Đây là một trong những nhóm nội dung được đưa ra tại buổi hội thảo “Đề xuất các giải pháp giảm ùn tắc, tai nạn giao thông (TNGT) tại Hà Nội” do Sở GTVT Hà Nội tổ chức sáng 30/11.
600 nghìn ô tô chiếm trên 42% mặt đường
Đánh giá về công tác đảm bảo an toàn giao thông trên địa bàn Hà Nội vừa qua, ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở GTVT Hà Nội cho biết, tuy đạt được một số kết quả như số điểm ùn tắc và số vụ TNGT hiện có giảm, tuy nhiên do tốc độ đô thị hoá nhanh, sự gia tăng phương tiện cá nhân cao đã làm tình hình giao thông vẫn diễn biến phức tạp và cần có những giải pháp mới. Phân tích nguyên nhân ùn tắc, thượng tá Nguyễn Văn Tòng, Phó trưởng Phòng CSGT Hà Nội cho rằng, cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng được sự gia tăng của các loại phương tiện; số lượng các công trình xây dựng trên đường còn nhiều; tiến độ di dời các công sở, trường học chậm; đặc biệt đến nay trên địa bàn thành phố đang có trên 5,9 triệu phương tiện, trong đó ô tô 604.000 xe (mỗi năm tăng thêm trên 16%), xe máy có 5,2 triệu xe (mỗi năm tăng thêm 7,6%), ngoài ra trên địa bàn Thủ đô còn một số lượng lớn phương tiện mang biển quân đội, ngoại giao, quốc tế…
ThS. Phạm Hoài Chung, Giám đốc Trung tâm Phát triển Giao thông đô thị, Viện Chiến lược và Phát triển GTVT đánh giá, hạ tầng chưa đáp ứng và phương tiện cá nhân tăng cao dẫn đến những hệ luỵ xấu cho giao thông Hà Nội. Với số lượng phương tiện gia tăng như hiện nay, chỉ cần 60% lưu thông trong nội đô xuống đường và lưu thông với vận tốc 20km/h thì đã vượt 236% diện tích mặt đường. Hiện ô tô và xe máy đang chiếm 85,8% diện tích mặt đường, trong đó xe máy là trên 43% còn ô tô chiếm trên 42%. Tuy nhiên trong số này, ô tô chỉ có trên 600 nghìn chiếc, còn xe máy là 5,2 triệu chiếc, tỷ lệ chiếm dụng mặt đường trung bình của 1 ô tô đang gấp trên 6 lần xe máy.
Đánh phí, thuế cao thay vì cấm
Hiến kế để hạn chế xe cá nhân, giảm ùn tắc tại Hà Nội, ThS. Phạm Hoài Chung cho rằng, thành phố Hà Nội cần thực hiện một số giải pháp cấp bách. Cụ thể như, giải pháp tổ chức giao thông: cần phân làn, phân luồng, quy định thời gian hoạt động của phương tiện trên một số tuyến đường; mở rộng không gian đi bộ; thí điểm hạn chế hoạt động của ô tô, xe máy tại các tuyến đường, khu vực có phương tiện công cộng hoạt động.
Với giải pháp kinh tế, cần xây dựng khung giá dịch vụ trông giữ ô tô theo hướng tăng luỹ tiến theo thời gian đỗ; tăng phí trước bạ với ô tô; thu phí ô tô vào khu vực nội đô giờ cao điểm, lấy từ vành đai 2 trở vào để tính khu vực trung tâm…
Với nhóm ứng dụng giao thông thông minh (ITS), đẩy nhanh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức quản lý, điều hành giao thông thông qua việc xây dựng hệ thống xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung giữa các cơ quan quản lý; xây dựng hệ thống thu phí tự động cho khu vực đường vành đai 2, vành đai 3; Ứng dụng công nghệ GIS, ITS trong việc thu phí xe ra vào nội đô thành phố giờ cao điểm, phương án này không cần phải lập cổng trạm nhằm giảm chi phí, ùn tắc giao thông.
Với giải pháp kinh tế, ông Takagi Michimasa, chuyên gia tư vấn cao cấp đến từ Nhật Bản cho biết, ở Nhật Bản, thời gian đầu hạn chế xe cá nhân chủ yếu áp dụng biện pháp kinh tế, trong đó đánh mạnh vào việc tính phí đỗ xe, vào trung tâm, phạt nặng đỗ xe trái phép. Tương tự, Singapore cũng thực hiện chính sách thu tiền cao khi xe cá nhân đi vào các khu vực trung tâm. Các chính sách kinh tế đều nhằm mục tiêu làm người dân thấy việc sử dụng phương tiện công cộng kinh tế hơn là việc sử dụng xe cá nhân. Đối với người có thu nhập cao thì có thể họ vẫn sử dụng xe cá nhân nhưng với người có thu nhập thấp sẽ bỏ xe cá nhân ngay lập tức.
Theo ông Phạm Hoài Chung, Giám đốc Trung tâm phát triển giao thông đô thị và phát triển GTVT, thực tế chuyên chở của ô tô trên đường nhiều khi chỉ có 1 người, rất lãng phí. Hơn nữa, xét ở chỉ số tăng trưởng hiện xe máy chỉ tăng 7,6% và đang trên đà giảm, nhưng ô tô lại đang tăng trưởng mạnh với trên 16%/năm. Do vậy nếu cấm phương tiện cá nhân không tính đến cấm ô tô sẽ là thảm họa về sau này.
