Thời báo phố Wall ngày 20/1 dẫn nguồn tin Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, gần đây, phiến quân IS đã chặn bớt dòng chảy ở đập Tabqa - đập thủy điện lớn nhất của Syria, ngăn người dân ở tỉnh Anbar của Iraq tiếp cận nguồn nước.
Xung quanh đập là các trạm kiểm soát được phiến quân canh phòng rất chặt, cấm người ngoài ra vào, một nhà hoạt động ở Syria cho biết. Nhà hoạt động này cũng nói thêm: “Chúng giữ các tù binh ở đây, đặc biệt là những tù binh mà chúng muốn giấu giếm Mỹ và các chính phủ khác bởi chúng cho rằng các cơ quan tình báo nước ngoài khó lòng thu thập được thông tin về tù binh bị giam trong đập”. IS từ lâu đã dùng thủ đoạn giam giữ tù binh quan trọng ở những nơi có thể tránh được các cuộc không kích.
Đập Tabqa nằm cách Raqqa - thành trì của IS ở Syria chỉ khoảng 40km về phía Tây và bị IS kiểm soát từ năm 2013. Đập được xây dựng với sự hỗ trợ của Nga vào những năm 1970 nhằm kiểm soát dòng chảy của sông Euphrates vào khu vực Đông Nam Syria và phía Bắc Iraq. Đập cao 60m, dài gần 5km.
Thời báo phố Wall dẫn lời ông Ariel Ahram, Phó giáo sư tại Đại học công nghệ Virginia và là người từng tới thăm các đập ở Trung Đông phục vụ nghiên cứu, cho biết, nếu đập này vỡ, nó sẽ nhấn chìm cả một vùng rộng lớn của Iraq, đồng thời toàn bộ khu vực miền Đông Syria sẽ không có điện. “Đó sẽ là một thảm họa sinh thái cho Iraq và thảm họa nhân đạo đối với Syria”, ông Ariel nói.
Giới chức Mỹ đã biết về hoạt động của IS ở đập này và tỏ ra quan ngại về việc IS sử dụng đập làm căn cứ, nguồn thạo tin cho biết. Một số chuyên gia Trung Đông và quan chức Mỹ cho rằng IS sẵn sàng cho nổ tung con đập nếu quyền lực của chúng bị đe dọa.
Ngoài đập Tabqa, hơn 1 năm qua, IS luôn tìm cách để chiếm đập Haditha trên sông Euphrates, miền Tây Iraq. Nhưng đập này đã được các chiến đấu cơ và lực lượng an ninh của Iraq bảo vệ rất kỹ lưỡng.
Trong khi đó, việc giành lại đập Tabqa từ IS sẽ khó khăn, thách thức hơn nhiều so với việc giành lại đập ở thành phố Mosul của Iraq hay việc bảo vệ đập Haditha, giới chức Mỹ thừa nhận.
Mỹ và các đồng minh đã thực hiện hàng nghìn cuộc không kích ở Syria và Iraq trong vòng 2 năm qua, tấn công các căn cứ của IS. Tuy nhiên, họ thận trọng tránh các địa điểm mà họ cho rằng sẽ gây ra thiệt hại lớn ngược trở lại. Giới chuyên gia cho rằng, đánh bom một con đập sẽ khiến nước xả ồ ạt, làm hàng chục nghìn người thiệt mạng.
