Cách đây không lâu, trong quá trình thực địa tại vùng rừng Tumơrông ở tỉnh Kon Tum tìm hiểu về cây sâm K5 được nhiều người biết đến với tên gọi sâm ngọc linh, nhờ có “nhân duyên” nên tôi quen biết và kết giao với ông Bảy Viễn - một dân chơi sâm “thứ dữ” ở quận 1, TP HCM. Ông Viễn lúc ấy đã ngoài 60 tuổi, bộc bạch lý do ông có mặt tại đây chỉ để được tận tay đào mấy củ sâm ngọc linh.
Sau bận ấy, về lại TPHCM, tôi vẫn giữ liên lạc với ông Bảy và qua nhiều lần đối ẩm lẫn đối tửu, một ngày đẹp trời tôi có được cái hân hạnh bước vào thế giới chơi dược tửu của các đại gia kín tiếng vốn là đối tác, bạn tâm giao của ông Bảy.
“Giờ mà tay nào còn chơi rượu ngâm rắn hổ mang, ngâm bào thai hươu, nai, khỉ, voọc... là quân dã man, kém văn hóa, mất tính người. Uống mấy cái thứ đó vô, bổ dưỡng ở đâu không thấy, chỉ thấy nó tanh lợm người đến phát khiếp!” – ông Bảy bày tỏ quan điểm.
Giới mê rượu quý rượu bổ đang dần từ bỏ thói quen ngâm rượu động vật, mà chuyển sang ngâm cây có dược liệu được báo giới và dân gian loan truyền chữa bách bệnh, nhất là các chứng bệnh nan y.
Nhờ ông Bảy Viễn làm cầu nối, tôi có dịp tiếp cận với người bạn cùng trong nhóm đối tửu của ông tên là Lũy, nổi danh với biệt hiệu “Lũy đinh lăng”.
Ngụ ở quận Phú Nhuận, ông Lũy là người Khánh Hòa, năm nay 61 tuổi, vào lập nghiệp và thành danh ở đất Sài thành tính đến nay đã hơn 40 năm. Tại tư gia của ông Lũy, có cả trăm hũ rượu ngâm rễ đinh lăng hàng chục năm tuổi, đặc biệt là bình rượu khổng lồ mà ông Lũy dành ngâm các củ đinh lăng ác chiến nhất.
Nhiều năm qua, ông đã cất công tìm hiểu từ các lương y nổi tiếng và đọc nhiều tài liệu y văn để rồi đi đến kết luận “rễ cây đinh lăng vô cùng bổ dưỡng, quý và hữu dụng không thua kém gì nhân sâm”.
Không như ông Lũy chỉ khoái ngâm đinh lăng, ông Võ Sửu, 51 tuổi, ở quận 12, chủ của hàng loạt nhà hàng quán nhậu chuyên dê, chỉ chuộng ngâm rượu cây xáo tam phân vì niềm tin đây là đại biệt dược chữa ung thư gan thần hiệu. Những bộ rễ hàng chục năm tuổi uốn éo trong bình như những đôi mãng xà vào mùa tình ái.
Ông Sửu ngâm xáo còn nguyên cả thân, cành, rễ, lá trông rất bắt mắt: “Tôi có thằng em họ bị xơ gan. Lúc hay tin nó đang chết dần trong đau đớn, tôi kiếm được cây xáo gốc Ninh Vân (Khánh Hòa) cho nó uống cầu may. Nó uống vào xả độc dữ lắm, uống xong khoảng 4 tháng sau thì nó chết. Nhưng từ khi uống đến lúc chết, em tôi không còn đau đớn đến độ phải kiếm mooc-phin chích cho nó nữa. Như vậy tôi cũng thấy hay rồi. Nên từ đó tôi kết xáo tam phân!”.
Ấn tượng không kém những kho dược tửu trên là những bình rượu trăm triệu của ông Lĩnh, chủ của mấy gara xe nhập khẩu, gần chợ Bến Thành. Ông Lĩnh rất thích ngâm rượu lan kim tuyến - thứ cỏ cây từng bị con buôn làm giá tung hô chữa các chứng ung thư rồi bán với giá cả trăm triệu đồng nhưng giá trị thực chỉ hơn 1 triệu đồng một ký.
Quá trình tiếp cận với các tay chơi dược tửu đại gia đất Sài thành, tôi cũng có dịp thấy tận mắt, sờ tận tay những bình rượu ngâm thảo dược quý nào là trầm hương, kỳ nam, bí kỳ nam, thổ phục linh... Để có được những hũ rượu thảo dược này, các tay chơi tiết lộ phải kỳ công đến tận vùng rừng “có nó” để tuyển về chứ không có chuyện ghé mua ở quầy thuốc này nhà thuốc nọ...
Lấy gì để chứng minh đây là rượu ngâm xáo tam phân?
1.001 chuyện bi hài
Là dân trong nghề, có sở thích sưu tầm các loại sâm trên đất Việt nên anh Trần Sỹ Thanh, học viên Trường Y học cổ truyền Lê Hữu Trác – chi nhánh tại TP HCM rất rành rẽ thú chơi thảo dược ngâm rượu của các tay chơi.
Theo đó, vì nôn nóng vượt mặt các tay chơi khác, để tỏ rõ mình đẳng cấp trong giới chơi dược tửu đã biến mình thành “mồi ngon” cho phường đầu nậu biệt dược móc túi. Điều này đồng nghĩa với việc lắm tay chơi đã phải trả hàng chục triệu đồng để rinh về những gốc xáo tam phân tào lao mà họ những tin hơn 30 năm tuổi, xuất xứ tại núi rừng Ninh Vân. Rồi có những tay chơi sâm phải trả cả trăm triệu đồng để đổi lấy ký sâm ngọc linh rừng có xuất xứ từ sâm tam thất giá chỉ ngoài 2 triệu đồng một ký.
Vào vai dân chơi dược tửu gốc thực vật, chúng tôi còn phát hiện “phường ba trợn” vào vai đại gia chơi mỹ tửu cỏ cây tìm cách kết giao với các dân chơi máu me sở hữu những bình rượu chữa ung thư. Khi đã là bằng hữu với nhau rồi, tay ba trợn này khoe tậu được củ sâm khủng, lúc tiết lộ vừa tuyển về những tai nấm linh chi trăm năm dưỡng chất ngời ngời...
Bị chúng hớp hồn, những tay chơi dược liệu ngâm rượu mê mẩn ngỏ lời xin được nhượng lại. Cứ nhấn nhá như thế một thời gian, khi con mồi máu quá rồi thì tay ba trợn hét giá củ sâm đểu, gốc xáo tam phân tào lao, hay gốc linh chi hóa gỗ chẳng chút dược chất với giá hàng chục triệu đồng.
“Trên rừng thì có nhiều loại rễ cây có hình dáng, khí vị tương tự xáo tam phân nên việc dân buôn tung hê đó là xáo tam phân không quá khó. Kỳ thực những cây đó không những không có dược tính, mà có khi có độc chất. Loại xáo tam phân dỏm mà qua phơi khô, ngâm rượu thì... chỉ có trời mới biết. Hay như sâm tam thất có cấu hình giống sâm ngọc linh đến mười mươi, lúc nó được cắt cành để tươi đã khó nhận dạng nói gì đến ngâm rượu... Nếu ham hố, nôn nóng và chạy đua để hơn thua thì cái sự lọc lừa trong thế giới này nó khiếp lắm!” – lương y Trần Minh (quận 5, TP HCM), nhìn nhận.
Một khi đã có sự lọc lừa thì chuyện tốn tiền rinh biệt dược dỏm về ngâm rượu suy cho cùng chỉ là chuyện nhỏ. Chuyện lớn là sẽ ra sao nếu ngày lại ngày gia chủ nạp vào người cái thứ độc chất mà họ tin rằng đó là biệt dược. Thực tế cho thấy thời gian qua, đã có không ít đại gia chơi dược tửu bị suy thận, tổn thương gan do uống phải rượu ngâm cây xáo tam phân, lan kim tuyến, nấm ngọc cẩu (kỳ thực là củ tỏa dương)... mà họ mua từ cánh con buôn ba trợn!