Các tài liệu và hồi ức của họ được Cơ quan Cảnh vệ Liên bang Nga tập hợp và biên soạn thành cuốn sách độc đáo “Điện Kremli. Bếp ăn đặc biệt”.
A. Kosygin nếm thử món cào cào rang
“Nhiều nhà lãnh đạo vào thời kỳ đó, như họ nói, không xuất thân từ dòng dõi quý tộc, vì vậy đôi khi vẫn giữ thói quen xuề xòa - Trung tá Alexei Salnikov, trưởng phòng hướng dẫn, cán bộ bếp ăn đặc biệt từ năm 1956 đến năm 1993 nhớ lại. – N. Khrushchev thích các món ăn không thịt, ít chất béo, ông hay ăn món canh củ cải đỏ Ukraina với bánh rán. Khi đi săn, thỉnh thoảng ông cũng yêu cầu nấu món canh dân dã gồm khoai tây xắt to, thịt, kê... Khrushchev thường chỉ ăn bánh mì đen vì theo ông, bánh mì trắng làm tăng cân. Có một thời gian, ông đột nhiên ngừng ăn cà chua vì có tin đồn rằng cà chua làm lắng đọng muối”…
A. Salnikov kể tiếp: “Ủy viên Bộ Chính trị Mikhail Suslov cũng thích các món ăn đơn giản: thịt luộc, xúc xích, giò chả. Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô Alexei Kosygin cũng không có yêu cầu đặc biệt nào. Bữa sáng, nhất thiết phải là món cháo, ông thường ăn cháo kiều mạch với bơ hay mứt. Nhưng, trong các chuyến đi công tác, ông không bao giờ bỏ lỡ cơ hội nếm thử các món ăn lạ: hàu, ếch, cào cào rang”.
Chẳng lẽ, các chuyên gia của bếp ăn đặc biệt cũng chế biến món cào cào cho các nhà lãnh đạo? Câu chuyện này cho thấy, các đầu bếp của Điện Kremli dù sao vẫn phải tin vào đồng nghiệp nước ngoài trong những bữa ăn do nước đó tổ chức.
Thiếu tá Gennady Pavlenko, nhân viên bếp ăn đặc biệt kể về một trong những chuyến thăm Nhật Bản của Boris Yeltsin, khi mà trong phái đoàn Nga không có đầu bếp: “Chúng tôi bay riêng đến Nhật Bản, đầu bếp Nhật Bản chuẩn bị các món ăn địa phương cho tất cả mọi người trong đoàn. Chúng tôi cùng ở trong một khách sạn, nơi có đầy đủ mọi thứ và, cả chúng tôi, cả B. Yeltsin, đều mặc kimono, đi guốc gỗ”.
“Tôi luôn cố gắng thuyết phục tất cả mọi người rằng vào các buổi sáng, lúc đang đói, uống một chút rượu whisky rất có ích, - Trung tá Vladimir Sadikov, Phó trưởng phòng, nhân viên bếp ăn đặc biệt từ năm 1973 đến năm 2007 kể, - và, trước mỗi buổi chiêu đãi, chúng tôi thường xem thực đơn và nói với người được bảo vệ: “Ông có thể ăn món này một ít, còn món kia, tốt nhất, đừng đụng đến”.
 |
A. Kosygin(đứng trước micro) phát biểu tại buổi chiêu đãi các nhà du hành vũ trụ P. Belyaev và A. Leonov.
Ở Ấn Độ, đồ ăn ngon, nhưng việc bảo quản thực phẩm và chế biến món ăn có đặc trưng riêng. Nikolai Morozov, Phó bếp trưởng, nhân viên bếp ăn đặc biệt từ năm 1965 đến năm 1991 nhớ lại: “Không phải tất cả mọi người đều làm theo lời khuyên của tôi. Một số người không thể cưỡng lại và thử món salad trên vỏ sò”. Thế là, có những người trong đoàn khi đó “đã đăng ký thường trú”… trong nhà vệ sinh.
K. Chernenko bị ngộ độc, Y. Andropov ăn kiêng
Theo Thiếu tá Gennady Pavlenko, ở Trung Quốc, một lần, để chuẩn bị cho buổi tiệc chiêu đãi, các đầu bếp đã phải làm việc... trong phòng tắm. Chuyện đó xảy ra dưới thời Tổng thống Yeltsin, người mà trong các chuyến đi thăm nước ngoài có thể yêu cầu tổ chức tiệc chiêu đãi đột xuất. Vậy là, để chuẩn bị bữa tiệc cho 16 người, các đầu bếp phải chế biến thức ăn trên bàn đá hoa, nấu bằng bếp gas du lịch. Có một chi tiết khá thú vị: các chuyên gia Điện Kremli thường “tuyển” vợ của các nhân viên sứ quán giúp cho việc bày bàn và rửa bát đĩa dùng trong buổi chiêu đãi của đoàn Nga.
Tuy nhiên, thực phẩm của người ngoài cung cấp luôn luôn tiềm ẩn mối nguy hiểm. Điều đó đã xảy ra với Konstantin Chernenko vào năm 1983, khi ông là nhân vật thứ hai trong ban lãnh đạo Liên Xô. Bộ trưởng Nội vụ Vitaly Fedorchuk đến nhà nghỉ ở Crimea thăm Chernenko và biếu ông một túi cá sòng do Fedorchuk tự tay xông khói. Đêm đó, Chernenko đã bị đau bụng dữ dội. Với những dấu hiệu ngộ độc rất nặng, ông đã được chuyển ngay về Moskva. Còn trước đó, vào năm 1966, bóng dáng của sự nghi ngờ gần như đã phủ xuống bếp ăn đặc biệt.
Trung tá Salnikov nhớ lại: “Dưới sự trung gian của Liên Xô, tại Tashkent đã diễn ra các cuộc đàm phán giữa Ấn Độ và Pakistan. Thủ tướng Ấn Độ Lal Bahadur Shastri đã đột ngột qua đời sau buổi tiệc chiêu đãi. Chủ tịch Kosygin bị đánh thức ngay trong đêm... Tất cả thức ăn còn của bữa tiệc đều được gom lại và đưa vào các thùng chứa đặc biệt, được kẹp chì và niêm phong”. Tuy nhiên, đã không phát hiện thấy sai phạm nào trong nhà bếp cũng như ở các món ăn. Nguyên nhân cái chết của Thủ tướng Ấn Độ là một do một cơn đau tim.
Theo Igor Netylov, Phó trưởng phòng, nhân viên bếp ăn đặc biệt từ năm 1970 đến năm 2010, Tổng bí thư Yuri Andropov bị bệnh, khi đến phòng làm việc, ông thường phải ngồi nghỉ một chút trên những chiếc ghế kê dọc hành lang tòa nhà số 1 trong Điện Kremli. Andropov phải ăn kiêng, ông không được ăn mặn vì bị bệnh thận và thường uống nước táo hầm. Trong khi đó, Chernenko, người kế nhiệm Andropov, lại bị bệnh phổi. Ông thường được đưa vào phòng nghỉ bằng xe lăn, và ở đó, ông phải sử dụng máy thở oxy.
Raisa Gorbacheva yêu cầu không được chuẩn bị cho Gorbachev các món ăn nhiều tinh bột vì có thể làm cho ông ấy tăng cân. Trung tá Anatoly Zhukov, Phó trưởng phòng, nhân viên Bếp ăn đặc biệt từ năm 1976 đến năm 2012 nhớ lại: “Raisa cùng đi với Gorbachev khắp mọi nơi, trong 6 năm, tôi có thể nhớ, chỉ có hai hoặc ba chuyến công tác, bà không bay cùng ông ấy. Cả hai đều thích uống cà phê, vì vậy trong hòm đồ nghề của mình, tôi luôn phải mang theo cà phê hạt, máy xay, bình pha và cốc. Bà ấy chỉ uống cà phê mới xay và phải nghe được tiếng kêu vo vo của máy xay”.
Sở thích của B.Yeltsin và V .Putin
“Boris Yeltsin thường ăn ít, mặc dù ông là người cao lớn, - Gennady Pavlenko kể lại. – Ông ấy thích ăn khoai tây chiên với nấm và hành tây. Chúng tôi thường vào rừng hái nấm cho bữa tối. Nếu không kịp rán cá mới câu được, thì buộc phải dùng cá của hôm trước. Trước khi đi câu, Yeltsin thường hỏi dò xem liệu cá có cắn câu hay không... Chúng tôi thường không mang theo thực phẩm khi đến biệt thự ở Zavidovo vì luôn tin vào Boris: ông sẽ câu được cá và chúng tôi cùng ăn”. Đôi khi, Yeltsin cũng yêu cầu nấu các món ăn độc đáo của ẩm thực Nga.
Trung úy Stepan Kuzin, đầu bếp, nhân viên Bếp ăn đặc biệt từ năm 1994 kể về một ý tưởng của Yeltsin: “Thiết kế bên trong tòa nhà số 1 Điện Kremli không thuận tiện lắm: ngay sát bếp nấu là phòng ăn. Yeltsin yêu cầu: “Cứ mở cửa ra. Tôi muốn nghe thấy tiếng xèo xèo của thịt rán”. Chúng tôi làm nóng chảo và chiên món bít tết. Khói bốc lên. Và, các nhân viên an ninh, chữa cháy xuất hiện trước cửa bếp với bình cứu hỏa trên tay, hệ thống báo cháy tự động đã phát tín hiệu ...”.
Vì nhiều lý do, các nhân viên của Bếp ăn đặc biệt không kể về những công việc thường nhật mà họ đang làm hiện nay. Tuy nhiên, trong bộ phim Đến thăm V.Putin của đài NTV, Tổng thống đương nhiệm của Nga ăn cháo kiều mạch, pho mát tươi với mật ong và trứng chim cút vào bữa sáng. Ngoài ra, ông còn dùng một loại cocktail được pha chế theo công thức riêng với củ cải đỏ và cải ngựa.
Theo lời V.Putin, Đại giáo chủ thường gửi cho ông một số loại thực phẩm được lấy từ các trang trại của Giáo hội. Tuy nhiên, cũng như trước đây, các nhân viên Bếp ăn đặc biệt phải chịu trách nhiệm cho “bàn ăn” trong Điện Kremli. Và ở đây, yêu cầu cao nhất đối với thực phẩm là chất lượng. Ai đó có thể thấy lạ khi gặp các nhân viên bếp ăn đặc biệt là những người đeo quân hàm, nhưng sự thật, họ là các cán bộ của Cơ quan Cảnh vệ Liên bang Nga.
