Bộ GD&ĐT vừa có văn bản yêu cầu các sở GD&ĐT chỉ đạo cơ sở giáo dục phổ thông tiếp tục điều chỉnh nội dung dạy học theo hướng tinh giản để phù hợp thời lượng dạy học và điều kiện thực tế của nhà trường.
Trong đó, Bộ GD&ĐT yêu cầu: "Các trường không dạy những nội dung, bài tập, câu hỏi trong sách giáo khoa (SGK) vượt quá mức độ cần đạt về kiến thức, kỹ năng của chương trình giáo dục phổ thông hiện hành. Tuyệt đối không dạy những nội dung ngoài SGK".
Nhiều phản ứng
Quy định “tuyệt đối không dạy những nội dung ngoài sách giáo khoa (SGK)” do Bộ GD&ĐT ban hành mới đây gặp phản ứng của nhiều giáo viên khi cho rằng, quy định này không phù hợp, thậm chí đi ngược tư duy dạy học hiện đại.
Cô giáo Nguyễn Thị Hải (GV tiểu học ở TP Vinh, Nghệ An) cho rằng, nếu Bộ GD&ĐT vẫn muốn giữ nguyên quy định thì nhất thiết phải chuẩn hóa lại bộ SGK thay vì tiếp tục duy trì SGK hiện hành.
Cũng theo cô Hải, cùng với quy định này, Bộ nên có cam kết đáp ứng đủ các tiêu chuẩn về kiến thức và kỹ năng cho học sinh từ bộ SGK này. Chưa kể phải đảm bảo cập nhật thông tin, đồng thời có thể truyền được cảm hứng cho các em khi chỉ đọc mỗi SGK là có thể học tốt”- cô Hải nhấn mạnh.
Nữ giáo viên còn cho rằng, nếu vẫn để quy định này, SGK đang trở thành tài liệu mang tính “pháp lệnh”, trong khi đó tinh thần học tập theo chương trình mới là một chương trình, nhiều bộ SGK, học sinh phát huy được năng lực, trí tuệ, sáng tạo…
“Nếu vậy thì quá là mâu thuẫn, đi ngược với cách dạy học hiện đại và đi ngược với chính định hướng mà Bộ đang hướng tới. Cần làm rõ quan điểm qua việc dùng câu từ, nếu không sẽ bị hiểu nhầm và dẫn đến khó khăn trong việc triển khai chương trình mới”- nữ giáo viên đề xuất.
Cô giáo Dương Thu Huệ - nguyên giáo viên THPT Quốc học Huế cho rằng, tất cả kỳ thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn đề thi phần lớn có nội dung ở ngoài SGK, nếu cấm thì việc ra đề vào năm 2018 có thay đổi hay không?
“Một mặt, Bộ yêu cầu chương trình phổ thông mới đòi hỏi ở các em tư duy, vận dụng, sáng tạo, nhưng việc chỉ giới hạn nội dung trong SGK xem ra lại đi ngược với định hướng này!”- nữ giáo viên băn khoăn.
Theo cô Huệ, việc dạy một vấn đề hay một loại hình kiến thức muốn được học sinh tiếp nhận, nhất thiết phải có cách thức liên hệ, mở rộng vấn đề, khi đó SGK chỉ mang tính công cụ.
“SGK đưa ra đầu bài, đưa ra nội dung kiến thức cần được tiếp cận, nhưng để hiểu được nội dung đó có chiều sâu đến đâu và làm cách nào để kích thích tư duy của học sinh, giáo viên còn phải lồng ghép rất nhiều kiến thức khác vào”- cô Huệ chia sẻ.
Bộ GD&ĐT thừa nhận “diễn đạt gây hiểu lầm”
Về việc Bộ GD&ĐT yêu cầu không dạy nội dung ngoài SGK gây nhiều tranh cãi trong dư luận, ông Nguyễn Xuân Thành , Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học thừa nhận văn bản đã gây hiểu lầm.
Theo đó, tại Công văn số 4612/BGDĐT-GDTrH ngày 3 tháng 10 năm 2017, Bộ GD&ĐT đã hướng dẫn: "Tiếp tục rà soát nội dung dạy học trong SGK hiện hành, tinh giản những nội dung dạy học vượt quá mức độ cần đạt về kiến thức, kỹ năng của chương trình giáo dục phổ thông hiện hành; điều chỉnh để tránh trùng lặp nội dung giữa các môn học, hoạt động giáo dục; bổ sung, cập nhật những thông tin mới phù hợp thay cho những thông tin cũ, lạc hậu; không dạy những nội dung, bài tập, câu hỏi trong SGK vượt quá mức độ cần đạt về kiến thức, kỹ năng của chương trình giáo dục phổ thông hiện hành; tuyệt đối không dạy những nội dung ngoài SGK".
Ông Thành cho biết, do SGK cụ thể hóa mục tiêu của chương trình nên ý cuối cùng trong câu này nhằm nhấn mạnh yêu cầu không dạy học vượt quá mức độ cần đạt về kiến thức, kỹ năng của chương trình giáo dục phổ thông hiện hành.
“ Bộ cũng yêu cầu "bổ sung, cập nhật những thông tin mới phù hợp thay cho những thông tin cũ, lạc hậu", nghĩa là không hạn chế giáo viên chỉ dạy học với ngữ liệu trong SGK. Tuy nhiên việc diễn đạt như trên đã gây ra hiểu lầm là Bộ chỉ cho phép giáo viên khai thác sử dụng SGK để dạy học. Điều này không đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ”- Ông Thành cho biết.
Trong quá trình tập huấn triển khai thực hiện sắp tới, Bộ sẽ hướng dẫn cụ thể hơn về việc này để các nhà trường, giáo viên, học sinh thực hiện theo đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ".
