Ở vùng biển Hải Phòng, nhất là ven đảo Bạch Long Vĩ có loài bào ngư chín lỗ còn gọi là cửu khổng, là đặc sản có giá trị kinh tế cao, nguồn thực phẩm bổ dưỡng và là vị thuốc quý. Qua nhiều năm khai thác, nguồn lợi bào ngư chín lỗ ven đảo Bạch Long Vĩ giảm sút nhanh.
Huyện đảo đã triển khai một số công việc bảo vệ môi trường và nguồn lợi thủy sản, trong đó có bào ngư. Tuy nhiên, kết quả khảo sát giai đoạn 2006 - 2010 cho thấy, tốc độ bào ngư tự phục hồi không đáng kể, do đó rất cần được bổ sung con giống từ sinh sản nhân tạo cung cấp cho các cơ sở nuôi. “Về cơ bản, nuôi bào ngư có nhiều cơ hội thành công”, anh Nguyễn Công Diễn, Tổng đội trưởng TNXP Hải Phòng cho biết.
Năm 2008, đảo Bạch Long Vĩ đã thí điểm mô hình khoanh nuôi, bảo vệ và khai thác bào ngư cho hai hộ dân trên đảo, kết quả thu hoạch rất khả quan. Tuy nhiên, khi mở rộng mô hình, các hộ nuôi bào ngư và Liên đội TNXP trên đảo vẫn phải nhập con giống từ trại giống ở Cát Bà rất tốn kém về thời gian và chi phí.
Anh Nguyễn Công Diễn giới thiệu về mô hình nuôi bào ngư trên đảo Bạch Long Vĩ
Từ những thực tế đó dự án “Xây dựng mô hình trình diễn công nghệ và sản xuất cung cấp giống bào ngư chín lỗ tại Bạch Long Vĩ” được hình thành và giao cho Liên đội TNXP trên đảo triển khai.
Dự án được Tổng cục thủy sản, Bộ NN&PTNT phê duyệt với tổng kinh phí hơn 6 tỷ đồng thực hiện trong 3 năm. Tổng đội TNXP Hải Phòng được giao nhiệm vụ triển khai xây dựng hệ thống bể nuôi bào ngư và các hạng mục công trình khác nhằm hoàn thiện quy trình công nghệ sinh sản nhân tạo bào ngư, hướng tới việc hằng năm sản xuất và cung cấp bào ngư giống cho mục tiêu nuôi trồng, sản xuất, duy trì ổn định hệ sinh thái Bạch Long Vĩ.
Nỗ lực của 40 hộ và Liên đội TNXP đảo Bạch Long Vĩ được giao khoanh nuôi bào ngư quanh đảo Bạch Long Vĩ đã đem lại thu nhập bước đầu khoảng 35 triệu đồng/hộ trong năm 2012. Tới tháng 6/2013, cơ sở vật chất, bể nuôi của Trại sản xuất giống bào ngư tại Bạch Long Vĩ triển khai mô hình trình diễn đã được đưa vào sử dụng và thu được những hiệu quả đầu tiên.
Nhân rộng mô hình
Anh Nguyễn Công Diễn, Tổng đội trưởng TNXP thành phố Hải Phòng cho biết vùng mặt nước biển Bạch Long Vĩ là một trong rất ít nơi có điều kiện tự nhiên lý tưởng để nuôi bào ngư.
Dự án “Xây dựng mô hình trình diễn công nghệ và sản xuất cung cấp giống bào ngư chín lỗ tại Bạch Long Vĩ” hướng đến mục tiêu xây dựng được mô hình trình diễn và hoàn thiện được quy trình công nghệ sinh sản nhân tạo bào ngư chín lỗ, thực hiện chuyển nuôi con giống phát triển thành bào ngư thương phẩm bố mẹ.
“Tổng đội TNXP Hải Phòng xác định, những năm tới, nghề nuôi bào ngư là hướng đột phá trong phát triển kinh tế của Liên đội TNXP Bạch Long Vĩ và bà con nơi đây”, anh Diễn nói.
Thực hiện dự án này Tổng đội TNXP đã huy động mọi nguồn lực, đào tạo kỹ thuật cho các đội viên dần làm quen với phương pháp, công nghệ nuôi bào ngư giống với sự hướng dẫn tỷ mỷ, nhiệt tình của kỹ sư nuôi trồng thủy sản.
Tháng 6/2013, Trại sản xuất giống bào ngư tiến hành thả nuôi hơn 20 kg bào ngư bố, mẹ đầu tiên. Bước đầu, trại sản xuất giống bào ngư tại Bạch Long Vĩ hoạt động không những cung cấp nguồn giống tại chỗ, đem lại hiệu quả kinh tế cao, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, góp phần bảo vệ, tái tạo và phát triển bào ngư, giải quyết việc làm cho cư dân, Liên đội TNXP huyện đảo mà còn tạo nguồn giống bào ngư cung cấp cho các địa phương khác và phục vụ xuất khẩu.
Dự án cũng định hướng phát triển bền vững trong thời gian tới nhằm xây dựng mô hình trình diễn và hoàn thiện được quy trình công nghệ nuôi vỗ tạo đàn bào ngư bố mẹ thuần chủng, tạo tiền đề cho nuôi thâm canh bào ngư công nghiệp với 2 loại hình là nuôi bào ngư sinh thái, quảng canh tại bãi triều và nuôi bào ngư thâm canh bằng lồng ở bể xi măng.
“Bạch Long Vĩ đang hướng tới mục tiêu hàng năm sản xuất và cung cấp hơn 100.000 con giống bào ngư chín lỗ cho cư dân địa phương nuôi thương phẩm hay thả nuôi tái tạo nguồn lợi tại đảo Bạch Long Vĩ”, anh Diễn nói.
