Minh họa quá trình ướp xác của người cổ đại |
Khoảng 60 năm trước, một nhà khảo cổ học đã chụp được những bức ảnh về một số bộ xương được chôn cất trong những ngôi mộ 8.000 năm tuổi ở miền nam Bồ Đào Nha. Bây giờ, một phân tích mới về những bức ảnh này cho thấy rằng, đó là những xác ướp cổ nhất của con người không đến từ Ai Cập hay thậm chí Chile, mà là châu Âu.
Hơn một chục thi thể cổ đại được tìm thấy ở Thung lũng Sado phía nam của Bồ Đào Nha trong các cuộc khai quật vào những năm 1960, và ít nhất một trong số những thi thể đó đã được ướp xác, có thể để vận chuyển dễ dàng hơn trước khi chôn cất, các nhà nghiên cứu cho biết sau khi phân tích các hình ảnh và tham quan bãi chôn cất.
Và có những dấu hiệu cho thấy các thi thể khác được chôn cất tại địa điểm này cũng có thể đã được ướp xác, điều này cho thấy tập tục này có thể đã phổ biến ở khu vực này vào thời điểm này.
Tập tục ướp xác hơn 8.000 năm ở châu Âu
Rita Peyroteo-Stjerna, một nhà khảo cổ sinh học tại Đại học Uppsala cho biết: Mặc dù quá trình ướp xác diễn ra tương đối đơn giản trong điều kiện rất khô hạn như sa mạc Atacama, nhưng rất khó để tìm thấy bằng chứng cho việc này ở châu Âu, nơi điều kiện ẩm ướt hơn nhiều có nghĩa là các mô mềm của xác ướp hiếm khi được bảo quản.
Bằng chứng về quá trình ướp xác đến từ một số cuộn phim ảnh được tìm thấy trong những đồ đạc của nhà khảo cổ học người Bồ Đào Nha Manuel Farinha dos Santos khi ông qua đời vào năm 2001.
Farinha dos Santos đã làm việc trên các bộ hài cốt người được khai quật từ Thung lũng Sado vào đầu những năm 1960. Trong nghiên cứu mới phát triển từ các hình ảnh của những bức ảnh hơn 60 năm trước, các nhà khoa học đã phát hiện ra những bức ảnh đen trắng của 13 ngôi mộ từ thời kỳ đồ đá cũ, hay thời kỳ đồ đá giữa.
Sau khi sử dụng các bức ảnh để tái tạo lại các khu chôn cất tại hai địa điểm, các nhà khoa học quan sát thấy rằng xương của một bộ xương là "siêu linh hoạt" - tức là tay và chân đã được di chuyển vượt quá giới hạn tự nhiên của chúng - điều này cho thấy cơ thể đã bị trói và đã tan rã sau khi chết.
Những bức ảnh chụp một trong những bộ xương được khai quật từ một địa điểm khảo cổ ở Thung lũng Sado cho thấy dấu hiệu nó đã được ướp xác trước khi được chôn cất khoảng 8000 năm trước.
Phương pháp ướp xác cổ đại
Các nhà nghiên cứu đã tìm hiểu thêm về phương pháp ướp xác cổ đại bằng cách nghiên cứu kết quả pháp y ướp xác các tử thi hiện đại.
Hiện người ta cho rằng, người chết đã được chở đến các khu chôn cất ở Thung lũng Sado từ nơi khác khoảng 8000 năm trước và có thể đã được ướp xác trước.
Những dấu hiệu này chỉ ra rằng thi thể đã được ướp xác sau khi chết, có thể được cố ý làm khô và sau đó thu nhỏ lại.
Các nhà nghiên cứu viết cho biết, có vẻ như người chết đã được cột lên và có thể được đặt trên một cấu trúc cao, chẳng hạn như bệ nâng, để xác bị phân hủy.
Các nhà nghiên cứu viết rằng, dường như quy trình ướp xác bao gồm việc sử dụng lửa để làm khô tử thi và các dây buộc trên cơ thể được thắt chặt dần theo thời gian.