Trao đổi với PV, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết, ngay sau khi nắm được thông tin gia đình ông Huỳnh Văn Nén gặp nhiều khó khăn khi thực hiện các thủ tục để được bồi thường oan sai, TAND Tối cao đã có văn bản hướng dẫn TAND tỉnh Bình Thuận thực hiện quy trình bồi thường theo Thông tư liên tịch 05/2012 về Hướng dẫn thực hiện trách nhiệm bồi thường của Nhà nước trong hoạt động tố tụng hình sự của VKSND Tối cao-TAND Tối cao-Bộ Công an- Bộ Tư pháp- Bộ Quốc phòng- Bộ Tài chính.
Trước ý kiến đánh giá việc TAND tỉnh Bình Thuận yêu cầu gia đình ông Nén phải nộp quá nhiều hóa đơn, chứng từ trong quá trình kêu oan chẳng khác nào một hình thức “đánh đố”, Chánh án Nguyễn Hòa Bình khẳng định đây là yêu cầu của Bộ Tài chính và TAND Tối cao phải có nghĩa vụ chấp hành.
“Tôi biết việc này sẽ gây khó khăn cho người bị oan, bởi khi đi kêu oan thì không ai biết chắc là sẽ thắng hay thua và bao giờ mới được giải oan. Tuy nhiên quy định này cũng có lý của nó ở chỗ phòng tránh những tiêu cực khác, đặc biệt như anh em cấp dưới báo cáo với tôi là việc thuê mướn khiếu kiện rất phức tạp”- ông Bình nói.
Tuy vậy, ông Bình cho rằng, việc bồi thường cho ông Huỳnh Văn Nén sẽ được áp dụng tương tự như trường hợp của ông Nguyễn Thanh Chấn (đã được Tòa cấp cao TAND Tối cao tại Hà Nội bồi thường oan sai trên 7,2 tỷ đồng cho 10 năm ngồi tù oan- PV).
Theo trình tự của pháp luật hiện hành, việc bồi thường có thể diễn ra ở hai giai đoạn. Ở giai đoạn thứ nhất, gia đình ông Nén và TAND tỉnh Bình Thuận sẽ ngồi lại với nhau để tính, thỏa thuận về các khoản bồi thường oan sai; nếu hai bên thống nhất được thì sẽ lập hồ sơ để đề nghị Bộ Tài chính cấp kinh phí bồi thường.
Nếu hai bên không thỏa thuận được về mức tiền bồi thường thì bước vào giai đoạn thứ hai là gia đình ông Nén có quyền khởi kiện TAND tỉnh Bình Thuận ra tòa để tòa án phân định số tiền bồi thường.
“Tuy nhiên trong giai đoạn thỏa thuận này thì không phải khoản nào cũng phải yêu cầu có hóa đơn, chứng từ thì mới bồi thường. Các cơ quan chức năng sẽ xem xét những khoản yêu cầu bồi thường nào hợp lý, thuyết phục thì sẽ được chấp nhận chứ không phải cứng nhắc”- ông Bình nói.
Như thông tin đã phản ánh trước đó, sau hơn 4 tháng kể từ khi được xin lỗi công khai tại địa phương, ông Huỳnh Văn Nén đã chính thức gửi đơn đòi bồi thường oan sai 18 tỷ đồng lên TAND tỉnh Bình Thuận.
Cụ thể, ông Huỳnh Văn Nén yêu cầu được bồi thường cho những năm tháng bị ngồi tù oan liên quan đến 2 vụ án là “kỳ án vườn điều” dẫn đến cái chết của bà Dương Thị Mỹ năm 1993, và vụ án liên quan đến cái chết của bà Lê Thị Bông năm 1998. Cả 2 vụ án đều xảy ra ở xã Tân Minh (nay là thị trấn Tân Minh), huyện Hàm Tân, Bình Thuận.
Sau “kỳ án vườn điều”, ông Huỳnh Văn Nén phải ngồi tù oan 5 năm. Còn sau vụ án liên quan đến cái chết của bà Lê Thị Bông, ông Nén bị kết án chung thân. Tổng thời gian ông Nén phải ngồi tù oan cho đến trước khi được tại ngoại hồi cuối tháng 10/2015 là 17 năm, 5 tháng và 5 ngày.
Nội dung đơn đòi bồi thường oan sai của ông Huỳnh Văn Nén có đề cập: “Các vị đã lấy mất của tôi một cơ hội để làm một người bình thường. Nay hãy để cho tôi hy vọng làm một người con bình thường với cha già của mình, làm một người cha bình thường với các con tôi, người chồng bình thường với vợ và gia đình bên vợ. Tất cả những nỗi đau này không có gì có thể bù đắp được…”.
