 |
Những đám mây rực rỡ trở nên rõ ràng nhất ngay trước khi mặt trời lặn (Ảnh: Ramunė Šapailaitė) |
Các chuyên gia cho biết, những đám mây màu cầu vồng tuyệt đẹp này đã lấp lánh trên bầu trời phía trên và xung quanh Bắc Cực trong hơn ba ngày nhờ một đợt lạnh bất thường ở tầng trên bầu khí quyển. Và những đám mây nhiều màu sắc này có thể xuất hiện trong vài tháng tới.
Những đám mây đầy màu sắc, được gọi là các đám mây tầng bình lưu vùng cực (PSC), được phát hiện lơ lửng trên bầu trời phía trên các khu vực của Na Uy, Thụy Điển, Phần Lan và Alaska, và xa hơn về phía nam như Scotland. Chúng bắt đầu xuất hiện vào ngày 18/12 vừa qua và tiếp tục xuất hiện rõ hơn cho đến ngày 20/12. Một số đám mây nhỏ hơn cũng được phát hiện vào ngày 21/12, nhưng chúng dường như biến mất nhanh chóng.
 |
Những đám mây hiếm gặp xuất hiện trên bầu trời Gran, miền nam Na Uy. (Ảnh: Nhiếp ảnh gia Ramunė Šapailaitė) |
Nhiếp ảnh gia Ramunė Šapailaitė đã chụp được những bức ảnh đáng kinh ngạc về hiện tượng hiếm gặp phía trên Gran ở miền nam Na Uy. Những bức ảnh của cô cho thấy màu sắc cầu vồng của PSC và ánh sáng lung linh óng ánh của chúng đã truyền cảm hứng cho cô. Cô gọi chúng với biệt danh “những đám mây xà cừ”, do chúng giống với xà cừ, một vật liệu óng ánh được tìm thấy trong vỏ của một số loài nhuyễn thể.
Šapailaitė cho biết: "Màu sắc mây cầu vồng tuyệt đẹp. Những đám mây hiện rõ trên bầu trời cả ngày, nhưng màu sắc thực sự bùng nổ trước khi mặt trời lặn”.
Theo Spaceweather.com, các PSC được gây ra bởi nhiệt độ lạnh bất thường kéo dài trên bầu trời.
PSC được làm từ các tinh thể băng nhỏ có khả năng khúc xạ hoặc tán xạ ánh sáng mặt trời, tách ánh sáng thành các bước sóng hoặc màu sắc riêng lẻ và tạo ra hiệu ứng giống như cầu vồng mà chúng ta nhìn thấy từ mặt đất.
Có hai loại PSC: Loại I, được làm từ hỗn hợp các tinh thể băng và axit nitric, tạo ra màu sắc kém ấn tượng hơn và có liên quan đến sự hình thành các lỗ thủng tầng ozone; Loại II, bao gồm các tinh thể băng tinh khiết và tạo ra nhiều hơn nữa. màu sắc sống động. Những đám mây hình thành gần đây ở Bắc Cực thuộc loại II.
Các cấu trúc lung linh chỉ hình thành ở tầng bình lưu thấp hơn, cách bề mặt Trái đất từ 15 đến 25 km. Thông thường, các đám mây không hình thành ở độ cao như vậy vì nó quá khô. Nhưng ở nhiệt độ cực thấp, dưới âm 85 độ C, các phân tử nước có khoảng cách rộng kết hợp lại thành các tinh thể băng nhỏ và tập hợp lại thành mây.
Nhiệt độ tầng bình lưu ở Bắc Cực hiếm khi giảm xuống dưới ngưỡng cần thiết để PSC hình thành, vì vậy chúng thường chỉ được phát hiện một vài lần mỗi năm trong những tháng mùa đông. Theo Spaceweather.com, hiện tượng El Niño hiện tại có thể tác động đến nhiệt độ xung quanh các cực. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu do con người gây ra cũng có thể là nguyên nhân.
Các chuyên gia cho biết có nhiều khả năng chúng ta sẽ thấy nhiều PSC hơn ở Bắc Cực trong vài tháng tới.
