Thủ tướng Manasseh Sogavare của Quần đảo Solomon. (Ảnh: ABC) |
Ông Sogavare là một trong những người bạn trung thành nhất của Trung Quốc ở Nam Thái Bình Dương. Ông cho biết sẽ tăng cường hơn nữa mối quan hệ với Bắc Kinh nếu trở lại nắm quyền.
Cuộc bầu cử ngày 17/4 được coi là quan trọng nhất trong một thế hệ của Quần đảo Solomon, cũng được coi là cuộc trưng cầu dân ý về vị trí của Trung Quốc tại quần đảo này.
Ông Sogavare đã vượt qua 4 đối thủ để giữ được ghế quốc hội mà ông đã nắm giữ hơn 20 năm, theo kết quả tạm thời được đài truyền hình quốc gia đưa tin.
Chính trị gia 69 tuổi tự hào về quan hệ sâu sắc với Bắc Kinh kể từ khi ông lên nắm quyền năm 2019, sau khi ông cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan (Trung Quốc).
Quyết định đó phần nào châm ngòi cho làn sóng bạo loạn chống chính phủ khiến khu phố người Hoa ở Honiara bị phá nát.
Bạo lực tái diễn năm 2021, khi đám đông giận dữ tìm cách xông vào quốc hội, đốt phá khu người Hoa và định san bằng nhà của ông Sogavare.
Với sự ủng hộ của ông Sogavare, Quần đảo Solomon và Trung Quốc ký một hiệp ước an ninh năm 2022, theo đó các đội cảnh sát Trung Quốc luân phiên được triển khai đến quần đảo.
Vẫn muốn cân bằng ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực Thái Bình Dương, ngày 19/4, Mỹ cho biết họ “sẵn sàng tiếp tục hợp tác chặt chẽ với các nhà lãnh đạo được bầu và người dân của Quần đảo Solomon”.
Không đề cập đến ông Sogavare, tuyên bố do người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller đưa ra chỉ chúc mừng quốc gia này đã tiến hành "cuộc bầu cử có trật tự và hiệu quả".
Tỉnh trưởng Martin Fini, người ủng hộ việc mở rộng nhanh chóng các lợi ích của Trung Quốc trên đảo Malaita, đã thất bại trong nỗ lực tái tranh cử, ủy ban bầu cử cho biết.
Trong nhiều năm, tỉnh Malaita từ chối nhận viện trợ hoặc đầu tư từ Trung Quốc, đi ngược lại xu hướng khi ảnh hưởng của Bắc Kinh mở rộng trên khắp phần còn lại của quần đảo rộng lớn nằm gần vùng đông bắc nước Úc.
Điều đó đã thay đổi khi ông Fini được bổ nhiệm làm tỉnh trưởng năm 2023, thay thế ông Daniel Suidani.
Ông Fini gần đây ký một biên bản ghi nhớ với tỉnh Giang Tô của Trung Quốc, nhưng việc ông không giữ được ghế khiến thỏa thuận đó có thể bị đe doạ.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Quần đảo Solomon ca ngợi "sự ủng hộ vững chắc" của ông Fini đối với Trung Quốc, hứa sẽ mở đường và cung cấp mạng internet tốt hơn cho tỉnh của ông.
Ông Suidani là một trong những lãnh đạo tỉnh hiếm hoi từ chối nhận viện trợ của Trung Quốc, vì lo ngại một ngày nào đó sẽ phải chịu những ràng buộc.
Ông Suidani mất ghế lãnh đạo Malaita sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm đầu năm 2023.
Quần đảo Solomon hiện đang kiểm phiếu cho cả cuộc bầu cử cấp tỉnh và quốc gia.