Trước đó, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 1/2017 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã giao các cơ quan liên quan chuẩn bị nội dung để Thủ tướng chủ trì, họp bàn về 4 vấn đề quan trọng mà Chính phủ đã xác định trong năm 2017 này là Hội nghị về ngành hàng tôm, Hội nghị phát triển doanh nghiệp, Hội nghị về phát triển ngành dược liệu và Hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện Luật Hợp tác xã (HTX) năm 2012.
Cho ý kiến việc chuẩn bị nội dung Hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị các bộ, ngành phải có báo cáo đầy đủ về thực trạng các loại hình HTX trong tất cả các lĩnh vực nông nghiệp, công thương, xây dựng, vận tải, tín dụng nhân dân, du lịch… các hình thức liên hiệp HTX.
Đặc biệt, các báo cáo phải đi vào những vấn đề trọng tâm, trọng điểm sát với thực tiễn, phát hiện được các “lỗ hổng” thực thi chính sách, các mô hình HTX tiên tiến; đánh giá cụ thể về quy mô HTX, tình hình áp dụng kỹ thuật, công nghệ trong điều hành, sản xuất, kinh doanh, thị trường của các sản phẩm.
Lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh tới hiệu quả của các báo cáo, tránh việc báo cáo hình thức để có thể tác động tới nhận thức của xã hội về HTX, hoàn thiện thể chế kinh tế và khắc phục được những bất cập trong thực thi.
Việc sơ kết 3 năm thực hiện Luật HTX năm 2012 cũng phải đặt trong mối quan hệ với việc thực hiện các chủ trương của Đảng, Nhà nước tại Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII, Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, Kết luận số 56 của Bộ Chính trị về kinh tế tập thể, Nghị quyết giám sát tối cao của Quốc hội về HTX, các luật chuyên ngành và Chỉ thị số 19/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh thi hành Luật HTX năm 2012.
Tính tới nay, Chính phủ đã ban hành 8 Nghị định, Thủ tướng Chính phủ ban hành 3 Quyết định và 1 Chỉ thị cùng nhiều thông tư, văn bản hướng dẫn của các bộ, ngành để thực hiện Luật HTX 2012. Ngoài việc ban hành chỉ đạo thực hiện, một số địa phương cũng xây dựng, thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế tập thể trong giai đoạn 2015-2020.
Theo tổng hợp của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), tới nay toàn quốc có 19.216 HTX, thu hút trên 6 triệu thành viên tham gia. Từ sau khi Luật HTX năm 2012 có hiệu lực tới giữa năm 2016 thì cả nước tăng thêm 165 HTX (0,9%) nhưng số xã viên giảm hơn 286.000 thành viên và số lao động giảm hơn 200.000 người.
Bộ KH&ĐT đánh giá tuy tổng số HTX tăng không nhiều nhưng hoạt động đã đi vào thực chất, HTX mới thành lập hoạt động tương đối đúng luật và hiệu quả.
Doanh thu bình quân của một HTX đạt hơn 3,4 tỷ đồng, tăng 23,1% so với năm 2013, trong đó doanh thu bình quân của HTX với thành viên cũng tăng từ 1,7 tỷ đồng lên 2,1 tỷ đồng. Lãi bình quân của một HTX tăng từ 194,5 triệu đồng lên 225,6 triệu đồng. Thu nhập bình quân của lao động tăng tới 35%, hiện ở mức 35,2 triệu đồng. Bộ KH&ĐT cho rằng kết quả này là xu hướng tốt, HTX hoạt động đúng bản chất, vì lợi ích thành viên và phát triển bền vững.
Tuy nhiên, việc chuyển đổi HTX theo Luật chưa được tiến hành đồng bộ trên toàn quốc. Hiện còn khoảng 25% tổng số HTX chưa được chuyển đổi, đăng ký lại.
