Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam vừa kiến nghị Chính phủ và các bộ ngành liên quan bảy vấn đề nhằm đẩy mạnh chống buôn lậu thuốc lá trong năm 2017.
Theo đó, Hiệp hội kiến nghị Chính phủ chỉ đạo tiêu hủy toàn bộ thuốc lá nhập lậu bị tịch thu nhằm chống tái thẩm lậu. Cùng đó Chính phủ cho phép xây dựng lò tiêu hủy thuốc lá lậu tập trung (do Hiệp hội xây dựng phương án) nhằm đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường.
Hiệp hội cũng kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành xem xét tăng biên chế và công cụ hỗ trợ cho lực lượng công an, biên phòng, hải quan và quản lý thị trường; hỗ trợ kinh phí, trang thiết bị phương tiện, biên chế cho các lực lượng trực tiếp kiểm tra, kiểm soát chống buôn lậu thuốc lá.
Một kiến nghị khác được Hiệp hội thuốc lá đưa ra là Chính phủ chỉ đạo Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, Ban chỉ đạo 389 các địa phương, các lực lượng chức năng phối hợp đề ra chương trình hành động tại các vùng trọng điểm buôn lậu thuốc lá. Trong đó, Bộ Công Thương chỉ đạo Cục Quản lý thị trường và các chi cục địa phương kiên quyết đấu tranh, kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu, đặc biệt là việc bày, bán thuốc lá lậu tại các tủ, quầy, cửa hàng, nhà hàng, khách sạn.
Hiệp hội cũng kiến nghị Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi Bộ Luật hình sự 100/2015/QH13, không áp dụng giá trị hàng phạm pháp tối thiểu làm căn cứ để định tội và định khung đối với các tội danh liên quan đến hoạt động buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá lậu mà xử lý hình sự đối với các hành vi kể trên dựa trên cơ sở số lượng từ 500 bao trở lên.
Theo Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, năm 2015, với sự chỉ đạo của Chính phủ, các lực lượng chức năng quyết liệt ra quân đồng loạt, thuốc lá lậu đã giảm 30% so với 2014. Nhưng sang năm 2016, thuốc lá lậu tái gia tăng và diễn biến phức tạp. Số lượng thuốc lá buôn lậu ước tăng 10% so với 2015, chiếm 20% thị phần, gây thất thu thuế của Nhà nước ước tính khoảng 8.000 tỷ đồng.
Thủ đoạn của các đối tượng buôn lậu thuốc lá ngày càng tinh vi, manh động, sử dụng các phương tiện, thiết bị hiện đại, thách thức các cơ quan quản lý Nhà nước, các lực lượng chức năng. Điển hình, vào ngày 15/9/2016, nhóm buôn lậu đã liều lĩnh chống lại quản lý thị trường Long An để cướp tang vật khiến 1 cán bộ quản lý thị trường hy sinh (anh Nguyễn Kim Danh).
Tuy nhiên, công tác chống buôn lậu có dấu hiệu chùng xuống thể hiện qua các số liệu của năm 2016 so với 2015. Cụ thể số đối tượng bị bắt giữ xử lý hình sự giảm 53,5%. Số vụ bắt giữ xử lý hình sự giảm 58,9% và lượng thuốc lá bị bắt giữ và tiêu hủy cũng giảm hơn 30% (6,81 triệu bao so hơn 10 triệu bao năm 2015). Sự thiếu quyết liệt của một số địa phương, lực lượng chức năng trong việc đấu tranh phòng, chống buôn lậu thuốc lá cũng là một nguyên nhân dẫn đến tình trạng buôn lậu thuốc lá tái gia tăng năm 2016.
