Đằng sau những số phận nghiệt ngã
Từđầu năm 2010 đến nay, ở Trường bắn Cầu Ngà, Hà Nội, có 6 tử tù đã phảichịu sự phán quyết của luật pháp. Kể từ năm 1994 đến nay, đây là con sốít nhất phạm nhân phải chấp hành hình phạt.
Để thể hiện tính nhân văncủa Đảng, Nhà nước ta, được Quốc hội thông qua Luật sửa đổi Bổ sung Bộluật Tố tụng Hình sự, từ tháng 7-2011, thay vì dùng súng bắn, việc thihành án phạt đối với các "phạm nhân đặc biệt" sẽ được thực hiện bằngtiêm thuốc độc.
Hơn 20 phạm nhân của Trại giam số 1, CA Hà Nộiđang lao động cải tạo khiến nơi này từng ngày thay đổi. Chúng tôi đượcmột vị Trung tá quản giáo chỉ huy hơn 20 phạm nhân lao động, cho biết:Gần một năm về trước, nơi đây cỏ dại còn um tùm, khuất tầm mắt; chẳng aidám bén mảng đến.
Trước đây, mỗi lần trại được thông báo hôm sausẽ có phạm nhân phải thi hành án, địa phương lại cử người ra cắt cỏ,phát quang, dọn lối đi và nơi đào hố chôn cọc, để sáng sớm hôm sau, độithi hành án thực thi nhiệm vụ. Lâu dần, những hố chôn cọc ngày càng thungắn khoảng cách, tiến dần về phía cổng vào, ai cũng ngại vào khu mộ.
Thắcmắc về những ngôi mộ đang dần lún sụt, chúng tôi được Trung tá H chobiết, nhiều ngôi mộ không có người chăm sóc, bị lún xuống. Những ngôi mộnày là của những phạm nhân ở mãi Sơn La, Lai Châu… bị lĩnh án tử hìnhvì phạm tội buôn bán trái phép chất ma túy. "Theo phong tục của họ,người chết khi được chôn xuống đất, không phải cải táng. Nhiều năm rồi,các gia đình ấy không xuống sửa mộ hay thắp hương cho người thân củamình".
Phía xa, nhành hoa tươi trên bia mộ của Nguyễn Văn Thuân,Nguyễn Thế Đô, Thái Văn Thu… khiến nghĩa địa bớt đi phần nào sự lạnhlẽo. Trung tá H cho biết, trong ba người này, phạm nhân Đô có hoàn cảnhđặc biệt nhất. Vướng vào nghiện ngập ma túy, mỗi khi cơn nghiện giày vò,Đô không kiểm soát được hành vi của mình.
Còn những lúc bìnhthường, Đô là người con có hiếu, luôn được mọi người trong khu tập thểcảm thông và quý mến. Nhà nghèo, lại càng thêm khổ khi Đô không cai đượcma túy. Đô có hai cô con gái, nhưng chúng phải sống thiếu mẹ từ nhỏ. Mẹchúng đã bỏ đi xây dựng hạnh phúc riêng. Đô bị xử mức án cao nhất, nỗiđau đổ dồn lên đôi vai người mẹ già đã 80 tuổi.
Khi chờ đợi chấphành bản án, chính là những lúc Đô sống trong giày vò, tiếc nuối. Songtất cả đều quá muộn. Trước khi ra pháp trường vào cuối năm ngoái, Đô đãkhóc rất nhiều khi viết bức thư cuối cùng. Bức thư ai đọc được cũng thấyxót lòng.
Đô viết: "Tội lớn nhất của con là không thể sống đểphụng dưỡng mẹ già. Xin mẹ hãy ngàn lần tha thứ cho đứa con bất hiếunày! Con cầu mong mẹ được sống thật lâu để các cháu còn có chỗ dựa tinhthần trong cuộc sống. Con đi rồi, mẹ hãy nói cho các cháu hiểu rằng, conđã ân hận vô cùng về tội lỗi mà con gây ra. Tất cả là do ma túy, nó đãhủy hoại đời con, phá nát gia đình, làm cho mẹ khổ, các cháu bơ vơ. Xintất cả mọi người tha thứ cho con...!".
Các cán bộ trại giam cho biết,trong bức thư ấy, Đô cũng dành mấy dòng viết riêng cho hai cô con gáivới những chất chứa của sự ân hận, lòng tiếc nuối… Đô dặn chúng tránh xavết xe đổ của bố, và tha thứ cho những người đã sinh thành ra chúng.
Cũngphạm trọng tội và phải nhận mức án cao nhất, nhưng Thuân, một ngườithuộc thế hệ 8X, lại bị "sảy chân" khi sa vào con đường cờ bạc. Khi bịnhững chủ nợ thúc giục, đường cùng, Thuân đi cướp của và cướp luôn sinhmạng người xe ôm vô tội. Trước giờ ra pháp trường, Thuân cũng viết mộtlá thư.
Nhưng lá thư của Thuân là lá thư không đầu, không cuối,và cũng chẳng rõ Thuân muốn gửi ai, chỉ hàm ý như gửi cho người anh nàođó trong gia đình. Thuân viết: "Thôi anh đừng chơi bời nữa, tu chí làmăn đi cho bố mẹ đỡ khổ! Em đi rồi, nhà chỉ còn mình anh mà cũng hỏngnốt, thì bố mẹ sống thế nào?".
Về cuối thư, nét chữ Thuân runrẩy, loằng ngoằng trên trang giấy trắng như muốn nhắn nhủ lại nhữngngười trẻ tuổi hãy tránh xa con đường Thuân đã đi: "Tôi phải chết khituổi đời còn quá trẻ! Giá như tôi biết dừng lại thì mọi chuyện không ranông nỗi này…".
Trung tá H cho chúng tôi biết thêm, theo quyđịnh, ba ngày sau khi thi hành án, trại sẽ báo tin về cho gia đình phạmnhân để họ lên nhận mộ người thân. Sau ba năm thì gia đình được cải tángmộ, mang hài cốt của người thân về quê hương.
Tử tù viết thư trước khi ra pháp trường.
Những chuyện chưa kể ở trường bắn
Cáccán bộ Trại giam số 1 kể về một chuyện ít khi xảy ra ở nơi này. Số làsau tết Nguyên đán, gia đình trùm giang hồ khét tiếng một thời là Khánh"trắng" đã tìm đến Trường bắn Cầu Ngà để làm lễ "gọi hồn" Khánh về nhậpmộ. Đây là chuyện chưa từng xảy ra ở Cầu Ngà, nhưng cũng là chuyện khócó thể từ chối.
Anh H kể: "Khánh "trắng" có một người em cùngcha, khác mẹ tên là Thắng "trố", cùng phải chấp hành án tử hình trongnăm 1998 ở Trường bắn Cầu Ngà. Sau ba năm, gia đình đến cải táng mộphần, mang về quê chôn cất.
Chuyện tưởng thế là xong, nhưng mớiđây, gia đình Khánh "trắng" khẩn khoản xin ban quản giáo cho đưa thầycúng vào đúng chỗ Khánh "dựa cột" để làm lễ gọi hồn. Hỏi ra mới biết,người nhà đi xem nhiều nơi đều nói hồn vía của anh em ông trùm xã hộiđen Hà Nội một thời, đã không hề đi theo thân xác, mà còn lẩn quất ởTrường bắn Cầu Ngà từ đó đến nay.
Làm lễ nhập hồn cho anh emKhánh "trắng" xong, gia đình bày tỏ sự mãn nguyện, biết ơn khi được tạođiều kiện thực hiện tâm nguyện mà họ đã canh cánh trong lòng bấy lâu.Anh H bày tỏ: "Chúng tôi ra đây, cốt để trông coi mộ các "phạm nhân đặcbiệt" này và làm cho nơi này có sự sống. Bây giờ, cửa nghĩa trang luônrộng mở, đón thân nhân tử tù đến thăm viếng.
Dù không chủ quan,nhưng chưa bao giờ ở Cầu Ngà xảy ra tình trạng đào nhầm hay trộm mộ. Tôiquan niệm, "chết nghĩa là hết tội". Tử tù trả giá bằng cả mạng sống củamình, nằm dưới mồ sâu rồi thì ai cũng như ai nên ngày nào tôi cũng thắpnén nhang lên bàn thờ chung ở nghĩa trang này. Chăm sóc những ngôi mộmột cách tự nguyện luôn khiến lòng tôi thấy thanh thản. Nếu thực sự vẫncòn có những linh hồn tử tù như Khánh "trắng" vương vấn ở đây, tôi cầumong cho họ được siêu thoát".
Anh H kể cho chúng tôi biết thêm,một gia đình "phạm nhân đặc biệt" ở Hải Phòng chấp hành án ở đây, đãnhận được một bức thư lạ từ Trường bắn Cầu Ngà. Họ tức tốc trở lại nơinày để nhận lại đoạn xương cẳng chân của con trai mình.
Trướctết Nguyên đán, gia đình họ đến trường bắn, xin đưa mộ con trai của họvề quê. Sau tết, khi anh em phạm nhân tiến hành san lấp lại hố chôn tửtù, phát hiện một đoạn xương còn sót. Các anh đã làm lễ, cất giữ cẩnthận rồi viết thư mời gia đình đến nhận.
Anh Hùng cũng chỉ tayvào nơi các "phạm nhân đặc biệt" phải đứng "dựa cột", cạnh đó là nhữngtảng bê tông ngả sang màu nâu sẫm, và nói, đây là vết máu của các tử tù.Trước lúc chấp hành án, họ phải dựa vào những thân gỗ có đường kínhkhoảng 15cm, chiều dài chừng hơn 2m. Sau khi tuyên án xong, lúc rạngsáng, là cái ác bị loại ra khỏi đời sống xã hội.
Đại úy Lê Quý L,cán bộ Trường bắn Cầu Ngà cho biết, từ khi về đây công tác, anh đãchứng kiến hàng trăm sự trả giá của cái ác. L kể: Tôi nhớ nhất có đêmthi hành án bảy tử tù cùng vụ buôn bán ma túy do Vũ Xuân Trường cầm đầu.Trước giờ ra pháp trường, cả 6 "phạm nhân đặc biệt" cãi nhau chí chóe.
BùiDanh Ca mắng Vũ Xuân Trường vì cho rằng trước khi chết, còn ra điềutrách móc một anh PV đang ghi lại hình ảnh của hắn. Mắng Trường xong, Caxin cán bộ cho phép hắn được hát bài Tình cây và đất. Cả nhóm phạm nhânlặng đi, rồi hát theo và khóc…
Vũ Phong Mã phá tan bầu không khí ngộtngạt bằng cách nhắc nhở đồng phạm của mình: "Ca ơi! Mày đừng có mải hátquá mà quên đeo găng tay đấy nhé. Mày mà quên là gia đình khôngtìm thấy xương tay của mày đâu".
Cả bọn quay sang nhìn nữ phạm nhân LạiThị Ngấn, là nữ phạm nhân duy nhất, thấy Ngần đã ngoẹo đầu sang một bên,ai gọi cũng không thưa nữa. Thì ra Ngấn giống như một số tử tù khác,chết lâm sàng vì quá sợ.
Thượng tá Bùi Ngọc B cho biết thêm, rấtnhiều phạm nhân trở nên trầm cảm hoặc điên dại trong quá trình chờ thihành án. Có phạm nhân cứ quỳ lê lết cầu khấn nạn nhân đã bị mình cướp đimạng sống, để van xin tha tội. Sự cắn rứt lương tâm, sự ân hận, sự bếtắc khiến có những phạm nhân chết trước ngày thi hành án.
Íttháng nữa thôi, Trường bắn Cầu Ngà sẽ không còn tiếng súng, vẻ âm u,lạnh lẽo có lẽ cũng đang dần tan biến. Giờ đây vườn hoa đang rực rỡ sắcmàu. Những luống rau thẳng tắp được các phạm nhân chăm bón cẩn thận. Hơn50 máy may công nghiệp đã lắp đặt xong làm nơi sản xuất, học nghề củacác phạm nhân nữ.
Theo Q.Minh - T.Hiền
Pháp luật&Xã hội