Đến hẹn lại lên, kỳ xét tặng danh hiệu NSƯT, NSND nào cũng trở thành chủ đề ‘nóng’. Nhiều gương mặt quen thuộc với khán giả như NSƯT Minh Hằng, NSƯT Chí Trung... bị đánh trượt.
Nhiều huy chương, sao Chí Trung vẫn trượt?
NSƯT Chí Trung cho biết sau gần 30 năm gắn bó với sân khấu, anh giành được 6 HCV và 8 HCB qua các kỳ hội diễn. Kể từ sau khi được xét tặng danh hiệu NSƯT, Chí Trung cũng giành nhiều giải thưởng ở những kỳ hội diễn khác nhau.
Từ năm 1997 tới nay, anh cũng có 2 HCV và hai HCB, 21 lần đạt danh hiệu nghệ sĩ thi đua của nhà hát, ba lần cấp Bộ, được Thủ tướng Chính phủ khen tặng. Năm 2013, anh đoạt huy chương vàng tại Liên hoan sân khấu kịch Lưu Quang Vũ.
Tuy nhiên, hồ sơ xét tặng NSND của Chí Trung đợt này đã bị đánh trượt ở hội đồng cấp Bộ.
Chí Trung đặt câu hỏi: “Liệu có phải tiêu chí xét tuyển danh hiệu NSND đang khá mù mờ, rắc rối và chưa công tâm? Bởi thực tế có những người không giành huy chương vàng nào vẫn đạt danh hiệu này. Có nhiều nghệ sĩ được phong tặng mà công chúng không biết họ là ai”.
Trong khi đó, NSƯT Minh Thu cũng viết một bức tâm thư dài gửi tới các NSƯT cùng cảnh 'trượt' danh hiệu như chị. "Hơn 40 năm làm nghề, tôi được 7 tấm huy chương (5 vàng, 2 bạc) và còn hàng chục giải thưởng khác nữa. Trong đó, có cả giải Quốc tế cho thành tích đã dàn dựng 1 chương trình nghệ thuật cho đoàn dân gian UNESCO Việt Nam đi tham dự liên hoan văn hóa tại Hàn Quốc, được đánh giá là chương trình đặc sắc nhất trong số 72 nước tham dự. Ấy vậy mà, họ cũng bảo là giải này không được tính".
NSƯT Minh Thu còn thẳng thắn nêu tên NSND Bùi Đắc Sừ, Nguyên Giám đốc Nhà chèo Việt Nam, Ủy viên Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT lĩnh vực sân khấu lần thứ 8 – 2015 đã phủ nhận nhận công lao cống hiến của nhiều nghệ sỹ, đặc biệt là các nghệ sỹ chèo trong việc xét tặng NSND, NSƯT.
"Tại sao lại cứ phải là ông Bùi Đắc Sừ. Nếu còn ông Bùi Đắc Sừ ngồi trong Hội đồng xét duyệt thì cả Làng Chèo còn thiệt và nhiều nghệ sĩ còn khổ", NSND Minh Thu thẳng thắn.
NSND Kim Cương cũng rất bức xúc khi đồng nghiệp của mình là NSƯT Út Bạch Lan và NSƯT Minh Vương cũng không được xét đặc cách NSND lần này.
Danh hài Hoài Linh.
Hoài Linh lên NSƯT, Tự Long thành NSND
Về trường hợp của NSƯT Út Bạch Lan và NSƯT Minh Vương, đạo diễn, NSND Trần Ngọc Giàu, Chủ tịch Hội Sân khấu TP HCM, thành viên trong Hội đồng xét duyệt danh hiệu NSND, NSƯT, nói: “Hội đồng chỉ xét duyệt trên cơ sở danh sách từ địa phương chuyển lên Bộ VHTT&DL nếu từ địa phương không có đề xuất đặc cách như đợt xét duyệt trước thì hội đồng cấp Bộ không thể tự đặc cách”.
Trong khi đó, NSND Bùi Đắc Sừ cho rằng, NSƯT Minh Thu bức xúc chia sẻ những thông tin về ông cũng như đặt nghi vấn cho Hội đồng xét duyệt là không có cơ sở.
"Trường hợp của NSƯT Minh Thu, với cá nhân tôi nhận xét rằng về chuyên môn, cô ấy là người hát rất hay, thông minh nhưng diễn xuất xạo và ngoại hình quá. Nếu là NSƯT thì xứng đáng, chứ NSND thì chưa đủ tầm. Chưa nói tới tiêu chí về đạo đức con người. Về phần hội đồng, khi đưa ra xét duyệt lấy ý kiến, cô ấy chỉ được 7/13 phiếu, và kể từ 17 năm qua sau khi nhận được danh hiệu NSƯT, Minh Thu mới chỉ được có 1 HCV, như vậy là trượt rõ ràng. Phải được 90% ý kiến đồng ý mới đạt".
Ông cũng cho hay Hội đồng được thành lập với 15 thành viên do Thứ trưởng Bộ VHTT&DL làm Trưởng ban, 2 Phó ban là ông Phùng Huy Cẩn – Vụ trưởng Vụ thi đua khen thưởng Bộ VHTT&DL và ông Nguyễn Đăng Chương – Cục trưởng Cục nghệ thuật biểu diễn. Ngoài ra, 12 ủy viên còn lại đều là những người uy tín trong giới sân khấu như Phó ban Tuyên giáo TW Nguyễn Thế Kỷ, Chủ tịch Hội nghệ sỹ sân khấu Lê Tiến Thọ, NSND Hoàng Dũng, NSND Tâm Chính, NSND Trần Ngọc Giàu… "Nếu nói là chạy danh hiệu chắc chỉ chạy được 1 đến 2 người, nghệ sĩ có đủ để quen hết tất cả những người có trong hội đồng hay không? Chúng tôi bỏ phiếu độc lập, nên chuyện chạy danh hiệu là không thể xảy ra.
Tôi cũng xin nói luôn, nhiều nghệ sĩ cứ nghĩ mình có chục cái HCV là thừa danh hiệu NSND nhưng không phải. Sau khi được xét NSƯT, những HCV trước đó sẽ không tính cho lần xét duyệt NSND. Chỉ khi xét NSƯT xong, những năm sau đó, nghệ sĩ tiếp tục được ít nhất 2 HCV thì mới xét duyệt, HCB sẽ không tính".
Ông Sừ thông tin đã ngồi trong Hội đồng xét duyệt 10 năm nay và đã bảo vệ thành công 16 trường hợp được lên NSND của đồng nghiệp mình. "Không có chuyện tôi chèn ép, không muốn cho đồng nghiệp lên NSND. Nhiều người, thiếu huy chương để lên NSND như Thanh Ngoan, Khắc Tư, tôi vẫn bỏ phiếu để mong hội đồng xem xét. Không phải là hội đồng cứng nhắc theo huy chương, nhiều trường hợp đủ huy chương nhưng đạo đức và sức lan tỏa không có thì vẫn trượt. Nhiều nghệ sỹ hoàn toàn không đủ tiêu chuẩn về huy chương nhưng vẫn được 100% Hội đồng thông qua để phong danh hiệu NSND như NSƯT Thanh Trầm, NSƯT Diễm Lộc, Vương Hà, Mạnh Phong… Hay như trường hợp của nghệ sĩ hài Hoài Linh cũng có trong danh sách phong danh NSƯT".
Được biết năm nay đã có rất nhiều người trẻ được phong danh hiệu NSND như NSƯT Tự Long (Nhà hát Chèo Quân đội), NSƯT Hoàng Quỳnh Mai (Nhà hát Cải lương Việt Nam)…