Cúng ai vào đêm giao thừa năm Canh Tý 2020 và cúng như thế nào?

TPO - Sau nghi thức cúng tất niên tiễn biệt năm cũ, các gia đình Việt bắt tay vào chuẩn bị lễ cũng giao thừa chào mừng năm mới Canh Tý 2020.

Cùng với cúng tất niên, lễ cúng giao thừa (hay còn gọi là lễ Trừ tịch) là phong tục tập quán lâu đời của người Việt. Lễ cúng giao được thực hiện vào giờ phút cuối cùng của năm cũ và bắt đầu qua năm mới. Phong tục này mang ý nghĩa bỏ lại những điều xấu, không may mắn của năm cũ, chào đón những điều tốt đẹp, những kỳ vọng thuận lợi, hanh thông trong năm mới.

Thời gian cúng giao thừa

Theo truyền thống, lễ cũng giao thừa được tiến hành khi giờ Hợi ngày 30/12 (Âm lịch), sang giờ Tý bắt đầu ngày mùng Một Tết (Âm lịch). Các chuyên gia phong thủy hướng dẫn, lễ cúng giao thừa nên được tiến hành vào giờ Tý (từ 23h tối hôm trước đến 1h sáng ngày hôm sau).

Cúng ai vào đêm giao thừa?

Lễ cúng giao thừa bao gồm lễ cúng ngoài trời và cúng trong nhà. Thông thường, lễ cúng ngoài trời được tiến hành trước, sau đó mới cúng trong nhà.

Cúng ai vào đêm giao thừa năm Canh Tý 2020 và cúng như thế nào? ảnh 1

Tục lệ dân gian tin rằng, mỗi năm có một vị Thiên binh, gọi là Hành Khiển, trông coi việc nhân gian. Hết một năm, vị này bàn giao công việc cho vị kia. Có tổng cộng 12 vị Hành Khiển, cứ sau chu kỳ 12 năm các vị Hành Khiển sẽ luân phiên trở lại.

Tổ tiên người Việt tin rằng, vào thời khắc hai vị Hành Khiển bàn giao công việc luôn có quân đi, quân về đầy không trung tấp nập, vội vã, thậm chí có quan quân chưa kịp ăn uống. Do đó, các gia đình bày biện mâm cúng để bày tỏ lòng thành với thần linh, tiễn đưa vị thần của năm cũ và chào đón vị thần mới. Cúng ngoài trời là vì các vị thần không có thời gian ghé vào nhà, chỉ dừng vài giây trước sân nhà ăn vội vàng hoặc mang theo hoặc chỉ chứng kiến lòng thành của chủ nhà.

Năm Canh Tý 2020, các vị thần tiếp quản là Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn Hành Binh chi Thần và Lý Tào Phán quan.

Trong khi đó, lễ cúng giao thừa trong nhà là hướng đến ông bà, tổ tiên, mời những người thân đã khuất ở lại ăn Tết cùng con cháu.

Sau khi cúng giao thừa xong, các gia chủ cũng khấn Thổ Công, tức là vị thần cai quản trong nhà.

Mâm lễ cúng giao thừa

Mâm cúng giao thừa ngoài trời gồm: vàng mã, quần áo và mũ nón thần linh, mâm ngũ quả, hương, hoa, đèn/nến, trầu cao, muối gạo, trà, rượu, bánh mứt, một bình hoa. Nếu cúng mặn, gia chủ có thể chuẩn bị thủ lợn luộc, gà trống luộc, xôi, bánh chưng... Đối với những người theo đạo Phật, mâm cúng có thể làm món chay.

Gia chủ sắp xếp mâm cúng theo trật tự như sau: lư hương phía trước bàn, bên cạnh là bình hoa, đĩa gạo muối, đèn/nến; bánh mứt, trái cây, lễ mặn/chay đặt ngay giữa bàn; bên còn lại là vàng mã, quần áo và mũ nón thần linh.

Cúng ai vào đêm giao thừa năm Canh Tý 2020 và cúng như thế nào? ảnh 2  

Mâm cúng trong nhà tương tự như mâm cúng ngoài trời, nhưng bỏ mũ áo thần linh. Ngoài ra, tùy theo văn hóa vùng miền mà gia chủ chuẩn bị cỗ bàn.

Ví dụ, mâm cúng của người Bắc có các món: móng giò hầm măng lưỡi lợn, bát bóng nấu thập cẩm, bát miến nấu lòng gà, bát mọc, xôi/bánh chưng, đĩa thịt gà luộc, đĩa thịt đông, đĩa giò lụa, đĩa giò xào, đĩa nộm và đĩa dưa hành muối. Thịt gà dùng trong ngày năm mới phải là thịt gà trống thiến được làm sẵn từ chiều 30 hoặc gà cúng tất niên.

Người miền Trung chuẩn bị các món như dưa món, thịt đông, thịt heo luộc, nem rán, chè đồ xanh, bánh mật…

Mâm cỗ ở miền Nam có: củ cải ngâm nước mắm, canh măng nấu (dùng măng tươi thay cho măng khô), canh khổ qua nhồi thịt, thịt kho tàu (thịt heo, trứng với nước dừa); đĩa thịt heo luộc, đĩa gỏi tôm thịt, đĩa nem, đĩa chả giò, đĩa dưa giá, củ kiệu…

Văn khấn cúng giao thừa

Các gia chủ có thể tham khảo văn khấn theo cuốn “Văn khấn cổ truyền Việt Nam” của NXB Văn hóa Thông tin.

Văn khấn cúng giao thừa ngoài trời:

Nam mô A di đà Phật (3 lần)

- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương

- Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật

- Con kính lạy Đức Bồ - tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh

- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần

- Con kính lạy ngài cựu niên đương cai Hành khiển

- Con kính lạy ngài đương niên Thiên quan

- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ hổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần.

Nay là phút giao thừa năm Giáp Ngọ với năm Ất Mùi

Chúng con là: ……………............., sinh năm: ……….... Hành canh: …........ tuổi

Cư ngụ tại số nhà:………, ấp/khu phố:…….......….., xã/phường ……..................... Quận/huyện/ thành phố .................................tỉnh/thành phố ...........................................

Nhân phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khang thái, vạn tượng canh tân. Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc. Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật thánh, dâng hiến Tôn thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.

Chúng con kính mời: Ngài cựu niên đương cái Thái tuế, ngài tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị bản gia Táo quân và chư vị thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.

Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần. Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.

Nam mô A di đà Phật (3 lần, 3 lạy)

Văn khấn cúng giao thừa trong nhà:

Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)

- Nam mô Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật

- Nam mô Đông Phương Giáo Chủ Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật

- Nam mô Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh

- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương

- Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần

- Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh

Nay phút giao thừa năm cũ … với năm mới ...

Chúng con là :…sinh năm: …, hành canh: …tuổi, ngụ tại số nhà …, ấp/khu phố …, xã/phường…, quận/huyện/thành phố …, tỉnh/thành phố …

Phút giao thừa vừa điểm, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm, tu biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật - Thánh, dâng hiến tôn Thần, tiến cúng Tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.

Chúng con kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ Thần, Phúc đức chính Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần, các ngài bản gia Táo phủ Thần quân và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.

Con lại kính mời các cụ tiên linh, Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc đệ huynh, Cô di tỷ muội, nội ngoại gia tộc, chư vị hương linh, cúi xin giáng phó linh sàng thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật.

Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự cát tường, bốn mùa được bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng.

Tâm thành cầu nguyện, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám.

Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy)

Theo T/h
MỚI - NÓNG
Chu Thanh Huyền đeo vàng trĩu cổ
Chu Thanh Huyền đeo vàng trĩu cổ
TPO - Trong ngày trọng đại, Chu Thanh Huyền và Quang Hải được gia đình nhà gái và nhà trai trao tặng nhiều quà cưới. Theo ghi nhận, cặp đôi nhận được những món quà giá trị từ gia đình 2 bên gồm nhiều kiềng vàng và nhẫn.