Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng. Ảnh: TTXVN. |
Trả lời câu hỏi của đại biểu Ngô Văn Minh (Quảng Nam) về an toàn đập thủy điện Sông Tranh 2, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng cho biết, Thủy điện sông Tranh 2 tuân thủ các quy trình kiểm tra chất lượng từ khâu khảo sát, thiết kế đã có tư vấn độc lập của Nhật Bản kiểm tra và khẳng định an toàn.
Sau phần trả lời này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nói: “Ý đại biểu Minh muốn hỏi là tuyên bố dứt khoát của Bộ trưởng cho dân yên tâm. Tôi đề nghị Bộ trưởng tuyên bố một cách rõ ràng có phải là đồng bào cứ ở tại chỗ, Nhà nước sẽ đảm bảo an toàn không hay là phải làm sao?”.
Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng trả lời: “Hiện nay, nếu đến mực nước tràn là cốt 161 m thì đập có thể chịu được động đất với gia tốc nền đến…”
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng ngắt lời và hỏi tiếp: Bây giờ người dân Quảng Nam, Trà My không quan tâm tới con số ấy đâu. Người ta chỉ quan tâm ở yên tâm hay là đi. Đồng chí trả lời đi”.
Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng: “Báo cáo Chủ tịch. Với số liệu như vậy, hiện nay nếu nước đến mực tràn là hoàn toàn yên tâm. Bà con yên tâm ở đó, không phải đi”.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng: “Như vậy là Bộ trưởng tuyên bố. Hôm trước đồng chí Hoàng Trung Hải cũng nói rồi: Thông số kỹ thuật thì yên tâm và chưa cho tích nước, đồng thời để tiếp tục nghiên cứu thì Chính phủ đã mời các chuyên gia nước ngoài có kinh nghiệm tới tiếp tục nghiên cứu. Nhưng kế hoạch này thì cũng không phải một tháng, một ngày mà xong được. Mà dù nước có lên đến mức dâng thì vẫn đảm bảo an toàn”.
Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng: “Bây giờ nước có đến mức độ 161 m cao trình thì gần như tuyệt đối an toàn. Vấn đề đập hiện nay khẳng định là an toàn, chỉ còn những yếu tố đặc biệt nếu động đất cao hơn 5,5 độ richter thì chúng ta phải nghiên cứu tiếp và hiện nay đang nghiên cứu”.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nói tiếp: “Vậy là cũng chưa biết nên đi hay nên ở.”
Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng quả quyết: “Báo cáo Quốc hội, bà con ở lại là yên tâm và đập thủy điện Sông Tranh hiện nay đang tích nước ở mức độ 140 m nhưng nếu lên ở mức 160 m thì vẫn tuyệt đối an toàn. Bà con yên tâm ở lại”.
Chưa hài lòng với phần khẳng định của Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng, đại biểu Ngô Văn Minh nói: “Bộ trưởng có nghe thấy gì không? Ở trong hội trường này, khi Bộ trưởng nói yên tâm thì Quốc hội có bình luận và cười ồ lên. Yên tâm hay không yên tâm thì ngay chính trong câu hỏi dành cho Bộ trưởng đã thấy không yên tâm rồi. Yên tâm sao được khi các nhà khoa học của chúng ta, cả chúng tôi chưa nói đến nước ngoài, vẫn còn ý kiến khác nhau.
Nhà khoa học thì bảo rằng yên tâm giống như Bộ trưởng nói, nhiều nhà khoa học khác lại bảo không yên tâm.
Như hôm qua tôi nói, bây giờ nó rung lắc suốt ngày như thế là nó sẽ vỡ kết cấu bờ vai đập nối vào thành núi, nó sẽ bẻ ngang thân đập và trôi chảy. Nếu để tình trạng như thế thì dân làm sao yên tâm được.
Bộ trưởng có bảo yên tâm thì dân cũng ở đó, bảo không yên tâm thì dân cũng không còn cách nào khác vẫn phải ở đó. Cho nên, đề nghị Bộ trưởng xử lý vấn đề nào đó để các nhà khoa học ngồi chung lại, có chung một tiếng nói thì dân mới yên tâm được. Bây giờ dân và Quốc hội không biết tin nhà khoa học nào cả.
Bộ trưởng nói cơ quan liên quan sẽ chịu trách nhiệm. Tôi hỏi là nếu chẳng may sự cố vỡ đập xảy ra thì ai là người chịu trách nhiệm đầu tiên, xin Bộ trưởng nói rõ. Tôi cũng kính mong Thủ tướng trả lời câu hỏi này.
Một việc nữa nếu yên tâm ở thì có phụ cấp độc hại cho dân ở đó không. Vì nổ liên tục, cả ngày như thế ăn không ngon, ngủ không yên làm sao yên tâm được”.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng chốt lại nội dung này: “Đại biểu Minh thấy chưa yên tâm, tôi cũng chưa thấy yên tâm, thực tế là có vấn đề như vậy. Cho đến nay, các nhà khoa học và Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã trả lời và báo cáo trước Quốc hội là theo chứng minh của các nhà khoa học, đến nay, có thể yên tâm được, cộng với biện pháp chưa tích nước vào lòng hồ, như vậy có thể nói chưa gây tác hại gì với đồng bào.
Nhưng đây mới là tạm thời yên tâm thôi, vì còn vấn đề động đất. Vấn đề động đất sẽ mời các nhà khoa học của các nước có kinh nghiệm đến tiếp tục nghiên cứu, nếu thấy động đất không có tác động gì lớn mới cho tích nước, lúc bấy giờ mới có kết luận cuối cùng được.
Cho nên, Chính phủ đã đưa ra giải pháp quá độ, tạm thời chưa tích nước, đồng bào ở lại và có biện pháp an toàn, các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu vấn đề động đất, cộng với Bộ trưởng Công thương cho biết sẽ tiếp tục rà soát tập thể, nếu nghiên cứu về động đất có kết luận thì chúng ta sẽ quyết định dừng hay tiếp tục công trình này.
Tình hình mới có thể nói được đến thế, chắc đồng chí Thủ tướng trong buổi cuối sẽ khẳng định thêm ý kiến của Thủ tướng về vấn đề này...”.
Ngọc Tiến ghi