 |
Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình |
Sáng 18/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) xem xét, thông qua dự án Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính (VPHC) đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng.
“Về ghi âm, ghi hình, tôi với Chánh án trực tiếp trao đổi 2 lần rồi, cùng với Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp nữa. Về hành vi thiết kế trong pháp lệnh, chúng tôi ẩn chủ thể đi, tức là không nói nhà báo hay gì cả mà nói là người ghi âm, ghi hình có hành vi vi phạm theo Luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính và không tuân thủ trật tự phiên tòa theo nội quy phiên tòa thì bị xử phạt. Không chỉ nhà báo mà ai vi phạm cũng bị phạt, vì có những anh không phải nhà báo mà là người khác vi phạm thì cũng phạt, để bảo đảm tôn nghiêm của phiên tòa, bảo đảm trật tự phiên tòa và bảo đảm quyền con người. Việc này các luật quy định rồi, chỉ có 3 luật quy định hơi khác nhau”, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định.
Phát biểu tại phiên họp, giải trình thêm về ghi âm, ghi hình, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, sau phiên họp ngày 15/8, đã có một số nhà báo gọi điện hỏi tại sao dự thảo pháp lệnh không cho nhà báo ghi âm, ghi hình, livestream.
"Tôi có giải thích, nhà báo có quyền như vậy nhưng người khác cũng có quyền rất thiêng liêng. Chẳng hạn, anh có một người em gái đang liên quan đến vụ án hôn nhân, trước phiên tòa em gái anh trình bày lý do tại sao ly hôn, tài sản có cái gì, tiền bạc bao nhiêu mà không chia...
Nếu có ai đó livestream toàn bộ tài sản em của anh lên trên mạng cho cả thế giới biết thì anh có chịu được không, anh có đồng ý không? Một nguyên tắc lớn ở đây là bảo vệ quyền con người, anh không thể sẵn sàng ghi âm, ghi hình để đưa câu chuyện này lên trên mạng được, luật quy định là để bảo vệ quyền riêng tư của con người", ông Bình lý giải.
Ví dụ khác, hai bên tranh chấp hợp đồng, tài sản ký kết bao nhiêu mà livetream đưa hết lên mạng, không được phép của người dân và những người tham gia phiên tòa là vi phạm quyền nhân thân, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, kể cả trong vụ án hình sự cũng vậy, không chỉ có bị can, bị cáo - những người bị hạn chế quyền con người, mà có cả bị hại, người làm chứng, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan... người ta cũng có quyền bảo vệ bí mật tài sản.
"Các vụ án xâm hại nhân thân, xâm hại nhân phẩm mà bây giờ cũng ghi âm, ghi hình, livestream đưa hết lên mạng là câu chuyện vi phạm quyền con người. Pháp luật chúng ta cũng như các nước trên thế giới quy định chuyện này là xuất phát từ việc bảo vệ quyền con người", ông Bình nhấn mạnh.
Chánh án TAND tối cao cũng khẳng định, việc livestream, ghi âm, ghi hình mà không được sự cho phép của Chủ tọa là không được. "Khi tổ chức một phiên tòa, mục tiêu tối thượng là hướng đến một bản án đúng pháp luật, công tâm, tâm phục khẩu phục, chứ không phải một phiên tòa là dịp để truyền thông. Mà nhiệm vụ của Hội đồng xét xử là phải toàn tâm, toàn ý cho phiên tòa, đảm bảo sự công tâm cần thiết. Nếu Hội đồng xét xử ngồi làm việc mà hàng trăm máy điện thoại đưa lên livestream thì sự toàn tâm toàn ý cho nhiệm vụ chính của phiên tòa là đưa ra bản án đúng pháp luật sẽ bị sao nhãng", ông phân tích.
Trên cơ sở đó, Chánh án Nguyễn Hòa Bình mong người dân và truyền thông tôn trọng, chia sẻ áp lực của các Thẩm phán khi đứng trước mục tiêu lớn là phải đưa ra phán quyết đúng đắn liên quan các sinh mạng và bảo đảm quyền con người.
"Đứng trước ống kính truyền thông, tâm trạng của bất cứ ai cũng sẽ bị sao nhãng, mong truyền thông chia sẻ việc này để Hội đồng xét xử làm đúng chức phận của mình, đảm bảo chất lượng phiên tòa", ông nói.
Qua thảo luận, UBTVQH đã biểu quyết với 100% đại biểu tán thành thông qua Pháp lệnh Xử phạt VPHC đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng.
