Khi nhu cầu ô tô điện tăng mạnh, các công ty Trung Quốc thực hiện nhiều thương vụ trên khắp thế giới để đảm bảo nguồn cung cấp lithium, một loại kim loại màu trắng bạc được khai thác từ những tảng đá ở Autralia và hồ nước muối ở Nam Mỹ.
Trung Quốc là thị trường hàng đầu cho ô tô điện và xe xăng-điện. Lượng xe mà Trung Quốc sản xuất chiếm gần một nửa doanh thu toàn cầu. Chính phủ Trung Quốc đang đẩy mạnh sự phát triển của ngành công nghiệp này. Trong khi nguồn lithium ở Trung Quốc rất hạn chế và bị cấm xuất khẩu, các công ty Trung Quốc tỏa ra khắp thế giới để tìm kiếm nguồn nguyên liệu này ở nước ngoài.
Ông Simon Moores, Giám đốc điều hành của công ty nghiên cứu và dữ liệu Benchmark Mineral Inteligence, cho biết: “Bất cứ ai kiểm soát chuỗi cung cấp lithium sẽ kiểm soát tương lai của ngành ô tô điện. Hiện đang có một cuộc chạy đua pin toàn cầu”.
Theo Francois Perrin, một nhà quản lý của công ty đầu tư East Capital, chính phủ Trung Quốc đã lặng lẽ chỉ đạo các doanh nghiệp nhà nước đi tìm kiếm các nguồn lithium bên ngoài Trung Quốc. Ông dự đoán rằng, trong vài năm tới, Trung Quốc sẽ có ảnh hưởng ngày càng lớn đối với việc cung cấp lithium và các kim loại khác để sản xuất pin.
Tháng 9 vừa qua, công ty sản xuất ô tô Trung Quốc Great Wall Motor mua cổ phần của Pilbara Minerals, một công ty khai thác lithium ở Úc. Đầu năm nay, công ty Lithium Ganfeng của Trung Quốc đã chiếm 20% cổ phần tại dự án ở Argentina. Năm ngoái, công ty Lithium Tianqi của Trung Quốc chiếm 2% cổ phần tại tập đoàn SQM của Chile, một trong những mỏ kim loại hàng đầu thế giới. Năm ngoái, Trung Quốc mua phần lớn cổ phần tại tập đoàn mỏ cobalt lớn nhất của Congo với giá hơn 2,5 tỷ USD. Cobalt cũng là một trong những kim loại hiếm để sản xuất pin cho ô tô điện.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói rằng, ông không có bất kỳ thông tin cụ thể về xu hướng đầu tư của Trung Quốc vào nguồn cung cấp lithium. Trả lời CNN, ông nói: “Chúng tôi luôn nỗ lực để tăng cường hợp tác kinh tế với tất cả các nước trong tất cả các lĩnh vực, bao gồm năng lượng và ô tô. Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu có sự hợp tác của Trung Quốc với các nước khác trong việc khai thác khoáng sản nào đó”.
Theo các nhà phân tích, việc theo đuổi lithium cho ô tô điện phù hợp với kế hoạch của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Ông Chris Berry, người sáng lập công ty nghiên cứu House Mountain Partners, cho biết: “Trung Quốc muốn trở thành một nhà lãnh đạo toàn cầu về lithium, từ khai thác đến chế biến”.
Theo nhiều chuyên gia, các công ty phương Tây đến nay vẫn chưa quan tâm nhiều đến đầu tư nguyên liệu như các đối tác Trung Quốc. Mỹ và châu Âu cũng ít tài nguyên lithium và phải dựa vào nguồn cung cấp từ bên ngoài. Tesla và các nhà sản xuất ô tô điện khác có thể sẽ phải vật lộn với nguồn cung lithium hạn chế, nơi mà Trung Quốc là thị trường lớn nhất. Theo Benchmark Mineral Intelligence, giá lithium đã tăng 40% kể từ đầu năm đến nay, hiện khoảng 14.000 USD / tấn.
Benchmark Mineral Intelligence cho biết, nhà máy sản xuất ô tô khổng lồ của Tesla trên sa mạc Nevada luôn xuất hiện trên báo chí, nhưng thua xa Trung Quốc, nước sản xuất khoảng 2/3 lượng pin cho ô tô điện của thế giới. Ước tính, Trung Quốc đang xây dựng khoảng một nửa trong số 20 nhà máy sản xuất pin ô tô điện toàn cầu.
Trung Quốc đang trở thành điểm đến của các nhà sản xuất ô tô nước ngoài. Thời gian gần đây, các công ty ô tô nước ngoài xếp hàng để làm việc với các công ty cung cấp pin của Trung Quốc. Tesla đã có với kế hoạch sản xuất xe của mình tại Trung Quốc. Volkswagen, nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới, vừa công bố kế hoạch sản xuất ôtô điện trị giá 12 tỷ USD tại Trung Quốc. Các chuyên gia cho biết, những công ty khác sẽ sớm làm theo.