Chiều ngày 27/10, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan giải trình làm rõ ý kiến của các đại biểu Quốc hội liên quan đến cơ chế chính sách cho cán bộ y tế, những vướng mắc trong mua sắm thiết bị y tế. Theo Bộ trưởng, thời điểm này ngành y tế đang gặp khó khăn hơn bao giờ hết.
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan. Ảnh QH |
Giải trình làm rõ về nợ đọng thanh toán BHYT, Bộ trưởng cho hay, qua thực tiễn tìm hiểu, do vướng mắc liên quan triển khai Luật BHYT và Nghị định 146 còn những quy định chưa thống nhất. Nhiều năm gần đây, các bệnh viện, cơ sở y tế bị nợ đọng do việc thanh toán theo tổng mức chưa đáp ứng yêu cầu.
“Vì thế, hiện nay nhiều cơ sở y tế thực sự trở thành con nợ, do các chi phí khám chữa bệnh bỏ ra chưa được thanh toán nên việc triển khai khám chữa bệnh khó khăn, dẫn đến việc mua sắm đấu thầu cũng khó khăn vì nợ các nhà thầu chưa thanh toán được”, Bộ trưởng cho hay.
Về vấn đề thiếu thuốc và vật tư y tế, theo bà Lan, có 2 yếu tố quan trọng là việc đăng ký lưu hành các sản phẩm thuốc, trang thiết bị y tế và việc mua sắm, đấu thầu trang thiết bị y tế của các cơ sở y tế.
Với việc đăng ký sản phẩm thuốc và trang thiết bị y tế vừa qua, Bộ trưởng lý giải, dù có khó khăn, bất cập liên quan đến dịch COVID-19, doanh nghiệp không kịp chuẩn bị hồ sơ giấy tờ, cơ quan không kiểm tra, đánh giá được thực tế, nhà máy ngừng sản xuất do giãn cách… Nhưng trong quá trình triển khai thực hiện, Chính phủ đã báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 12, để giải quyết những vấn đề liên quan đến đăng ký lưu hành.
Đến thời điểm này, Bộ Y tế đã công bố danh mục trên 10.000 thuốc hết hiệu lực đăng ký lưu hành trong năm 2022 tiếp tục được cấp giấy lưu hành đến 31/12/2022, nên cơ bản đảm bảo được nguồn cung ứng thuốc trên thị trường của năm 2022, đáp ứng kịp thời thuốc phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân và phòng chống dịch.
Bên cạnh đó, Bộ cũng thành lập các đoàn kiểm tra, hỗ trợ các địa phương liên quan nội dung này. Bên cạnh đó, Bộ đã trình Chính phủ, Thủ tướng ban hành công điện, để tháo gỡ những khó khăn trong mua sắm đấu thầu thuốc và trang thiết bị y tế. Năm 2022, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết, giải quyết vấn đề liên quan đăng ký lưu hành. “Bộ Y tế cũng phối hợp các Bộ, ngành sửa đổi Luật Dược và các thông tư liên quan”, bà Lan cho biết.
“Trong quá trình triển khai chúng tôi nhận thấy nhiều quy định đã rõ nhưng nhiều nơi còn lúng túng, Bộ đang tăng cường hướng dẫn và hỗ trợ các đơn vị tập trung đấu thầu”, bà Lan nhấn mạnh.
Về tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực y tế, theo Bộ trưởng, việc này không phải chỉ riêng Việt Nam mà sau giai đoạn kiểm soát dịch COVID -19, có dấu hiệu tái bùng phát, lan mạnh ở nhiều quốc gia thì vấn đề liên quan đến chuyển dịch làn sóng nguồn nhân lực từ khu vực công sang khu vực tư nhân ở nhiều nước cũng đã xảy ra.
Qua đánh giá của Tổ chức y tế thế giới, dự báo hệ thống y tế toàn cầu thiếu khoảng 15 triệu nhân lực vào năm 2022 và Việt Nam cũng không ngoại lệ, đồng thời có những đặc điểm đặc biệt hơn. Bộ trưởng ví dụ, Việt Nam thuộc nhóm nước có tỷ lệ nhân viên y tế trên quy mô dân số ở mức thấp hơn so với tỷ lệ trung bình thế giới. Hiện chúng ta có khoảng 10 bác sỹ và 3 điều dưỡng trên 10 nghìn dân.
Bên cạnh đó, tình hình nhân viên y tế công nghỉ việc chuyển sang công tác tại khu vực tư cũng tăng gần đây. Qua rà soát, đánh giá, bà Lan cho biết, quy mô và phạm vi dịch chuyển diễn ra ở nhiều cấp, nhiều tuyến từ cấp y tế cơ sở, trạm y tế đến các bệnh viện địa phương, trung ương.
Về giải pháp trong thời gian tới, theo bà Lan, Bộ Y tế đã trình Chính phủ sửa đổi Nghị định 56 về hỗ trợ phụ cấp đối với nhân viên y tế cơ sở, y tế dự phòng. Bên cạnh đó là các chính sách nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. “Để tăng nhân lực y tế, chúng tôi xin phép được báo cáo trong phiên trả lời chất vấn cùng Bộ trưởng Nội vụ sắp tới”, Bộ trưởng Lan cho hay.