Đó là nội dung kết luận của Thanh tra Chính phủ (TTCP) sau quá trình thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, chống thất thu ngân sách nhà nước tại Cục Thuế TPHCM.
Sử dụng hoá đơn mua của DN bỏ trốn
Qua kiểm tra điểm tại 5 chi cục thuế tại TPHCM, TTCP phát hiện 10 tổ chức, 638 hộ gia đình, cá nhân nợ tiền đất quá hạn với tổng số tiền hơn 100 tỷ đồng, song cơ quan thuế chưa ra thông báo tính tiền chậm nộp. Bên cạnh đó, TTCP chỉ rõ có 421 tờ hoá đơn bất hợp pháp do cơ quan công an chuyển đến nhưng Cục thuế xử lý chậm, không triệt để, dẫn đến quá thời hiệu xử phạt.
Đáng chú ý, TTCP cho rằng, tình trạng doanh nghiệp (DN) sử dụng hóa đơn mua của doanh nghiệp bỏ trốn xảy ra trên phạm vi rộng, là vấn đề nổi cộm, phức tạp, gây thất thu cho ngân sách nhà nước nhưng các biện pháp quản lý nhằm ngăn chặn, phát hiện, xử lý thông qua công tác thanh tra, kiểm tra và quản lý của Cục thuế TPHCM còn rất nhiều hạn chế. Kết quả kiểm tra, xác minh đã phát hiện 44 doanh nghiệp (bên mua) sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, hóa đơn không đủ điều kiện khấu trừ để kê khai, hoàn thuế với số tiền phải truy thu và giảm khấu trừ gần 26,4 tỷ đồng. Thời điểm kết thúc thanh tra trực tiếp, có 5 doanh nghiệp đã chủ động nộp tiền thuế vi phạm vào tài khoản tạm giữ của TTCP và nộp vào ngân sách nhà nước với tổng tiền hơn 5,8 tỷ đồng.
Chuyển hồ sơ điều tra 18 DN
Ngoài ra, TTCP phát hiện có 18 doanh nghiệp (bên mua) sử dụng 349 tờ hóa đơn của doanh nghiệp bỏ trốn, với tổng số tiền trên 201,6 tỷ đồng, tiền thuế giá trị gia tăng trên 19,7 tỷ đồng. Các doanh nghiệp này sau đó tiếp tục bỏ trốn, có dấu hiệu mua bán hóa đơn qua nhiều cấp trung gian ở địa bàn nhiều tỉnh, thành. TTCP yêu cầu Cục thuế TPHCM chuyển hồ sơ vụ việc sang cơ quan công an điều tra, xử lý.
Qua kiểm tra, xác minh hồ sơ chuyển nhượng cổ phần tại các đơn vị phát hành và Cty cổ phần quản lý quỹ đầu tư chứng khoán Thái Dương, TTCP phát hiện dấu hiệu tránh thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng đối với 34 trường hợp cá nhân chuyển nhượng cổ phần giai đoạn từ năm 2011- 2012 với giá bán cáo hơn giá mua trên 4.707 tỷ đồng, nhưng các cá nhân chưa làm thủ tục đăng ký chuyển nhượng cổ phần tại Cty phát hành nên chưa phát sinh nghĩa vụ kê khai thuế theo quy định. Đến năm 2013, các cá nhân đã lập bản thỏa thuận chuyển nhượng cổ phần mới với giá bán bằng giá mua, bằng mệnh giá và thực hiện thủ tục sang tên sở hữu cổ phần tại Cty phát hành, mục đích để không phát sinh thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng vốn. Về sự việc này, TTCP đề nghị Bộ Tài chính chỉ đạo tổ chức thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm nếu có.
Đến thời điểm kết thúc thanh tra trực tiếp, do giới hạn về điều kiện nhân lực và thời gian, TTCP đã bàn giao cho Cục Thuế TPHCM toàn bộ thông tin, số liệu của 9.116 doanh nghiệp do TTCP kiểm tra trên cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế quản lý phát hiện doanh nghiệp có sử dụng hóa đơn bất hợp pháp kê khai khấu trừ thuế, hoàn thuế, với tổng giá trị trên 3.537 tỷ đồng để cơ quan thuế tiếp tục kiểm tra và xử lý theo thẩm quyền.
