Quả ngọt trên cằn
Sau khúc rẽ từ con đường bê tông liên xã, khu vườn rộng 5ha của chàng trai người dân tộc Tày rợp màu xanh mướt với hơn 1.000 gốc chanh bốn mùa, quanh năm sum suê trái và 3.000 gốc chanh giống đang ươm; hơn 1.000 gốc phật thủ; 1.000 gốc cam đường. Để chăm sóc hàng nghìn gốc cây ăn quả các loại, hai vợ chồng anh Nam sử dụng thường xuyên 6 nhân công với mức lương ổn định 4-5 triệu đồng/tháng/người. Những dịp cao điểm như chính vụ thu hoạch, làm cỏ cho cây trồng, anh phải thuê thêm hàng chục lao động.
“Với ý chí quyết tâm làm giàu chính đáng trên quê hương, anh Khổng Văn Nam không chỉ gây dựng cơ ngơi cho bản thân và gia đình mà còn giải quyết việc làm cho nhiều lao động địa phương. Năm 2015, anh Nam là một trong nhiều gương thanh niên được nhận giải thưởng Lương Định Của do T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trao tặng”.
Anh Lê Quốc Phong, Ủy viên dự khuyết BCH Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn
Trong 6 tháng đầu năm 2016, riêng cây chanh tứ đã đạt doanh thu 600 triệu đồng; trừ chi phí, anh Nam thu lời 200-300 triệu đồng. Phật thủ bán được giá nhất vào dịp Tết Nguyên đán, năm nay cũng hứa hẹn mang lại hiệu quả kinh tế cao (năm 2015, tiền bán phật thủ đạt tới 450 triệu đồng). Không chỉ trồng cây ăn quả, anh Nam còn kết hợp chăn nuôi lợn, bồ câu, gà để tận dụng các chất thải cải tạo đất, cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng; đồng thời sử dụng vật nuôi để loại trừ một số yếu tố gây bệnh như sâu, ấu trùng… bảo vệ cây trồng. Tận dụng diện tích đất vườn, thời gian tới anh Nam còn hướng tới phát triển đàn gà để cung cấp cho thị trường theo nhu cầu người tiêu dùng và thị trường dịp Tết Nguyên đán.
Do hiệu quả kinh tế cao, có tính bền vững, mô hình trang trại trồng chanh bốn mùa, phật thủ và cam của anh Nam được đánh giá cao, từng được lựa chọn làm mô hình điểm chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2015-2020; được nhân rộng tại địa phương. Ông Đào Quang Hậu, Bí thư Đảng ủy xã Đội Cấn cho biết: “Tôi rất khâm phục sự quyết tâm, nhạy bén của đoàn viên Khổng Văn Nam. Từ hai bàn tay trắng, đi từ mảnh vườn nhỏ đến nay anh Nam đã có những thửa đất lớn thông qua việc tích tụ diện tích đất mà người khác không sử dụng. Đây là mô hình rất tốt”. Ông Hậu cho biết thêm, từ mô hình của anh Nam, đến nay xã Đội Cấn đã có 7 đoàn viên thanh niên khác học hỏi, làm theo để trồng chanh bốn mùa; mở rộng diện tích trồng chanh bốn mùa của địa phương lên hơn 10ha.
Ý chí làm giàu
Nhìn trang trại xanh tốt trị giá tiền tỷ của anh Khổng Văn Nam hiện nay, có lẽ khó ai hình dung được cả vùng rộng lớn này trước là đất cằn cỗi khó canh tác, thậm chí có hộ bỏ hoang làm bãi chăn thả trâu bò. Ngay đến việc trồng cây ngắn ngày ưa đất cát như ngô, lạc, đậu tương… cũng vất vả, thất thu, khiến không ít người nản lòng. Nhiều lần, anh Nam gác cày cuốc để đi bán bảo hiểm kiếm sống.
Anh Nam cho hay, năm 2011 khi quyết định trồng cam đường, phật thủ, sau này là trồng chanh bốn mùa, đã phải dành nhiều công sức học hỏi kiến thức và đi thực tế học hỏi kinh nghiệm hướng dẫn trồng, chăm sóc cây. Để cải tạo đất, anh Nam xây dựng hệ thống tưới tiêu liên hoàn nối với giếng khơi tự đào cùng các ống nước đặt ngầm dưới đất sâu chừng 80cm chạy dọc các rãnh cây trồng. Mỗi lần tưới chỉ cần khởi động van nước sẽ được tưới đều rộng khắp vườn và được tưới ngầm dưới đất cho cây.
Kể về ngày đầu quyết định bán trâu (được 50 triệu đồng) để mua giống chanh bốn mùa trồng trên đất hoang hóa, anh Nam cho biết, mọi người trong gia đình, bạn bè đều phản đối. Thậm chí, vợ chồng bất đồng quan điểm. Song bằng việc dẫn ra thành công của những người đi trước với mô hình trang trại, nhu cầu và hiệu quả kinh tế từ cây chanh bốn mùa, anh đã thuyết phục được mọi người.
