đưa ra những đề xuất khó đoán với Triều Tiên, một quan chức trong đảng cầm quyền Hàn Quốc cho biết.
 |
Phát biểu trước khi ông Trump chiến thắng, một quan chức chính phủ Nhật Bản thúc giục ông gửi thông điệp càng sớm càng tốt để tái bảo đảm với thế giới về những cam kết của Mỹ với các đồng minh. “Chúng tôi chắc chắn rất lo ngại về những bình luận (ông Trump) đưa ra cho đến nay về quan hệ đồng minh và vai trò của Mỹ ở Thái Bình Dương, đặc biệt là ở Nhật Bản”, Reuters dẫn lời một quan chức Nhật Bản nói. Tổng thống Iran Hassan Rouhani nói rằng, kết quả bầu cử Mỹ sẽ không ảnh hưởng các chính sách của Tehran và thỏa thuận hạt nhân với 6 cường quốc sẽ không bị bãi bỏ bởi một chính phủ.
Trong khi đó, có quan chức chính phủ cấp cao không ngại chỉ trích kết quả bầu cử Mỹ, gọi đây là tín hiệu đáng lo ngại cho nền dân chủ tự do và lòng khoan dung trên thế giới. “Ông Trump là người tiên phong của chủ nghĩa độc tài mới và phong trào sô-vanh quốc tế. Ông cũng là lời cảnh báo với chúng ta”, Phó Thủ tướng Đức Sigmar Gabriel nói trong cuộc trả lời phỏng vấn báo Funke.
Lãnh đạo Việt Nam gửi điện mừng
Nhân dịp ông Donald Trump được bầu làm Tổng thống Mỹ, ngày 9/11, Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gửi điện mừng, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.
Thị trường thất vọng
Lo ngại chiến thắng của ông Trump sẽ gây ra xáo trộn toàn cầu, giới đầu tư đang tránh những tài sản rủi ro cao. Hôm qua, đồng đô la Mỹ, đồng peso của Mexico và chứng khoán thế giới đi xuống, nhưng cho đến nay vẫn chưa xuất hiện nỗi lo sợ tương tự như đợt sốc do cuộc trưng cầu ý dân về việc nước Anh sẽ rời khỏi Liên minh châu Âu (Brexit), khiến cả nghìn tỷ đô la Mỹ biến mất khỏi các thị trường toàn cầu.
