Cướp lại hàng lậu
Theo Ban Chỉ đạo Quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia), tình hình buôn lậu thuốc lá hiện nay vẫn còn diễn biến phức tạp trên cả nước, nhất là những tỉnh thành có đường biên giới, cửa khẩu, đường biển,…với đủ chiêu trò để tuồn hàng lậu vào nội địa.
Theo thiếu tướng Nguyễn Cảnh Hiền, Phó Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (Bộ Quốc phòng) cho biết, hiện nay các đối tượng buôn lậu tập kết hàng ở biên giới, sau đó chia nhỏ hàng thuê “cửu vạn”, người dân sống ở biên giới vận chuyển vào nội địa tiêu thụ. Thậm chí, khi bị bắt, nhiều đối tượng còn cướp lại hàng. Điển hình tối 27/9, tại Long An, lực lượng chức năng mật phục phát hiện 1 xuồng máy vận chuyển gần 10.000 bao thuốc lá từ Campuchia vào Việt Nam. Khi bị phát hiện, những người vận chuyển thuốc lá lậu nhảy xuống sông chạy thoát. Khoảng 15 phút sau, những người này quay lại, tập trung nhiều “cửu vạn” hành hung lực lượng chức năng, cướp lại gần 1.500 bao thuốc lá.
Chỉ một tháng sau đó, cũng tại huyện Đức Huệ, tỉnh Long An, lực lượng chức năng bắt giữ 14.000 bao thuốc lá được nhập lậu từ Campuchia vào Việt Nam. Khi này, các đối tượng bỏ lại phương tiện và tang vật để chạy sang bên kia biên giới.
Bà Vũ Thị Thu Thủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh đánh giá hình thức vận chuyển thuốc lá lậu có sự thay đổi từ rầm rộ sang tinh vi hơn, nhỏ lẻ hơn. Các đối tượng buôn lậu thuốc lá sử dụng xuồng cao tốc có công suất lớn, chạy bằng hệ thống màn hình định vị vệ tinh.
“Không chỉ vận chuyển vào bằng đường bộ, các đối tượng còn vận chuyển thuốc lá lậu bằng đường biển với những phương tiện xuồng, thuyền bè loại nhỏ, lợi dụng lúc trời mưa, ban đêm để vận chuyển vào đất liền”, thiếu tướng Nguyễn Xuân Sơn, Phó Tư lệnh Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển cho biết.
Ông Vũ Văn Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cho rằng hiện nay còn có một chiêu mới nữa là việc có một số công ty thuốc lá nước ngoài, vào Việt Nam đăng ký nhãn hiệu nhiều năm nhưng không sản xuất tại Việt Nam mà các công ty này đưa thuốc lá vào thị trường Việt Nam không qua con đường chính ngạch. Đây là một trong những hình thức nhập lậu thuốc lá mà một số công ty nước ngoài sử dụng để trốn thuế.
Chống thuốc lá lậu - tiêu tốn hàng chục tỷ đồng
Bà Vũ Thị Mai, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, trong năm 2015 đã hỗ trợ 27 tỷ đồng để làm kinh phí phòng chống thuốc lá lậu. Trong đó phần lớn là chi phí tiêu hủy và hỗ trợ cho các lực lượng chức năng tham gia bắt giữ thuốc lá nhập lậu. Tuy nhiên theo đánh giá của Ban Chỉ đạo 389, tình hình buôn lậu thuốc lá vẫn còn phức tạp.
Thiếu tướng Nguyễn Phi Hùng, Tổng cục phó Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an thừa nhận cơ quan chức năng phát hiện, bắt giữ chỉ là một số ít so với thực trạng hiện nay. Xuất phát từ nhu cầu thị trường thuốc lá nội địa còn cao hơn so với các nước lân cận nên vẫn còn tình trạng nhập lậu.
Trong khi đó, người dân sống ở các vùng biên giới, cửa khẩu còn nghèo khó, dễ bị các đối tượng lợi dụng để làm “cửu vạn” vận chuyển thuốc lá lậu vào trong nước. Trong quá trình vận chuyển, những đường dây này còn bố trí người cảnh giới, theo dõi cơ quan chức năng nếu bị phát hiện sẵn sàng chống trả.
Đồng tình quan điểm này, ông Vũ Văn Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cho rằng một trong những lý do thuốc lá lậu lộng hành là do thị trường cung cầu khi mà giá thuốc lá trong nước cao hơn thuốc lá nhập lậu rất nhiều.
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả yêu cầu phải tập trung thực hiện 7 giải pháp, nhiệm vụ trong thời gian tới, đồng thời phải mở cao điểm tấn công buôn lậu và tiêu thụ thuốc lá lậu, xử lý nghiêm và tập trung ở một số địa bàn trọng điểm. “Lực lượng chức năng phải thực sự trong sạch, phá được đầu nậu, người dân ủng hộ thì sẽ thành công”, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.
Theo Ban Chỉ đạo 389, trong năm 2015, cơ quan chức năng trong cả nước đã bắt giữ gần 10.000 vụ buôn lậu, vận chuyển kinh doanh trái phép thuốc lá nhập lậu, trên 6.000 đối tượng vi phạm. Trong đó, các địa bàn nóng như các tỉnh Đông Nam bộ, TPHCM, Long An, An Giang, Quảng Ninh, Quảng Trị,…Cơ quan chức năng đã khởi tố hình sự 263 người, tịch thu tiêu hủy hơn 10,3 triệu bao thuốc lá, thu nộp ngân sách gần 21 tỷ đồng.
