> Thu hồi đất cần đa dạng phương án đền bù
> Liệu có chuyện 'huyện cưỡng chế xã'?
Ông Đinh Xuân Thảo lập luận: Điều 58 dự thảo Hiến pháp quy định, ngoài việc được giao, cho thuê đất, còn quy định “công nhận quyền sử dụng đất”. Tức là thừa nhận đất đai người dân đã sử dụng trước khi nhà nước quản lý. Đây là điểm mới tại dự thảo Hiến pháp. Cũng tại điều này, thừa nhận “quyền sử dụng đất là quyền tài sản được pháp luật bảo hộ”. Như vậy, quyền này phải đối xử công bằng như các tài sản.
Chúng ta thừa nhận đất đai thuộc sở hữu toàn dân. Nhưng quyền sử dụng đất phải được thừa nhận là quyền tài sản, phải được bảo hộ như một tài sản ngay tại Luật Đất đai (sửa đổi) lần này.
Như vậy, trong Luật Đất đai, nên quy định về thu hồi đất như thế nào?
Chỉ khi nào đất đai do nhà nước cho thuê, giao sử dụng, có vi phạm đến mức phải thu hồi thì nhà nước mới áp dụng cơ chế thu hồi bằng biện pháp hành chính (cưỡng chế, chế tài). Ngoài ra, khi nhà nước có nhu cầu vì lợi ích chung như an ninh quốc phòng, lợi ích quốc gia, công cộng – thì phải thu hồi. Đây không phải chế tài, mà là cá nhân hy sinh lợi ích của mình vì lợi ích chung của quốc gia.
Những trường hợp khác, khi thực hiện các dự án đất đai, nhà nước phải coi đất đai là tài sản của người dân. Để có quyền này, người dân phải bỏ tiền ra mua, thuê đất, đóng thuế sử dụng đất. Vì là quyền tài sản, Nhà nước không thể tước đoạt bằng biện pháp hành chính. Trường hợp này, phải dùng quan hệ kinh tế - dân sự, trên cơ sở thuận mua vừa bán, theo giá thị trường. Qua nghiên cứu, chúng tôi thấy trong trường hợp này phù hợp nhất là trưng mua quyền sử dụng đất.
Nếu quy định trưng mua quyền sử dụng đất sẽ có lợi gì thưa ông?
Ngoài việc đảm bảo tốt hơn quyền của người dân, chính nhà nước cũng có lợi. Ví dụ nhà nước giao đất 50 năm, anh đã sử dụng 49 năm rồi, khi nhà nước thu hồi thì chỉ phải trả với giá chỉ bằng 1/50 thôi. Như hiện nay, có khi đền bù cho người sử dụng 49 năm hay mới sử dụng 1 năm là như nhau. Vì vậy, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cần phải nghiên cứu tiếp vấn đề này.
Cảm ơn ông.
Nguyễn Tuấn
thực hiện
