Hàng hóa khai báo tại cảng Sài Gòn. Ảnh: Việt Văn
Vụ việc bắt nguồn từ Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) phát hiện lô hàng xuất khẩu phi mậu dịch cá nhân theo tờ khai ngày 23/3/2016 mở tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 4 mang tên Lý Quốc Hưng có nhiều nghi vấn.Sau đó, Cục Điều tra chống buôn lậu đã mời người này lên làm việc nhưng Lý Quốc Hưng không đến. Cơ quan chức năng buộc phải ra quyết định khám xét lô hàng.
Kết quả cho thấy gần 23 tấn kệ công nghiệp bằng sắt tháo rời mới 100% trong container (có thuế xuất 0% theo tờ khai hải quan) thực chất là đồng phế liệu (phải có thuế xuất 22%). Theo giám định, giá trị lô hàng này khoảng 1.8 tỷ đồng (chưa gồm thuế giá trị gia tăng và chi phí vận chuyển).
Cục Điều tra chống buôn lậu đã quyết định khởi tố vụ án và vụ việc được VKSND Tối cao chuyển cho Công an TPHCM điều tra theo thẩm quyền.
Bà bán bún, ông xe ôm bất ngờ là chủ lô hàng lậu
Qua điều tra, Lý Quốc Hưng chỉ hành nghề xe ôm và thừa nhận không biết gì về lô hàng hóa trên. Kết quả trưng cầu giám định cũng cho thấy chữ ký và chữ viết trên 14 tờ khai hải quan không phải của Hưng.
Ngoài lô hàng bị chặn trên, còn 13 lô hàng khác khai hàng hóa là phế liệu đồng và phế liệu kim loại đã rời Việt Nam trót lọt. Thủ đoạn tương tự tên tờ khai là trục máy cán thép và kệ công nghiệp bằng sắt mới (thuế suất 0%).
Trong lúc cơ quan đang điều tra thì ngày 6/4/2016, Cục Điều tra chống buôn lậu lại tiếp tục phát hiện một lô hàng 25.6 tấn đồng phế liệu trị giá gần 1,5 tỷ đồng được các đối tượng buôn lậu sử dụng thủ đoạn tương tự để thông quan.
Người đứng tên lô hàng này là bà bán bún bò Lê Thúy Huỳnh. Bà Huỳnh khai với cơ quan điều tra là không biết gì về lô hàng này.
Qua điều tra, Công an TPHCM xác định, ông Mai Phước Việt là công chức hải quan được giao nhiệm vụ kiểm tra thực tế hàng hóa. Dù hàng hóa không đúng như tờ khai nhưng ông Việt vẫn ký thông quan 7 lô hàng đứng tên Lê Thúy Huỳnh.
Còn ông Lê Bảo Thành là công chức hải quan được giao nhiệm vụ cùng ông Mai Phước Việt kiểm hóa 6 lô hàng đứng tên Lý Quốc Hưng. Tuy nhiên, ông Thành vẫn ký cho thông quan dù lô hàng có nhiều dấu hiệu nghi vấn.
Hiện công an đang mở rộng điều tra vì cho rằng có khả năng còn có thêm công chức hải quan khác tham gia tiếp tay cho đường dây buôn lậu trên.
Ngày 11/10, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng (PC46, Công an TPHCM) cho biết, đã tống đạt quyết định khởi tố bị can và bắt tạm giam hai công chức hải quan Mai Phước Việt (47 tuổi) và Lê Bảo Thành (34 tuổi, cả hai công tác tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 4 - Cục Hải quan TPHCM) để điều tra làm rõ hành vi “Buôn lậu”.