> Cứu hộ chà vá chân nâu quý hiếm
> Nộp Voọc chà vá chân nâu cho kiểm lâm
Hội đồng xét duyệt gồm đại diện của Đại sứ quán Hoa Kỳ, Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế của Việt Nam, Trung tâm Con người và Thiên nhiên, Hiệp hội Bảo tồn động vật hoang dã... vừa chọn 5 cá nhân xuất sắc từ 60 ứng cử viên để trao giải “Cống hiến bảo vệ động vật hoang dã”.
Săn đuổi ráo riết, giết hại dã man
Là một trong 5 người được nhận giải, anh Trần Thanh Bình (Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Lâm Đồng) tâm sự: Làm sao nhớ nổi đã chỉ huy bao nhiêu vụ vây bắt các đối tượng tận diệt thú hoang? Tuy nhiên có một vụ đã xảy ra từ mấy năm trước nhưng khiến mình ám ảnh mãi. Nói đoạn anh mở cho chúng tôi xem video quay lại hiện trường.
 |
| Chà vá quý hiếm bị giết hại . |
Ai nấy hãi hùng khi thấy cảnh cả chục con voọc, mang (đỏ), chồn, nai, heo rừng… bị chặt đầu, xẻ thịt; máu nhuộm đỏ cả thảm cỏ.
“Toàn bộ số thú với lượng thịt lên đến hơn 300 kg này đã bị toán thợ săn 13 người tàn sát chỉ trong một đêm ở vùng giáp ranh hai vườn quốc gia (VQG) Bidoup - Núi Bà (Lâm Đồng) và Chư Yang Sin (Đăk Lăk). Đó là chưa kể số thịt và lòng mà chúng vứt la liệt dưới sông, trên rừng.
Toán thợ săn đã sử dụng 1 súng carbine quân dụng và 3 súng kalip với nòng được gắn đèn pha cực mạnh và ống ngắm bắn tỉa thấu kính lớn nên ngay cả những con thú nhỏ cũng khó thoát thân.
Đây là đường dây săn bắt thú hoang dã lớn nhất Nam Tây Nguyên với các kỷ lục về số thợ săn, số lượng súng đạn, số con thú bị giết trong một đêm” - anh Bình thuyết minh.
| Chẳng biết tự bao giờ rộ lên lời đồn vô căn cứ rằng, các loài thú này có tác dụng tuyệt vời để kích âm, cường dương… và sức mạnh dược tính càng phát huy mạnh mẽ nếu mổ xẻ thú khi đang còn sống. Từ đó các loài thú này bị giết hại rất dã man. |
Sau vụ việc này, Hiệp hội Bảo tồn động vật hoang dã thế giới (WCS) quyết định hỗ trợ tỉnh Lâm Đồng triệt phá các băng nhóm săn bắt thú và các nhà hàng, quán ăn có các món đặc sản thú rừng.
Nhiều chuyên gia của WCS và cán bộ kiểm lâm bí mật trinh sát, nắm những địa chỉ đen làm tiền đề cho hàng loạt vụ truy quét gây chấn động tại các huyện, thành những tháng vừa qua mà một số tờ báo nổi tiếng thế giới như New York Times, Discovery News… đã đưa tin như là điển hình tốt trong bảo vệ động vật hoang dã ở Việt Nam.
Hơn 100 cán bộ, kiểm lâm viên đồng loạt ra quân kiểm tra và chỉ trong một ngày đã phát hiện gần 10 nhà hàng ở TP Đà Lạt (Tư Loan, An Thủy, Cu Đức, Ma Anh, Nhật Ly, Tuyết Hòa…) tàng trữ, kinh doanh khoảng 20 loại thú rừng (tổng trọng lượng lên tới 312 kg) gồm cu li, voọc chà vá cực kỳ quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng cùng với các loài gấu, báo gấm, mèo rừng, chồn hương, chồn vòi mốc… Trên gương mặt những con voọc (loài động vật giống con người nhất) bị cắt cổ, xẻ thịt còn in hằn sự bàng hoàng, đau đớn.
 |
| Vũ khí tịch thu trong một vụ săn bắt thú hoang ở Lâm Đồng . |
Những đợt truy quét tiếp theo tại 17 nhà hàng, quán nhậu ở TP Bảo Lộc và các huyện Lâm Hà, Đức Trọng, Di Linh đã phát hiện tịch thu gần 50kg thịt động vật hoang dã (cheo, rắn, chồn, heo rừng…) cùng nhiều con dúi và mèo rừng tại 9 quán nhậu.
| Một cán bộ kiểm lâm ở Lâm Đồng cho hay tại các tỉnh Tây Nguyên và vùng giáp ranh, tháng nào kiểm lâm cũng phát hiện, xử lý vài vụ săn bắt, mua bán, nuôi nhốt động vật hoang dã quý hiếm có tên trong sách đỏ. Ngày 7/5 vừa qua, một con vượn đen má vàng (Hylobates gabriellae) 3 tuổi được giải phóng khỏi nơi giam hãm tù túng tại Cty XQ Đà Lạt để đưa về cứu hộ ở VQG Cát Tiên. Hai tuần trước, cơ quan chức năng ở Đắk Lắk đã vận động ông Nguyễn Công Trường (trú tại thôn 4, thị trấn Ea Sup, huyện Ea Sup) giao nộp con vượn đen má hung mà ông đã nuôi dưỡng từ nhỏ cho VQG vì đây là động vật rừng nguy cấp, quý hiếm nhóm 1B. |
Thật đáng báo động khi hơn 60% các quán bị kiểm tra có buôn bán, tàng trữ nhiều loại thú rừng trái phép. Nhiều nhà hàng công khai để thú rừng ở tủ cấp đông; số khác tinh vi hơn thì nuôi nhốt thú gần quán ăn hoặc gửi thú rừng ở một số nhà lân cận để đề phòng cơ quan chức năng kiểm tra; khi nào thực khách yêu cầu thì đi lấy về chế biến. Loài nào đang nằm trong diện sách đỏ chủ quán thoải mái hét giá trên trời.
Cán bộ các VQG Cát Tiên và Bidoup - Núi Bà cho biết voọc và vượn là những loài thú bị săn lùng, giết hại bạo tàn nhất. Chẳng biết tự bao giờ rộ lên lời đồn vô căn cứ rằng các loài thú này có tác dụng tuyệt vời để kích âm, cường dương… và sức mạnh dược tính càng phát huy mạnh mẽ nếu mổ xẻ thú khi đang còn sống.
Từ đó các loài thú này bị giết hại rất dã man: Trói nghiến tứ chi rồi vạt sọ lấy óc ăn như kiểu ăn óc khỉ để bổ não; kế đến cắt động mạch ở yết hầu cho máu phun xối xả vào bầu rượu trắng khiến rượu đổi sang màu hồng và gọi là rượu tăng lực.
Sau đó gã đồ tể lột da, mổ bụng thú để bào thai của con cái hoặc tinh hoàn của con đực ngâm rượu; moi trái tim còn đập thoi thóp và lóc thịt để chế biến món ăn đặc sản; bộ xương dùng ngâm rượu hoặc nấu cao… Nhiều người dân sống trong vùng đệm VQG tiếc rẻ: Trước kia, đàn vượn về rất gần buôn làng, mới sáng tinh mơ đã nghe tiếng vượn hót rất hay, còn bây giờ phải vào sâu trong rừng già mới hy vọng nhìn thấy vượn.
Giải thoát khỏi địa ngục trần gian
Sau khi sa bẫy, những con voọc, vượn có vẻ ngoài xinh xắn, ngộ nghĩnh, hót hay, lanh lợi thường bị cầm tù trong những chiếc lồng hoặc cũi chật hẹp một thời gian dài, nhiều trường hợp bị nhốt suốt hàng chục năm để mua vui.
Chủ nhân của những con thú này không chỉ là các cá nhân, hộ gia đình mà còn bao gồm các doanh nghiệp, cơ quan hành chính. Khi bị cơ quan chức năng phát hiện, đa số chủ sở hữu thú đều nói không hay biết đó là động vật quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng mà nhà nước đã cấm săn bắt, nuôi nhốt, kinh doanh...
 |
| Chà vá chân nâu bị thương ở tay vì mắc bẫy. ảnh: Lương Văn Hiến . |
Ông Trần Quốc Việt (thôn Măng Bút, xã Măng Bút, huyện Kon Plong, Kon Tum) đã giải cứu 2 mẹ con chà vá chân nâu (tên khoa học Pygathrix nemaeus , chỉ tìm thấy ở Lào và Việt Nam) một cách khá hy hữu: Cách đây hơn tháng rưỡi một người lạ mặt tìm đến nhà chào bán hai mẹ con nhà voọc.
Sau khi xem xét kỹ lưỡng, nhận ra đây là chà vá chân nâu (loài voọc có tên trong sách đỏ Việt Nam và thế giới) nhưng ông bảo với họ đó chỉ là những con khỉ bình thường, hơn thế khỉ mẹ lại bị thương ở tay do mắc bẫy và bị tiêu chảy. Ông gạ đổi lít dầu ăn và 10 gói mì tôm để lấy 2 con voọc rồi giao cho Chi cục Kiểm lâm Kon Tum.
Trong khi đó chỉ với một con chà vá chân đen (Pygathrix nigripes) còn non với cân nặng chưa tới 450 gram nhưng cô giáo Lan (trú tại huyện Di Linh, Lâm Đồng) phải mua với giá 11 triệu đồng rồi tặng lại cho đảo Tiên (VQG Cát Tiên).
Anh Đỗ Ngọc Thắng - nhân viên của đảo kể: Khi đi chợ, cô Lan gặp một thanh niên mang con voọc đi bán. Biết đó là thú nguy cấp, quý hiếm, cô chấp nhận mua giá cao rồi tặng lại cho đảo Tiên. Khi đơn vị đề nghị hoàn trả lại tiền, cô Lan không nhận. Cô nói nếu mình không mua thì người khác mua mất; đến lúc nào đó họ giết thịt để ăn và làm thuốc thì đời con đời cháu không được nhìn thấy loài thú hoang này nữa.
(Còn nữa)
