Chống nạn chuyển giá, trốn thuế

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Đặng Huy Đông.

Đây là một xu thế chuyển dịch rất tích cực. Chúng ta đã xuất khẩu những máy móc thiết bị nặng như các giàn cần cẩu lắp sẵn để chuyển sang các nước trong khu vực. Điều này cho thấy, chúng ta đã bắt đầu tham gia chuỗi giá trị trong dây chuyền phân phối trên thế giới.

Chống chuyển giá

Thời gian qua, cơ quan thuế phát hiện nhiều doanh nghiệp FDI có hiện tượng chuyển giá để tránh thuế và trốn thuế. Đâu là nguyên nhân khiến họ lách được?

Chuyển giá là một hiện tượng có thực trên thế giới không riêng gì ở Việt Nam. Chúng tôi đã có những nghiên cứu của các nước phát triển và của các tổ chức độc lập như Cơ quan hợp tác phát triển quốc tế Anh quốc.

Theo đó, gần như các quốc gia trên thế giới, kể cả các quốc gia phát triển đều bó tay với chuyển giá. Nhưng đó chỉ mới là một góc của cách nhìn nhận về chuyển giá. Về sau, chúng tôi tiếp cận một hệ thống thông tin khác thì được biết, hiện tượng chuyển giá hoàn toàn có những giải pháp để ứng phó.

Những loại hình doanh nghiệp FDI nào thường hay chuyển giá?

Hiện tượng chuyển giá xảy ra nhiều nhất ở những doanh nghiệp đa quốc gia. Những loại doanh nghiệp này là dễ chuyển giá nhất. Họ chuyển giá từ nơi sản xuất sang nơi có trụ sở Cty mẹ để tránh thuế, trốn thuế. Số liệu mà chúng tôi tìm hiểu được để nêu ra mức độ nguy hại của chuyển giá đến nền kinh tế là rất lớn.

Chẳng hạn, chỉ một sản phẩm thuốc chữa dạ dày của một tập đoàn vào Mỹ, khi bị kiểm toán, xem xét lại vấn đề giá cả thì chưa kể đến phần bị phạt do gian lận mà chỉ mới tính đúng, tính đủ giá thành của loại thuốc đó, sau một năm, sản phẩm đó đã tạo ra con số chênh lệch 2,3 tỷ USD. Tất nhiên với kinh nghiệm trong quản lý như Mỹ thì họ đã kịp thời chấn chỉnh.

Điều đó chứng tỏ chuyển giá tác động rất lớn đến nền kinh tế, vậy Bộ KH&ĐT đã và đang làm gì để chống hiện tượng này?

Chúng tôi đã trực tiếp báo cáo với lãnh đạo Bộ KH&ĐT và báo cáo trực tiếp với Thủ tướng Chính phủ. Ngoài ra, chúng tôi cũng đã trao đổi với đồng cấp ở Bộ Công Thương, Bộ Tài chính là trong năm 2011 sẽ nghiên cứu một dự án tăng cường năng lực hỗ trợ kỹ thuật để tìm hiểu về chuyển giá trong thời gian 6-8 tháng để hiểu toàn bộ về vấn đề này.

Qua việc nghiên cứu khung pháp lý của các tổ chức quốc tế về chuyển giá, chúng tôi sẽ đưa ra một khung pháp lý để áp dụng cho Việt Nam chống chuyển giá.

Phong Cầm
Thực hiện