Ông Lý Văn Sinh ở ấp Mù U, xã Dân Thành (Duyên Hải, Trà Vinh) trồng 4 công (0,4 ha) dưa hấu, thu hoạch ngày 12/3, bán được 12,8 triệu đồng, không đủ trả tiền mua phân bón. Mấy ngày nay, ông đang phải né tránh đại lý đã bán phân bón chịu cho ông. Năng suất dưa của ông Sinh tính ra là 20 tấn/ha, vào loại cao nhưng giá chỉ có 1.600 đồng/kg, “thấp không ngờ” trong nhiều năm gần đây.
Láng giềng của ông Sinh là ông Lý Văn Chủ, trồng 1,5 công dưa hấu, cho biết chi phí trồng một công dưa hấu hết khoảng 4 triệu đồng, chưa kể tiền công. Mà công chăm sóc dưa hấu ở vùng đất cát ven biển này không hề ít, chỉ riêng việc gánh nước tưới hằng ngày đã rất vất vả. Trồng dưa hấu phải 2 tháng mới cho thu hoạch. Ông Chủ kể, trước Tết Nguyên đán, ông trồng hành đã bị lỗ nặng, vào vụ trồng hành có giá 30.000 đồng/kg, nhưng lúc thu hoạch giá chỉ còn 5.000 đồng/kg. “Bây giờ trồng dưa hấu lại lỗ nặng mà mùa vụ đến, nông dân không trồng trọt thì không biết làm gì”, ông Chủ than thở.
Căn nhà lá nhỏ của ông Chủ cất giữa bãi cát ven biển, không đắp nền gì cả. Vợ chồng ông và ba đứa con không đi dép vì vào nhà cũng cát ngập bàn chân. Trong nhà, mấy chiếc giường cũ kỹ đặt giữa cát, đồ vật dính đầy cát. Ông Chủ kể, khi gió lớn cát bay mù mịt. Cuộc sống đang rất túng thiếu và bế tắc, vì theo ông, nhiều người trong ấp đã tìm đường làm mướn tận Bình Dương, còn ông từng làm mướn trên đó thất bại trở về. Ông có chiếc thuyền nhỏ chở lú đi bắt cá tạp ở ven bờ thì đã bị sóng lớn đánh gãy ngang. Bây giờ, đêm đêm, ông vác lú xuống biển bắt cá bữa được bữa không.
Cán bộ Nông nghiệp và Môi trường xã Dân Thành, ông Phan Văn Lộc, cho biết trồng rau màu là một ngành kinh tế chính của xã, bên cạnh nuôi tôm và làm muối. Toàn xã Dân Thành có gần 600 ha trồng dưa và hành, 2.200 ha nuôi tôm và 174 ha làm muối. “Chỉ nuôi tôm là đỡ vì đang được giá, tuy nhiên, tôm của nhiều người cũng còn bị dịch bệnh thì vẫn lỗ”, ông Lộc nói.
Ở tỉnh An Giang, hàng nghìn hộ trồng bắp cải đang bán rẻ hoặc không bán được. Ông Lê Văn Tâm ở ấp Thạnh Phú, xã Bình Thạnh (Châu Thành, An Giang) ngồi giữa ruộng bắp cải rộng hàng nghìn mét vuông, nhổ một bắp lên, buồn bã: “Bây giờ không biết làm gì?”.
Ăn không hết, bán thì quá rẻ không đủ chi phí nhổ và gom đống, giá tại ruộng may lắm 500 đồng/kg vì rất ít người mua. Trước tết bán được 4.500 đồng/kg, có lời nên nhiều người trồng dẫn đến thảm cảnh bây giờ.
Theo phó chủ tịch UBND xã Bình Thạnh, ông Lê Thanh Hiền, trong xã có hàng nghìn hộ trồng bắp cải, bây giờ cho cơ sở từ thiện lấy không xuể, nhiều người bỏ thí ngoài ruộng, đã khăn gói đi tìm việc làm thuê kiếm sống.
“Nông nghiệp đang vắt kiệt sức lao động của nông dân lẫn tài nguyên đất đai để bỏ phí với tình trạng “được mùa mất giá” kéo dài đã hàng chục năm nay” - Ông Hiền than thở.