Đau buồn có lẽ là cảm xúc mọi sinh vật đều có, kể cả những sát thủ đại dương. Trung tâm Nghiên cứu Cá voi (CWR), phụ trách theo dõi và nghiên cứu quần thể cá voi ở khu vực đông Thái Bình Dương, cho biết cá voi con được sinh vào ngày 24/7 đã chết vài giờ sau khi sinh.
Khi cơ thể của cá voi con chìm xuống nước, cá mẹ liên tục đẩy lên và giữ nó nổi trong 3 ngày. Theo CNN, Ken Balcomb, người sáng lập CWR, khẳng định cá voi mẹ và cả đàn biết chính xác chúng đang làm gì.
“Chúng biết cá con đã chết. Tôi nghĩ đây là một dạng nghi lễ tiếc thương. Cá voi mẹ không muốn bỏ con đi. Nó có lẽ đã mất hai con kể từ lần sinh đầu tiên 8 năm trước”, ông nói.
Cá voi sát thủ J35 (tên các nhà nghiên cứu đặt) mang xác con bơi trên biển 3 ngày. Ảnh: CWR. 100% cá voi con mới sinh đều không sống sót
Vụ việc phản ánh một thực tế đau lòng của loài cá voi sát thủ. Số lượng cá thể ở vùng tây bắc Thái Bình Dương giảm mạnh. Hiện quần thể tại khu vực gần Canada và phía tây bắc Mỹ chỉ còn 75 cá thể. Tỷ lệ sinh trong những năm gần đây là 0%, tức 100% con được sinh ra đều không thể sống sót.
“Nguyên nhân là do thiếu thức ăn”, Balcomb nói.
Thức ăn của cá voi sát thủ là cá hồi. Tuy nhiên, nhà nghiên cứu cho biết hoạt động của con người đang khiến số lượng cá hồi giảm mạnh. Một số nhà máy thủy điện gây cản trở quá trình sinh sản của loài này. Hoạt động săn bắt tràn lan cũng khiến số lượng cá hồi ngày càng ít đi. Cùng lúc đó, các trang trại nuôi cá có thể mang tới lợi ích kinh tế nhưng hệ sinh thái đang phải trả giá đắt.
“Các trang trại nuôi cá đều không hiệu quả. Đồng hóa gene di truyền khiến cá hồi trở nên yếu hơn và số lượng ngày càng ít đi", Balcomb nhận định.
Tất cả những điều này đồng nghĩa với việc cá voi không có đủ thức ăn, dẫn tới sinh sản kém.
Cá voi mẹ đẩy xác cá voi con đi trong nhiều ngày. Ảnh: CWR. Con người phải chịu trách nhiệm
Theo Balcomb, một con cá voi cái trung bình sinh được 5 lứa trong vòng 25 năm kể từ khi chúng bước vào thời kỳ sinh sản. Cá mẹ mang thai 17 tháng và chăm sóc con trong vòng một năm sau khi sinh. Do đó, phải tốn rất nhiều thời gian thì một con cá voi mới được sinh ra và dần trưởng thành.
Viễn cảnh tương lai của cá voi sát thủ hiện nay không chỉ mù mịt mà thậm chí là biến mất. “Sự tuyệt chủng đang đến”, Balcomb cảnh báo.
Tuy nhiên, ông cũng đề xuất một số biện pháp trước khi quá muộn. Balcomb cho rằng con người cần cân nhắc việc xây đập thủy điện, bởi một số đập hiện nay không cho hiệu quả xứng đáng với chi phí đầu tư trong khi cái giá đối với môi trường lại quá lớn.
“Đã đến lúc chúng ta chú ý bảo vệ môi trường và tái xây dựng hệ sinh thái. Tôi ủng hộ việc khôi phục hệ thống sông tự nhiên để tạo điều kiện cho cá hồi hoang dã”, ông đề xuất.
“Nếu những con sông được khôi phục, cá hồi sẽ phát triển lại, và hy vọng nhờ đó, quần thể cá voi cũng sẽ phục hồi. Chúng ta có thể sửa chữa sai lầm”.
