Theo kết luận Thanh tra, khi lập kế hoạch sử dụng đất năm 2016, 2017 và 2018, UBND huyện Củ Chi chưa khảo sát nhu cầu sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân theo quy hoạch sử dụng đất được duyệt. UBND huyện tự ý điều chỉnh phân bổ chỉ tiêu chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở từ xã này sang xã khác nhưng chưa thông qua HĐND. "Đây là hành vi bị nghiêm cấm do vi phạm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được công bố nêu tại Luật Đất đai năm 2013", kết luận nêu.
Về việc tách thửa, UBND huyện Củ Chi cũng vi phạm khi đã duyệt 18/51 trường hợp mà theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là đất nông nghiệp hoặc vừa là đất ở nhưng có một phần diện tích là đất nông nghiệp. Cho phép tách thửa đất ở không phù hợp quy hoạch được duyệt, không đúng quy. Thực tế có 23/51 trường hợp không thỏa mãn điều kiện này với diện tích 22,8662 ha/46,6231 ha. Cho phép tách thửa đất ở không thực hiện đúng quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam đối với 18 trường hợp… Trách nhiệm thuộc về chủ tịch UBND huyện Củ Chi, phó chủ tịch UBND huyện phụ trách địa chính - xây dựng, trách nhiệm trực tiếp thuộc về lãnh đạo các phòng, ban liên quan.
Kết luận Thanh tra của Thanh tra TPHCM. UBND huyện Củ Chi còn có hành vi vi phạm quy định về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất khi giải quyết chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở nông thôn không phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được duyệt đối với 151 trường hợp và 70 trường hợp cho chuyển mục đích sử dụng đất trong Khu đô thị Tây Bắc Củ Chi không phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được duyệt.
Bên cạnh đó, Thanh tra TPHCM cho rằng, UBND huyện tự điều chỉnh phân bổ chỉ tiêu chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở (theo kế hoạch sử dụng đất hàng năm) từ xã này sang xã khác nhưng chưa thông qua HĐND huyện trước khi trình UBNDTPHCM phê duyệt là không đúng quy.
Về công tác xử lý vi phạm trật tự xây dựng, từ năm 2016 đến năm 2019, huyện Củ Chi có 643 trường hợp xây dựng không phép và 46 trường hợp xây dựng sai phép cần phải xử lý.
Đến thời điểm thanh tra, còn 21 trường hợp xây dựng không phép và 7 trường hợp sai phép chưa xử lý dứt điểm; kiểm tra thực tế 102/16.779 công trình được cấp phép xây dựng tại các xã ghi nhận một số công trình xây dựng đúng nội dung giấy phép được cấp, tuy nhiên quá trình đưa vào sử dụng sai mục đích sử dụng thành nhà xưởng, kho hoặc nhà trọ cho thuê, một số công trình cấp phép nhà ở riêng lẻ nhưng thiết kế dạng nhà xưởng, kho, nhà trọ cho thuê hoặc cho trổ nhiều cửa đi, cầu thang hiện đã thay đổi công năng sử dụng.
UBND các xã, thị trấn và Thanh tra xây dựng địa bàn huyện Củ Chi chưa kịp thời, không chủ động xử lý ngay từ đầu các trường hợp có hành vi vi phạm về đất dẫn đến gây áp lực rất lớn cho hạ tầng khi hình thành các khu dân cư tự phát trên đất nông nghiệp. Việc tự chuyển mục đích sử dụng đất trái phép chưa được UBND huyện Củ Chi, UBND các xã, thị trấn ngăn chặn kịp thời, để cho người dân tự ý chuyển mục đích sử dụng đất không đúng quy định, tự phân lô bán nền, xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp và trên đất không phải là đất ở, làm ảnh hưởng đến công tác lập, quản lý quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch nông thôn mới, ảnh hưởng đến các tiêu chí nông thôn mới trên địa bàn huyện Củ Chi trong giai đoạn hiện nay và thời gian tới.
Thanh tra TPHCM cho rằng, để xảy ra các thiếu sót, vi phạm về quản lý đất đai nêu trên, trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý điều hành thuộc về Chủ tịch UBND huyện Củ Chi, Phó Chủ tịch phụ trách địa chính - xây dựng; trách nhiệm trực tiếp thuộc về lãnh đạo các đơn vị, cá nhân có liên quan tại thời kỳ phát sinh vụ việc.
Thanh tra TPHCM đề nghị UBND huyện Củ Chi tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có thiếu sót, vi phạm và khẩn trương chấn chỉnh, khắc phục các vi phạm đã nêu tại phần kết luận trên.
