Tại một hộp đêm ở thủ đô Moldova, kẻ buôn lậu nói với khách hàng rằng, nếu khách trả 2,5 triệu euro, anh ta sẽ bán cho lượng phóng xạ cesium đủ để làm ô nhiễm nhiều thành phố. Cuộc giao dịch này diễn ra vào đầu năm nay, và hai người đàn ông đã ngã giá tại Cocos Prive - một hộp đêm và quán sushi tại Chisinau, thủ đô Moldova. “Anh có thể chế tạo một quả bom bẩn, một thứ hoàn hảo cho lực lượng Nhà nước Hồi giáo (IS). Nếu anh có liên hệ với họ, việc làm ăn sẽ diễn ra trôi chảy”, kẻ buôn lậu nói.
Nhưng tay buôn lậu Valentin Grossu không chắc chắn về khách hàng của mình, và anh ta đã đúng khi lo lắng. Khách hàng trong cuộc trao đổi này là một người báo tin, và phải mất đến 20 cuộc gặp để người này thuyết phục Grossu rằng, anh ta thực sự là đại diện của IS. Cuối cùng, hai người đàn ông trao đổi tiền mặt để đổi lấy mẫu hàng, rồi sau đó dẫn đến việc Grossu phải vào tù. Đó là một trong năm vụ trong 5 năm qua giúp giới điều tra phát hiện ra những mạng lưới tội phạm bị nghi ngờ có đồng bọn ở Nga chuyên bán vật liệu phóng xạ cho những kẻ cực đoan thông qua Moldova, hãng tin Mỹ AP dẫn nội dung tài liệu điều tra.
 |
Tay buôn lậu Valentin Grossu
Một chiến dịch phát hiện ra âm mưu bán uranium cấp độ sản xuất bom cho một khách hàng thực sự đến từ Trung Đông. Trong chiến dịch đó, những cuộc điện thoại bị nghe trộm và kết quả thẩm vấn của giới điều tra cho thấy, một tay trung gian cho băng nhóm này nhiều lần nói về lòng thù hận nước Mỹ trong lúc anh ta chào hàng loại vật liệu thiết yếu để chế tạo bom nguyên tử và bản thiết kế để chế tạo bom bẩn cho một khách hàng Trung Đông.
Kiểm tra các cuộc điện thoại bị nghe lén, những bức ảnh chụp vật liệu chế tạo bom, nghiên cứu tài liệu và thẩm vấn, người ta tìm ra rằng, những kẻ buôn lậu rõ ràng muốn làm ăn với các khách hàng là kẻ thù của phương Tây. Những diễn biến này cho thấy viễn cảnh các nhóm tội phạm có tổ chức tìm cách móc nối với những nhóm cực đoan như IS, al-Qaeda… là có thật và đang diễn ra. Suốt 5 năm qua, nhóm điều tra gồm các chuyên gia FBI và cảnh sát Moldova đi từ việc hoàn toàn không hiểu gì về thị trường đen đến chỗ thực hiện được 4 chiến dịch bắt giữ.
Nhưng thành công của họ không được mỹ mãn: những ông trùm biến mất, những kẻ bị bắt thoát khỏi án tù dài, mà có thể sau đó chúng sẽ lại buôn lậu vật liệu hạt nhân. Vì những lý do chiến lược, trong hầu hết chiến dịch, các đối tượng bị bắt sau khi nhóm điều tra thu được mẫu vật chứ không tịch thu được khối lượng lớn. Điều đó cho thấy nếu những kẻ buôn lậu có thể tiếp cận được nguồn hạt nhân lớn thì khối lượng này vẫn nằm trong tay chúng. Điều này cũng cho thấy một thị trường hạt nhân chợ đen đang nổi lên tại vùng nghèo nhất của Đông Âu và các quốc gia thuộc Liên Xô cũ.
Theo AP, họ được cảnh sát Moldova và giới tư pháp chia sẻ tài liệu điều tra nhằm làm sáng tỏ thị trường chợ đen đã trở nên nguy hiểm như thế nào. Họ nói rằng, việc Nga và phương Tây chấm dứt hợp tác như hiện nay khiến việc tìm hiểu những kẻ buôn lậu vật liệu phóng xạ trở nên khó khăn hơn. AP đưa tin, FBI và Nhà Trắng từ chối bình luận trước những thông tin này. Giới chức Moldova cho biết, những cuộc nói chuyện qua điện thoại bị nghe lén phơi lộ các âm mưu nhằm vào nước Mỹ. Trong một vụ việc, kẻ trung gian nói rằng, điều quan trọng là đưa uranium đã được làm giàu cấp độ sản xuất bom đến Trung Đông. “Tôi thực sự muốn một khách hàng Hồi giáo vì họ sẽ đánh bom Mỹ”, kẻ trung gian nói.
