Thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, từ ngày 12 đến ngày 17/8/2016 đoàn công tác do Cục Kiểm soát hoạt động khoáng sản miền Nam (CKSHĐKSVN) dẫn đầu đã cùng với đại diện Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Đắk Lắk (Sở TNMT), đại diện 2 huyện Ea H’Leo- Krông Bông đi thực địa kiểm tra các vấn đề liên quan, và họp thống nhất các nội dung báo cáo .
Kết quả cho thấy: ơ huyện Krông Bông, tại Buôn Ngô B xã Hòa Phong, nơi Bộ TN&MT từng cấp phép cho công ty TNHH Quốc Duy ( Cty Quốc Duy) thăm dò đá granit, có 5 moong khai thác (Moong: đáy mỏ) với tổng lượng đất đá nguyên khai đã bóc khoảng 7000 m3. Chính quyền cấp huyện và tỉnh đã 3 lần xử phạt vi phạm hành chính vào năm 2011, 2014, 2016 với các cá nhân, doanh nghiệp về hành vi khai thác sai quy cách, lợi dụng hoạt động thăm dò để khai thác khoáng sản. Điều đáng chú ý, là dù chưa hề được cấp giấy phép khai thác, Cty Quốc Duy vẫn xây xong và đưa vào sử dụng nhà máy chế biến đá ốp lát, nguyên liệu lấy từ nguồn “đá lấy mẫu công nghệ” và mua đấu giá các khối đá granit khai thác trái phép bị tịch thu.
Tại xã Hòa Sơn, nơi Bộ TNMT cấp phép cho Cty CP Trung Văn thăm dò đá granit hết hạn từ tháng 2/2012, hiện trường cũng có 2 moong khai thác với tổng khối lượng đất đá đã bóc ra khỏi mỏ khoảng 5000m3. Gần đó còn có các bãi khai thác đá trái phép của các Cty TNHH Ánh Kim, Cty TNHH Vật liệu Xây dựng Krông Bông và hơn một trăm tảng đá granit lớn mà UBND xã Hòa Sơn đã lập biên bản kiểm đếm tạm giữ tang vật.
Tại xã Yang Reh, Cty TNHH Thịnh Gia có nhiều sai phạm nghiêm trọng trong việc không thực hiện các cam kết thăm dò khoáng sản với tỉnh, tự ý mở đường khai thác, vận chuyển đá với nhiều loại máy móc, thiết bị. Dọc quốc lộ 27 có một số điểm chế tác đá granit, nguồn nguyên liệu mua từ đá khai thác trái phép trên địa bàn huyện Krông Bông như báo Tiền Phong đã mô tả.
Tại huyện Ea H’leo với 4 khu vực đã được Bộ TNMT và UBND tỉnh Đắk Lắk cấp phép thăm dò khoáng sản, nhiều công ty đang hoàn tất thủ tục và sang nhượng hồ sơ. Riêng Cty CP Hoa Cương Đất Việt đã hết hạn khai thác theo giấp phép UBND tỉnh cấp nhưng chưa thực hiện trách nhiệm hoàn nguyên môi trường tại 3 moong múc sạch đá.
Sau khi báo đài phơi bày sự thật, chính quyền huyện Krông Bông kết luận UBND 3 xã Yang Reh, Hòa Sơn, Hòa Phong đã buông lỏng quản lý khoáng sản, kiểm điểm trách nhiệm của phòng TNMT và Công an huyện, ra chỉ thị tăng cường quản lý hoạt động khoáng sản. Đoàn công tác do CKSHĐKSVN chủ trì cũng nhất trí kết luận chính quyền và các cơ quan chức năng cấp tỉnh, cấp huyện đã để xảy ra hoạt động khai thác trái phép với khối lượng và quy mô lớn từ năm 2014 đến 2016. Đoàn đã đề nghị Sở TNMT báo cáo, để tỉnh chỉ đạo UBND huyện xử lý rốt ráo, nghiêm khắc với sai phạm của các cá nhân, tập thể, doanh nghiệp liên quan.
Diễn biến sự việc cho thấy các phản ánh của báo Tiền Phong là chính xác, kịp thời, có tác dụng bảo vệ nguồn tài nguyên quốc gia, giúp chính quyền địa phương chấn chỉnh các sai phạm, yếu kém. Qua đó, cũng cho thấy nội dung đề nghị báo Tiền Phong đính chính của Cty CP Trung Văn- qua công văn số 34 ngày 8/8/2016, về việc hiện Cty không còn khai thác đá granit, là không thuyết phục. Đến nay công ty này vẫn chưa khắc phục được hậu quả do đã vi phạm nhiều quy định về thăm dò và khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn huyện Krông Bông.
Ngày 18/8/2016 trao đổi với đại diện báo Tiền Phong, ông Lại Hồng Thanh phó Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam khẳng định sau khi chính thức nhận báo cáo kết quả kiểm tra thực địa từ Đoàn công tác, Tổng cục sẽ sớm báo cáo Bộ TN&MT, để Bộ chỉ đạo và có giải pháp chấn chỉnh triệt để mọi hành vi “núp bóng thăm dò, rút ruột tài nguyên” như báo Tiền Phong đã phản ánh.
