Anh nghi Nga đứng sau vụ đầu độc
Trong cuộc họp trước quốc hội ngày thứ Hai (12/3), Thủ tướng Anh Theresa May đề cập đến vụ cựu điệp viên Nga Sergei Skripal (66 tuổi) bị đầu độc, với mũi nhọn chĩa về chính quyền Moscow.
Bà May cho biết, ông Skripal và con gái Yulia (33 tuổi) bị đầu độc bằng chất độc thần kinh “Novichok”. Theo bà, chính phủ Anh kết luận, rất có khả năng Nga chịu trách nhiệm về vụ việc.
“Đây là một hành động trực tiếp của Nga chống lại nước ta, hoặc chính phủ Nga mất kiểm soát đối với tác nhân gây hại này, cho phép nó rơi vào tay những kẻ khác”, bà May phát biểu.
Nữ thủ tướng nói thêm, Ngoại trưởng Anh Boris Johnson đã triệu tập đại sứ Nga tại London hôm thứ Hai để yêu cầu Moscow đưa ra lời giải thích, ấn định vào cuối ngày thứ Ba (13/3).
Bà May nhấn mạnh, nếu ra không đưa ra lời giải thích thuyết phục, Anh sẽ kết luận vụ tấn công có liên quan đến việc “Nga sử dụng vũ khí trái phép chống lại Anh”, từ đó đề xuất các biện pháp trả đũa.
Mỹ phản ứng ‘nước đôi’
Sau tuyên bố của bà May, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson lên án vụ đầu độc trên chuyến bay trở lại Washington DC từ Nigeria.
Theo ông Tillerson, việc đầu độc là “hành động thực sự khủng khiếp” và “chắc chắn gây ra phản ứng”. Ông thừa nhận không rõ liệu chính phủ Nga có biết về vụ tấn công, nhưng ông đồng ý với các nhà điều tra Anh rằng, Moscow có thể “có trách nhiệm”.
Trái ngược với phát ngôn của ông Tillerson, Thư ký Báo chí Nhà Trắng Sarah Sanders lại tỏ ra thận trọng khi nói về vấn đề này. Bà Sanders cho rằng, cần phải có thêm bằng chứng để đưa ra bất kỳ kết luận rõ ràng nào.
“Việc sử dụng chất độc gây chết người làm hại người Anh trên đất Anh là một sự phỉ báng. Ngay bây giờ, chúng tôi đang sát cánh với đồng minh Anh của chúng tôi. Tôi nghĩ rằng, họ vẫn tiếp tục làm việc thông qua một số chi tiết về điều đó, và chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với Anh”, bà Sanders cho biết, không đề cập đến nhận định của Mỹ về chủ mưu vụ tấn công.
Nga nói gì?
Phản hồi lại lời cáo buộc từ bà May, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova gọi đó là “một trò xiếc tại Quốc hội Anh”. “Kết luận rõ ràng – đây là một chiến dịch chính trị và thông tin khác dựa trên sự khiêu khích”, bà Zakharova nhận định.
Trước đó, khi được hỏi về việc Anh đổ lỗi cho Nga trong vụ đầu độc cựu điệp viên Skripal, Tổng thống Vladimir Putin nói với BBC: “Hãy xem xét kỹ lưỡng mọi thứ, sau đó chúng ta sẽ thảo luận về vấn đề này”.
Ông Skripal và con gái được phát hiện bất tỉnh trên một băng ghế tại trung tâm mua sắm ở thành phố Salisbury, hạt Wiltshire, phía nam nước Anh, vào hôm Chủ nhật (4/3). Phía Nga nghi ngờ, hai nạn nhân bị đầu độc bởi chất độc thần kinh.
Skripal từng phục vụ trong Cơ quan tình báo quân đội Nga (GRU). Ông này bị Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) bắt giữ vào năm 2004 và sau đó bị tòa án tuyên phạt 13 năm tù vào năm 2006 vì tội hoạt động gián điệp cho Anh. Nhưng sau đó, Skripal được cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev ân xá trong năm 2010.
Novichok, tiếng Nga có nghĩa là “người mới đến”, được sử dụng để chỉ nhóm chất độc thần kinh tiên tiến mà Liên bang Xô viết bí mật phát triển vào những năm 1970 và 1980. Trong đó, một hoá chất có tên là A-230, được báo cáo là độc hại gấp 5-8 lần so với chất độc thần kinh VX, có thể giết chết một người trong vài phút.