Ukraine có tổng thống lâm thời

Người biểu tình gác tòa nhà chính phủ ở Kiev hôm 23/2. Ảnh: AP
Người biểu tình gác tòa nhà chính phủ ở Kiev hôm 23/2. Ảnh: AP
TP - Quốc hội Ukraine hôm qua bổ nhiệm Chủ tịch Quốc hội làm Tổng thống lâm thời, sau khi Quốc hội bỏ phiếu phế truất Tổng thống Viktor Yanukovych (hiện không rõ ở đâu) và kêu gọi bầu cử sớm, còn biểu tượng đối lập Yulia Tymoshenko được giải thoát khỏi nhà tù.

Ông Oleksandr Turchynov chịu trách nhiệm điều hành đất nước sau khi ông Yanukovych bị phế truất. Là đồng minh thân cận của cựu Thủ tướng Tymoshenko, ông Turchynov nói rằng, việc lập một chính phủ thống nhất là “nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu”. Dự kiến, chính phủ đoàn kết dân tộc được thành lập ngày 25/2.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Jack Lew vừa thảo thuận vấn đề Ukraine với người đồng cấp Nga Anton Siluanov bên lề cuộc họp thượng đỉnh G20 tại Úc, một quan chức Mỹ cho biết.

Ông Lew nhấn mạnh, Mỹ sẵn lòng “làm việc với các nước, trong đó có Nga” để giúp Ukraine cải cách, nhằm “hồi phục, ổn định kinh tế và trở lại con đường dân chủ và tăng trưởng”.

Tuy nhiên, ông Siluanov để ngỏ vấn đề liệu Nga có cung cấp 2 tỷ USD như đã hứa cho Ukraine. Trong khi đó, Liên minh châu Âu (EU) nói họ sẵn sàng giúp đỡ chính phủ mới.

Hàng ngàn người biểu tình vẫn ở Quảng trường Độc lập tại thủ đô Kiev của Ukraine, nơi bầu không khí đã trở lại bình lặng, BBC đưa tin ngày 23/2. Bộ Y tế cho biết 88 người, đa số là người biểu tình, thiệt mạng trong các đợt xung đột từ hôm 18/2 đến nay.

Vừa được trả lại tự do, cựu Thủ tướng Tymoshenko thúc giục những người ủng hộ trên Quảng trường Độc lập tiếp tục đấu tranh “cho đến khi kết thúc công việc này..., không ai có quyền bỏ đi”.

Bị thương ở lưng, bà Tymoshenko hùng biện trên xe lăn và bật khóc khi nói với đám đông người ủng hộ đang hò reo hôm 22/2: “Các bạn là những anh hùng. Vì không ai có thể thực hiện những điều các bạn vừa làm. Chúng ta đã loại bỏ khối ung thư này”.

Cựu Thủ tướng Tymoshenko nói rằng, bà có ý định tranh cử tổng thống, dự kiến diễn ra vào ngày 25/5. Bà nói: “Không được để xảy ra chia cắt đất nước trong bất kỳ trường hợp nào”.

Tuy nhiên, dù được nhiều người nghe chào đón, nhưng bà Tymoshenko không được phe đối lập ủng hộ rộng rãi. Tỷ lệ ủng hộ của bà Tymoshenko đã giảm trước khi bà phải vào tù năm 2011, và nhiều người Ukraine cho rằng, nữ chính trị gia này góp phần gây ra tình trạng hỗn loạn trong những năm hậu Cách mạng Cam, hoặc coi bà cũng thuộc nhóm quý tộc chính trị tham nhũng ở Ukraine.

Bỏ trốn bất thành?

Quốc hội Ukraine hôm 22/3 bỏ phiếu bãi nhiệm Tổng thống Yanukovych và tổ chức bầu cử tổng thống vào ngày 25/5. Giờ đây, phe đối lập kiểm soát hoàn toàn thủ đô Kiev.

Ông Yanukovych so sánh hành động của phe đối lập với quá trình giành quyền lực của Đức Quốc xã trong những năm 1930 và nói rằng, những diễn biến ở Kiev là một cuộc “đảo chính”, đồng thời tuyên bố không từ chức.

Phiên bỏ phiếu diễn ra sau khi cảnh sát ngừng canh gác khu dinh thự rộng gần 1,4 km2 của ông Yanukovych để cho phép người biểu tình đi vào khu nhà ở của ông ở ngoại ô Kiev.

Nhiều người biểu tình đã ngỡ ngàng khi chứng kiến sự xa hoa của khu dinh thự với nhiều đồ đạc bằng vàng và đá cẩm thạch, sân tennis, khu boxing dưới lòng đất, bộ sưu tập xe hơi và mô-tô, spa, hồ nhân tạo...

Có tin vài giờ sau khi bị phế truất, ông Yanukovych định dùng máy bay rời khỏi Ukraine, nhưng bị lực lượng hải quan chặn lại. Báo Nga RIA-Novosti trích lời một quan chức hải quan nói rằng, không thể cho biết đích đến dự kiến của ông Yanukovych là gì, vì chuyến bay vẫn chưa qua các thủ tục đăng ký, ông Yanukovych đang trú ẩn tại thành phố Donetsk.

Cựu Tổng Chưởng lý Viktor Pshonka và cựu Bộ trưởng Doanh thu và Thuế quan Oleksandr Klymenko cũng không thể rời khỏi sân bay Donetsk hôm 22/2. Đại diện của ông Yanukovych, ông Yuri Miroshnichenco, nói mình không liên lạc được với Tổng thống bị phế truất Yanukovych và không rõ ông này đang ở đâu.

Ngày 22/2, Interfax dẫn lời Chủ tịch Quốc hội Ukraine Oleksandr Turchynov nói rằng, ông Yanukovych đã cố lên một máy bay để sang Nga, song bị ngăn lại ở Donetsk. Trong khi đó, phát biểu từ thành phố Kharkov, Ông Yanukovych ngày 22/2 nói rằng, xe của ông đã bị bắn.

Bà Yulia Tymoshenko bị kết tội lạm dụng quyền lực khi đồng ý một thỏa thuận khí đốt với Nga bị coi là bất lợi cho Ukraine. Bà luôn khẳng định những cáo buộc bắt nguồn từ ông Yanukovych này là không đúng sự thật.

Việc thả bà Tymoshenko là một trong những điều kiện thuộc gói thỏa thuận thương mại EU - Ukraine mà ông Yanukovych từ chối cuối năm ngoái, châm ngòi cho đợt biểu tình dẫn đến cuộc khủng hoảng hiện nay.

MỚI - NÓNG
Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi nhận thêm nhiệm vụ
Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi nhận thêm nhiệm vụ
TPO - Ông Phan Văn Mãi giữ nhiệm vụ Chủ tịch Hội đồng đánh giá Đề án thí điểm chính sách khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung thực hiện Kết luận 14 của Bộ Chính trị.