Ngoài áp lực trên biển Đông, Trung tâm hành động phòng ngừa thuộc Hội đồng đối ngoại Mỹ lần đầu tiên xếp Đài Loan vào nhóm những điểm nóng nhất trong cuộc khảo sát các ưu tiên phòng ngừa năm 2019 đối với chính quyền Mỹ.
Danh sách các vấn đề nóng nhất còn bao gồm nguy cơ đối thoại thất bại của Washington với Bình Nhưỡng trong vấn đề loại bỏ vũ khí hạt nhân; nguy cơ xảy ra tấn công mạng nhằm phá hoại quy mô lớn vào các mạng lưới và cơ sở hạ tầng của Mỹ; quan hệ thù địch giữa Iran với Mỹ hoặc các đồng minh có thể khiến chính phủ Mỹ phải hành động.
Nhưng theo báo cáo, Washington sẽ phải cân nhắc phản ứng của họ đối với từng vấn đề nóng đó trong bối cảnh đang xung đột với Bắc Kinh về thương mại và các vấn đề khác.
“Chính quyền của Tổng thống Donald Trump vẫn chưa đối mặt với một cuộc khủng hoảng quốc tế nghiêm trọng thực sự mà trong đó ông Trump phải vật lộn tính toán có nên đưa Mỹ vào một cuộc can dự quân dự mới và tốn kém hay không”, báo cáo được đưa ra hôm 17/12 viết.
“Với một thế giới ngày càng trở nên lộn xộn theo nhiều cách, rất có lý khi cho rằng việc chính quyền Trump sẽ gặp phải một cuộc khủng hoảng lớn chỉ là vấn đề thời gian”, báo cáo đánh giá.
Kể từ năm 2008, Trung tâm hành động phòng ngừa hằng năm đều đề nghị các chuyên gia đối ngoại xếp hàng 30 cuộc xung đột đang tiếp diễn hoặc có thể xảy ra và ảnh hưởng đến lợi ích quốc gia của Mỹ. Mục đích của cuộc khảo sát là xác định những ưu tiên ngăn ngừa xung đột mà các nhà làm chính sách Mỹ cần chú ý.
Trong cuộc khảo sát lần thứ 11 vừa qua, Trung tâm nhận được 500 phản hồi từ các quan chức,chuyên gia chính sách đối ngoại và học giả Mỹ đối với những câu hỏi gửi đi từ tháng 11 vừa qua.
Đây là lần đầu tiên những người tham gia khảo sát đánh giá xung đột Mỹ - Trung vì vấn đề đảo Đài Loan là một điểm nóng cần theo dõi, dù chỉ ở mức hai.
Những người trả lời cho rằng “chiến lược gia tăng sức ép kinh tế và chính trị” của Trung Quốc trước thềm cuộc bầu cử lãnh đạo Đài Loan vào năm 2020 sẽ làm gia tăng căng thẳng giữa hai bờ eo biển.
Nguy cơ nổ ra xung đột trên biển Hoa Đông giữa Trung Quốc và Nhật Bản không còn nằm trong nhóm cần quan tâm nhiều nhất nữa, trong bối cảnh quan hệ hai nước này đã có những dấu hiệu bớt căng thẳng.
Căng thẳng Mỹ - Trung trên biển Đông đang tăng lên, khi Washington gia tăng chỉ trích Bắc Kinh quân sự hóa vùng biển giàu tài nguyên đang có tranh chấp này.
Tháng 9 năm nay, tàu chiến của Mỹ và Trung Quốc đã suýt va nhau trên biển Đông.
Tuy nhiên, ông Wei Zongyou, một giáo sư về quan hệ quốc tế tại ĐH Phúc Đán ở Thượng Hải, gạt bỏ khả năng cao xảy ra xung đột trên biển Đông, vì cho rằng dự thảo thỏa thuận Bộ quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC) giữa Trung Quốc và Asean là bằng chứng cho thấy tiến triển của các bên trong quá trình tìm kiếm giải pháp cho những quan điểm khác biệt ở khu vực.
Ông này cũng lạc quan rằng Mỹ và Trung Quốc có thể tránh xung đột trên biển Đông.
Dù chính quyền Trung đã thực hiện đến 9 cuộc tuần tra tự do hàng hải tren biển Đông trong năm nay, “Trung Quốc không muốn xảy ra cọ xát hay xung đột quân sự với Mỹ trên biển Đông, và Mỹ cũng vậy”, ông Wei nói.
Bán đảo Triều Tiên vẫn là một điểm nóng tiềm tàng đối với Washington, vì hiện vẫn chưa có tiến triển rõ ràng trong việc loại bỏ vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, báo cáo đánh giá.
Báo cáo cũng nhấn mạnh những nguy cơ khác như xung đột tiếp diễn ở Syria, bất ổn kinh tế và chính trị ở Venezuela, khủng hoảng nhân đạo ở Yemen, bất ổn và bạo lực gia tăng ở Afghanistan do sự trỗi dậy của lực lượng Taliban.
