Chất thải an toàn
Ông Nguyễn Tiến Khoa - Phó tổng giám đốc Tổng công ty Phát điện 1 (EVNGENCO1, trực thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam), đơn vị quản lý vận hành Trung tâm nhiệt điện Duyên Hải cho biết, công nghệ được sử dụng trong các nhà máy tại Trung tâm nhiệt điện Duyên Hải là công nghệ lò hơi cận tới hạn, đốt than phun (than cám a6). Trung tâm Điện lực Duyên Hải có tổng công suất dự kiến 4.200MW đáp ứng nhu cầu điện năng của hệ thống điện quốc gia, đặc biệt là các khu kinh tế trọng điểm phía Nam. Về vấn đề môi trường, các nhà máy nhiệt điện đều được lắp đặt đầy đủ hệ thống thiết bị, công trình bảo vệ môi trường có công nghệ tiên tiến để xử lý bụi, khí và nước thải trước khi phát thải ra môi trường đúng theo báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) được phê duyệt. Tro, xỉ thải trong quá trình đốt than được thu gom, vận chuyển đến các bãi chứa để tái sử dụng. Các chỉ số phát thải đều đạt ngưỡng cho phép.
Bên cạnh đó công ty còn có các biện pháp quan trắc, giám sát và kế hoạch tăng cường bảo vệ môi trường tại Trung tâm Điện lực Duyên Hải, đặc biệt là hệ thống giám sát khí thải (CEMS) để giám sát các thông số bụi và khí thải (NOx, SO2, CO) trong quá trình vận hành được thực hiện liên tục và tự động lưu trữ, báo cáo số liệu đến Sở TN&MT Trà Vinh định kỳ. Hiện Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 1 đã vận hành thương mại, Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 3 đang chạy thử nghiệm và dự kiến năm 2017 sẽ tiếp nhận vận hành thương mại. Trong quá trình hoạt động, EVNGENCO1 luôn chú trọng đến công tác bảo vệ môi trường, chủ động phối hợp với các đơn vị tư vấn tăng cường giám sát và đôn đốc các nhà thầu thực hiện nghiêm túc qui trình đảm bảo an toàn lao động, sức khỏe, môi trường của dự án, xây dựng các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường theo báo cáo ĐTM đã được Bộ TN&MT phê duyệt.
Ông Âu Nguyễn Đình Thảo- Phó giám đốc Công ty nhiệt điện Duyên Hải cho biết thêm, Công ty nhiệt điện Duyên hải phối hợp Trung tâm kỹ thuật tiêu chuẩn Đo lường chất lượng 2 và 3 (thuộc Tổng Cục đo lường chất lượng Việt Nam) với sự chứng kiến Sở TN&MT Trà Vinh, phòng TN&MT thị xã Duyên Hải đã lấy mẫu, phân tích mẫu tro, xỉ theo đúng quy trình. Kết quả phân tích cho thấy, tất cả các chỉ tiêu nguy hại đều nằm trong giới hạn cho phép.
Nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng
Ngày 2/3/2016, Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT) đã có văn bản cho phép tận dụng xỉ than của các nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân và Duyên Hải để san lấp mặt bằng Khu công nghiệp Ông Kèo. Trong văn bản này nêu rõ xỉ than của các nhà máy Duyên Hải là chất thải rắn công nghiệp thông thường. Theo ông Thảo, đây là tín hiệu đáng vui vì vừa có thể tận dụng tối đa tiềm năng nguồn nguyên liệu sẵn có (tro xỉ) để tái sử dụng sản xuất ra những sản phẩm khác mà chủ yếu là sản xuất các vật liệu xây dựng như gạch không nung, làm phụ gia sản xuất xi măng, pha trộn bê tông... và dùng cho san lấp mặt bằng vừa có thể tiến tới hạn chế dung tích sử dụng bãi xỉ, tránh rủi ro tiềm ẩn đến môi trường. Công ty nhiệt điện Duyên Hải cũng đã sử dụng xỉ để đắp đê khu vực trong bãi xỉ.
 |
Khu vực chứa than làm nguyên liệu cho nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 1
Ông Thảo cũng cho biết, Công ty nhiệt điện Duyên Hải đã và đang tích cực triển khai các hoạt động nhằm tìm kiếm khả năng tái sử dụng tro, xỉ tiến tới hạn chế dung tích sử dụng bãi xỉ, tránh rủi ro tiềm ẩn đến môi trường. Đến nay, Công ty đã ký hợp đồng mua bán, tro xỉ vơi ba doanh nghiệp, gồm: Liên doanh Công ty CP Dịch vụ Kỹ thuật và Thương mại Hoàng Quý - Công ty CP Việt Long, Công ty TNHH Hoàng Sơn, Doanh nghiệp tư nhân sản xuất- thương mại Nguyễn Trình. Số lượng tro, xỉ mua bán theo các hợp đồng này lên đến 1.260.000 tấn/năm. Đồng thời, Công ty nhiệt điện Duyên Hải đã ký hợp đồng nguyên tắc và các văn bản tương đương với 6 đối tác về việc mua bán tro, xỉ, gồm: Công ty TNHH Lục bảo Mê Kông, Công ty TNHH Phúc An Khang, Công ty TNHH SX TM DV VT Quán Anh, Công ty Cổ phần Ecocim, Công ty TNHH ĐT TM VT Nam Cường, Liên doanh Đất Việt Phương Nam - Anh Tuấn.
Công ty nhiệt điện Duyên Hải cũng đã tiếp cận 20 doanh nghiệp, đơn vị để lấy mẫu tro, xỉ phục vụ mục đích thử nghiệm. Tổng lượng tro, xỉ được thử nghiệm tính đến thời điểm tháng 15/12/2016 của Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 1 là 55.010 tấn. Hiện nay, Công ty phối hợp đơn vị sử dụng tro, xỉ, làm gạch không nung để thi công các đê bao quanh bãi xỉ và nâng đường nội bộ để tạo các ô chứa tro, xỉ. Đặc biệt, Công ty Thương mại VLXD FiCo (Tổng công ty vật liệu xây dựng số 1) đã khảo sát, lấy mẫu tiến hành làm vật liệu xây dựng, gạch không nung theo đề án án Bộ Xây dựng giao và đang triển khai sản xuất gạch không nung thử nghiệm tại Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải.
Gạch không nung từ tro, xỉ
 |
Sản phẩm gạch không nung từ tro, xỉ Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải
Doanh nghiệp tư nhân SX-TM Nguyễn Trình là một đơn vị đầu tiên sử dụng tro, xỉ từ nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 1 để sản xuất gạch không nung. Giám đốc Nguyễn Trình cho biết, công ty này đã đầu tư dây chuyền sản xuất và dàn xe chuyên dụng để thu gom tro xỉ từ thị xã Duyên Hải đưa về nhà máy sản xuất ra sản phẩm gạch không nung. Mỗi viên gạch xuất xưởng có giá bán khoảng 6 ngàn đồng. Sản phẩm được vận chuyển bằng đường thủy tiêu thụ tại các tỉnh phía Nam và TPHCM. “Phản hồi của thị trường về loại vật liệu mới này bước đầu là tương đối khả quan”-ông Trình nói, đồng thời cho biết, doanh nghiệp của ông muốn hợp tác lâu dài với Công ty Nhiệt điện Duyên Hải để phát triển dự án gạch không nung, qua đó góp phần bảo vệ môi trường.
Ông Nguyễn Văn Tâm-Phó giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Trà Vinh, cho biết với đặc thù là địa phương có nhiều nhà máy nhiệt điện, tỉnh đang kêu gọi các nhà đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất vật liệu xây không nung sử dụng nguồn nguyên liệu tro xỉ nhiệt điện. Theo quy hoạch sản xuất vật liệu của tỉnh Trà Vinh, dự kiến đến năm 2020 nhu cầu sử dụng gạch không nung trên địa bàn tỉnh này khoảng 230 triệu viên/năm. “Tỉnh Trà Vinh sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh vào đầu tư xây nhà máy sản xuất vật liệu xây không nung sử dụng tro xỉ nhiệt điện làm nguyên liệu”- ông Tâm cho hay. Hội đồng Nhân dân tỉnh Trà Vinh đã phê duyệt Nghị quyết chính sách hỗ trợ đầu tư phát triển sản xuất vật liệu xây dựng không nung... và chủ trương của Ủy ban Nhân dân tỉnh Trà Vinh tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đầu tư các cơ sở sản xuất sản phẩm từ tro, xỉ của Nhà máy nhiệt điện.
Tháng 8/2015, Chính phủ đã có văn nêu rõ, trong thời gian tới các dự án nhà máy nhiệt điện đốt than chỉ được phép khởi công xây dựng khi có phương án rõ ràng về xử lý tro xỉ. Đây được xem như một giải pháp cứng rắn được nhằm hạn chế tình trạng tro xỉ nhiệt điện không được xử lý triệt để, phát tán ra môi trường gây ô nhiễm và đe dọa sức khỏe người dân.
