Điểm đáng chú ý trong việc cải tạo chung cư cũ lần này là sự thống nhất quan điểm cải tạo, xây dựng lại các khu tập thể cũ theo hướng cao tầng nhưng mật độ thấp, bổ sung hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật và các tiện ích công cộng, không gia tăng quy mô dân số trong khu vực.
Đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, trước đây Hà Nội đã có những chung cư cũ được cải tạo, xây mới bằng ngân sách nhà nước thông qua doanh nghiệp nhà nước. Tuy nhiên, với ngân sách Thủ đô hiện tại việc bố trí nguồn lực cho cải tạo chung cư cũ sẽ khó khăn. Hiện tại, nhiều nhà đầu tư quan tâm đến việc cải tạo chung cư cũ nhưng vướng mắc vẫn ở cơ chế. “Đề án cải tạo chung cư cũ đã được Sở Xây dựng tổng hợp, hoàn thiện gửi các Sở ngành liên quan lấy ý kiến”, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội thông tin.
Theo đó, UBND thành phố định hướng giải pháp quy hoạch có thể xem xét nghiên cứu áp dụng phân làm 3 mô hình cấp độ. Mô hình 1 là khu chung cư cũ (quy mô lập đồ án quy hoạch chi tiết): Nghiên cứu đề xuất chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc (tăng tối đa tầng cao và hệ số sử dụng đất) bảo đảm cân đối tổng thể toàn khu, đáp ứng quy chuẩn xây dựng, tiêu chuẩn thiết kế cho phép. Trên cơ sở quy mô diện tích đất, mặt bằng hiện trạng của từng khu chung cư để nghiên cứu triển khai cuốn chiếu, hoán đổi bố trí các công trình nhà ở tái định cư cao tầng và hạ tầng xã hội vào các quỹ đất trống trong lõi khu, giải phóng các quỹ đất xung quanh bên ngoài khu (đạt khoảng 20-25% tổng diện tích đất các chung cư cũ) để phát triển công trình kinh doanh thương mại dịch vụ và nhà ở thương mại (với khu vực được bổ sung dân số), tăng quy mô tầng hầm liên thông để xe và khai thác dịch vụ thương mại, tăng tính khả thi và cân bằng hiệu quả đầu tư dự án.
Mô hình 2 là nhóm chung cư cũ (quy mô lập tổng mặt bằng): Thực hiện như mô hình 1 đối với trường hợp diện tích đất nhỏ; nếu chưa khả thi hiệu quả đầu tư thì có thể nghiên cứu theo mô hình 3.
Hà Nội có hơn 1.500 chung cư cũ, khu tập thể cũ, trong đó có khoảng 300 nhà chung cư riêng lẻ và hơn 1.200-1.300 tòa nhà nằm trong các khu tập thể cũ. Hà Nội sẽ cải tạo theo từng khu để đảm bảo văn minh đô thị, trước mắt sẽ ưu tiên cải tạo các chung cư, tập thể cũ xuống cấp, nguy hiểm cấp độ D.
Mô hình 3 là tập hợp các chung cư độc lập, đơn lẻ (quy mô lập tổng mặt bằng nhà đơn lẻ): Thực hiện theo phương thức quy gom tái định cư tại chỗ trên địa bàn phường, quận; bố trí tái định cư gộp các chung cư cũ đơn lẻ vào một số quỹ đất chung cư cũ hiện có, giải phóng một số quỹ đất có giá trị để phát triển công trình kinh doanh thương mại dịch vụ và nhà ở thương mại (với khu vực được bổ sung dân số), tăng tính khả thi đầu tư dự án.
Tại Hội nghị Ban chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, vấn đề cải tạo chung cư cũ ở khu vực nội đô lịch sử đã vướng mắc gần bốn nhiệm kỳ, các vướng mắc chủ yếu liên quan đến quy định của luật pháp, nghị định của Chính phủ. Để giải quyết vấn đề này, tới đây Hà Nội sẽ xây dựng đề án tổng thể về cải tạo chung cư cũ trình cấp có thẩm quyền để có chính sách đặc thù cho thủ đô.
