Không bán hoặc “bán theo giới hạn” gây bức xúc
Tại phiên chất vấn ngày 5/11, ĐB Lê Hoàng Anh (Gia Lai) phản ánh tình trạng nhiều cây xăng ở Hà Nội và TP.HCM không bán hoặc “bán theo giới hạn” từ 500.000 - 600.000 đồng cho một ô tô, gây bức xúc cho người dân.
Đại biểu đề nghị Thanh tra Chính phủ cho biết đã chỉ đạo thanh tra đột xuất việc cung ứng xăng dầu ở 2 thành phố này chưa? Ông cũng chuyển câu hỏi này đến Bộ trưởng Bộ Công Thương.
 |
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên (ảnh: Như Ý). |
Trả lời câu hỏi, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, vừa qua thực hiện Nghị định của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng giao cho Thanh tra tiến hành thanh tra xăng dầu, hiện ngành đã và đang tiến hành công tác thanh tra này, qua đó chỉ ra những tồn tại, hạn chế để đảm bảo bình ổn giá xăng dầu.
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, vấn đề xăng dầu đã được báo cáo đầy đủ tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội ngày 28/10 vừa qua. Bộ trưởng Công Thương đã nhận định tình hình, phân tích nguyên nhân và có giải giải, đến nay nhóm giải pháp đề ra vẫn “còn nguyên giá trị”. Tuy nhiên, những ngày qua, tình hình thế giới và trong nước có những diễn biến mới.
Theo Bộ trưởng Công Thương, những ngày qua, nguồn cung xăng dầu thế giới ngày càng khan hiếm. Tỷ giá ngoại tệ liên tục thay đổi, tăng cao trong tuần, ảnh hưởng đến doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu. Cùng với đó, việc tiếp cận vốn ngoại tệ để được bảo lãnh nhập hỗ trợ thanh toán của các doanh nghiệp đầu mối và thương nhân phân phối cũng còn khó khăn, do nhiều doanh nghiệp không đáp ứng được điều kiện cho vay và bảo lãnh của các ngân hàng của. Do đó, tình trạng đứt gãy cục bộ nguồn cung trong hệ thống tiếp tục diễn ra thêm ở một số nơi.
Về giải pháp, Bộ trưởng Bộ Công Thương nêu rõ, Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ, ngành chức năng vào cuộc và các ngành chức năng đều đã và đang làm tốt hơn chức trách, nhiệm vụ của mình.
Chiều 4/11, Bộ Công Thương đã có ý kiến đồng thuận với Bộ Tài chính để trong kỳ điều hành ngày 11/11 tới sẽ cập nhật những chi phí phát sinh. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo cụ thể cho các ngân hàng thương mại xem xét, giải quyết đối với những doanh nghiệp khó khăn trong việc tiếp cận vốn và bảo lãnh cho việc thanh toán.
Mặt khác, Bộ Công Thương đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường trong cả nước phối hợp với cơ quan chức năng tại địa bàn tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý theo quy định hiện hành. Bộ đã có văn bản đề nghị chính quyền các địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước theo thẩm quyền và phối hợp với Bộ Công Thương cũng như các bộ ngành để giải quyết một cách dứt điểm.
“Không cấp thêm, chỉ cấp đổi”
Tranh luận sau đó, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) đánh giá cao nỗ lực của Bộ Công Thương trong việc khắc phục những rối loạn của thị trường xăng dầu thời gian qua. Tuy nhiên, theo ông “xăng dầu hiện nay vẫn đang bị hỗn loạn”. Tiếp thu ý kiến cử tri, ông Trí phản ánh, theo Nghị định 95, giá xăng, dầu hiện nay điều hành theo giá bình quân của thế giới 10 ngày trước để tính giá trong nước cho 10 ngày sau. Như vậy, giá bình quân trong nước tăng hay giảm chậm so với giá thế giới là 20 ngày, như vậy là lạc hậu, không phù hợp.
 |
Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) |
Mặt khác, cử tri cũng phản ánh về cấp các loại giấy phép trong thời gian vừa qua, Bộ Công Thương đã cấp phép tràn lan quá nhiều, đến 36 đầu mối xuất nhập khẩu xăng, dầu và hơn 330 thương nhân phân phối xăng dầu. Trong khi Nhật Bản chỉ có 5 đầu mối, Trung Quốc 4-6 đầu mối. Điều đó dẫn đến hệ luỵ rất khó quản lý. Đại biểu mong Bộ trưởng xem xét, điều chỉnh.
Trả lời ngay sau đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, cơ quan này đang thực hiện theo các quy định của pháp luật hiện hành. Đúng là Nghị định 95 quy định 10 ngày điều chỉnh giá xăng dầu 1 lần. Căn cứ điều chỉnh là tính giá bình quân 10 ngày trước của thị trường thế giới. Tuy nhiên, đó là trong điều kiện bình thường, thời điểm ban hành Nghị định 95 sửa đổi Nghị định 83.
“Tôi cũng đã nói, vì thị trường xăng dầu rất dị biệt trong bối cảnh thế giới hỗn loạn thế này, cho nên nó đã bộc lộ những khiếm khuyết trong quy định hiện hành. Chính phủ đã nhận thấy điều này và Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương chủ trì với các bộ, ngành nghiên cứu sửa Nghị định 95 cho phù hợp thực tiễn. Thế giới thay đổi hàng ngày, thậm chí hàng giờ, nên dù có cố gắng đến đâu thì các quy định của pháp luật bao giờ cũng có độ trễ so với thực tiễn”, Bộ trưởng cho hay.
Còn việc điều hành theo ngày, theo ông, đây cũng là hướng chỉ đạo của Chính phủ. “Chúng tôi sẽ nghiên cứu chỉ đạo sát hơn so với tình hình. Nếu như 10 ngày không phù hợp thì có thể rút xuống còn 5 ngày, thậm chí lấy ý kiến rộng rãi người dân và các đối tượng chịu tác động thì thấy rằng điều chỉnh theo ngày là ý kiến đa số thì chúng tôi nghiên cứu để tham mưu các cấp có thẩm quyền”, ông Diên cho hay.
Về cấp phép, ông Diên cho biết, từ khi về Bộ Công Thương, Ban Cán sự và lãnh đạo Bộ đã thống nhất không cấp thêm, chỉ cấp đổi giấy phép. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp chứng minh đủ điều kiện, đang “đặt trên bàn” lãnh đạo Bộ, cũng đến hàng chục hồ sơ như thế.
Ông lý giải, do nhiều tầng nấc, dẫn đến rối và cũng sẽ bị tăng chi phí, qua đó cộng vào giá bán lẻ. Hướng sửa chữa trong thời gian tới là sắp xếp lại hệ thống từ doanh nghiệp đầu mối.
“Có lẽ cũng không cần quá nhiều thương nhân phân phối, đại lý đến cửa hàng bán lẻ, như vậy sẽ giảm được tầng nấc đi”, ông Diên nhấn mạnh.
