Trao đổi với PV Tiền Phong, một chuyên gia xăng dầu cho rằng, việc Saigon Petro đột ngột đề xuất xóa sổ xăng RON95 cũng có cơn cớ riêng dù trước đó, chính doanh nghiệp này có văn bản gửi Bộ Tài chính và Công Thương xem xét giảm thuế bảo vệ môi trường (BVMT) với xăng E5, hoặc cho sử dụng lại xăng RON 92 (A92). Đề xuất này, về bản chất do tiêu thụ xăng sinh học của doanh nghiệp này không được nhiều trong khi chi phí duy trì kinh doanh lại khá cao.
Trong văn bản gửi các cơ quan quản lý, lãnh đạo Saigon Petro kiến nghị Bộ Tài chính tăng Thuế Bảo vệ môi trường với xăng A95 lên 4.000 đồng/lít (tăng 1.000 đồng/lít so với hiện nay), đồng thời giảm thuế với xăng E5 thêm 500 đồng/lít. Cùng kiến nghị trên, lãnh đạo Saigon Petro đề xuất, nếu các giải pháp về thuế được áp dụng mà không khuyến khích được người dân dùng xăng E5, thì các bộ kiến nghị Chính phủ cho phép sử dụng lại xăng A92.
Phó tổng giám đốc một doanh nghiệp xăng dầu đầu mối cho rằng, xăng E5 bên cạnh việc không tạo được tâm lý tin tưởng của người dân, cũng đang bị doanh nghiệp không đánh giá cao về hiệu quả kinh doanh. Vấn đề đầu tiên chính là việc doanh nghiệp phải đầu tư quá nhiều tiền để cải tạo hệ thống tại các cửa hàng bán xăng, dầu.
Điển hình dù có sẵn bể chứa, chỉ đầu tư “cấy” thêm hệ thống đường ống dẫn cồn để hòa tan với xăng, doanh nghiệp cũng phải chi tới 1 tỷ đồng. Còn nếu tính cả tiền đầu tư bồn cấp phép thì chi phí cũng “nhẹ nhàng” tới 10 tỷ đồng.
Với những đơn vị có lượng xăng E5 bán ra thấp thì đây là gánh nặng đầu tư rất lớn, đặc biệt đối với những doanh nghiệp có nhiều cửa hàng ở khu công nghiệp, khu vực ngoại thành. Việc xăng sinh học tiêu thụ chậm, tỷ lệ hao hụt cao và chiết khấu không hấp dẫn cũng là những vấn đề mà các DN đầu mối và các đại lý kinh doanh xăng dầu không mấy mặn mà kinh doanh. “Khi doanh nghiệp chuyển sang kinh doanh E5 phải đầu tư nhiều tiền. Tiền đầu tư này sẽ tính vào giá bán xăng, nên về mặt chi phí người dân sẽ không được lợi gì hơn so với dùng xăng A92 trước đây”, vị này cho biết.
Một bất cập nữa cũng được các doanh nghiệp chỉ ra chính là việc hiện xăng E5 đang được Nhà nước trợ giá khoảng trên dưới 800 đồng/lít để giữ mức chênh lệch với xăng RON95. Với người dân, số tiền bù lỗ này không nhiều ý nghĩa. Nhưng với các doanh nghiệp bán nhiều xăng E5, chủ yếu là các doanh nghiệp lớn, càng bán nhiều, Quỹ bình ổn giá xăng dầu ở doanh nghiệp càng giảm mạnh. Trong khi các đơn vị bán ít xăng E5, Quỹ Bình ổn giá xăng dầu gần như không bị ảnh hưởng. Đây cũng là vấn đề doanh nghiệp thấy có bất cập.
Về đề xuất xóa bỏ xăng khoáng RON95 và thay bằng chỉ bán xăng sinh học E5 RON92 và E5 RON95, trả lời Tiền Phong, ông Lưu Quang Thái, Chủ tịch Hiệp hội Nhiên liệu sinh học Việt Nam cho rằng, trước hết cần khẳng định về mặt kỹ thuật xăng E5 RON95 sẽ tốt hơn xăng RON95 đang bán trên thị trường xét về mặt ảnh hưởng tới động cơ cũng như môi trường.
Hiệp hội Nhiên liệu sinh học vẫn đang theo dõi tình hình sử dụng xăng E5 RON92 và hợp tác với các doanh nghiệp (DN) xăng dầu, các cơ quan, tổ chức liên quan để tạo điều kiện thuận lợi cho người tiêu dùng tiêu dùng thực hiện quyền khiếu nại khi mua sản phẩm không đúng chất lượng, đối với xăngE5 RON92 nếu xảy ra các hiện tượng như: hao xăng, khó tăng phụ tải (hụt hơi) , chậm tăng tốc...thì phải kiểm tra ngay. Hiệp hội cũng rất mong muốn nhận được một hồ sơ khiếu nại cụ thể từ người tiêu dùng nhưng đến nay chưa có trường hợp nào gửi đến.
Cũng theo đại diện Hiệp hội Nhiên liệu sinh học Việt Nam, dù giá xăng và giá sắn đang cao như hiện nay thì hai nhà máy ethanol đang đắp chiếu của ngành dầu khí cũng không thể hoạt động hiệu quả được. Điều này do hiện dù chỉ một mình sản xuất và cung cấp ethanol trong nước tuy nhiên hiện cả 2 nhà máy của Công ty Tùng Lâm vẫn đang bị lỗ. Do chi phí sản xuất ethanol thấp và bán được phụ phẩm nên Công ty Tùng Lâm vẫn còn cầm cự được.
“Nhiều ý kiến lo ngại nhưng thực tế không có chuyện độc quyền E100 vì các công ty kinh doanh xăng dẩu đều có quyền nhập khẩu E100. Còn trong nước hiện có 6 nhà máy có khả năng sản xuất ethanol. Do hiện sản xuất ethanol chưa có lãi nên mới chỉ có hai nhà máy của Tùng Lâm đang hoạt động. Thực tế 2 tháng đầu năm nay đã có 3 lô hàng nhập khẩu E100 về Việt Nam với mức giá nhập còn cạnh tranh hơn hàng sản xuất trong nước nên không thể có chuyện độc quyền sản xuất và bán ethanol”, ông Thái nói.
