Đánh giá của nhà ngoại giao Trung Quốc về nhóm Bộ tứ được đưa ra khi ông Vương Nghị nói chuyện với báo chí sau cuộc gặp với người đồng cấp Malaysia Hishammuddin Hussein ở Kuala Lumpur, chặng dừng chân thứ hai của ông trong chuyến thăm 5 nước Đông Nam Á trong tuần này.
Hai ngoại trưởng đưa ra những đánh giá đầy lạc quan về quan hệ song phương trong cuộc họp báo chung, đồng thời đề ra kế hoạch tổ chức họp uỷ ban cấp cao mới để thúc đẩy hợp tác đối phó với đại dịch COVID-19.
Malaysia được Bắc Kinh đưa vào danh sách “ưu tiên” nhận 4 loại vắc-xin COVID-19 mà các hãng dược Trung Quốc đang tiến hành thử nghiệm giai đoạn cuối.
Ông Hishammuddin nói rằng chính phủ Malaysia đang theo dõi sát sao tình hình khi Bắc Kinh bắt đầu cung cấp vắc-xin cho người dân từ tháng 11. Ông Vương nói “Malaysia là một người bạn tốt của Trung Quốc”, nên chính phủ Trung Quốc sẵn sàng “tham vấn chi tiết và tiến hành hợp tác sản xuất vắc-xin”.
Về vấn đề biển Đông, một trong những điểm nghẽn trong quan hệ giữa Bắc Kinh và Kuala Lumpur, hai bộ trưởng nói rằng hoà bình và ổn định là ưu tiên ở khu vực. Trung Quốc có yêu sách phi lý trên hầu khắp vùng biển giàu tài nguyên và có tầm quan trọng chiến lược này.
Hàm ý nói rằng biển Đông ngày càng trở thành đấu trường đại diện cho cạnh tranh Mỹ - Trung, ông Vương nói rằng khu vực này “không nên là nơi dành cho cạnh tranh quyền lực nước lớn, với đầy rẫy tàu chiến”.
Ông Vương cũng nói Trung Quốc và 10 nước ASEAN cần làm việc với nhau để loại bỏ “những gián đoạn bên ngoài” và tiếp tục đàm phán về bộ quy tắc ứng xử trên biển Đông.
Hai ngoại trưởng nhấn mạnh cam kết của Trung Quốc sẽ mua 1,7 triệu tấn dầu cọ Malaysia trong 3 năm tới. Là nước sản xuất và xuất khẩu dầu cọ lớn thứ hai thế giới, Malaysia đang phải đối phó với các nhà vận động hành lang phản đối dầu cọ ở phương Tây trong những năm gần đây.
Dù không nhắc đến Mỹ, ông Vương sau đó được phóng viên Xinhua hỏi về quan điểm đối với chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương của Tổng thống Mỹ Donald Trump – được coi như một nỗ lực kiềm chế ảnh hưởng của Trung Quốc ở châu Á – Thái Bình Dương.
“Về cơ bản, chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương nhằm tạo nên cái gọi là Nato ở Ấn Độ - Thái Bình Dương được củng cố bởi cơ chế bốn bên liên quan đến Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Úc”, ông Vương nói.
“Điều họ theo đuổi là thổi bùng tư tưởng chiến tranh Lạnh và khuấy động đối đầu giữa nhiều nhóm và khối và kích động cạnh tranh địa chính trị. Điều họ muốn duy trì là sự thống trị và hệ thống bá chủ của Mỹ”, ông Vương nói.
“Theo nghĩa này, bản thân chiến lược này đã là một rủi ro lớn về an ninh. Nếu bị ép tiến về phía trước, nó sẽ quay ngược đồng hồ lịch sử”, nhà ngoại giao Trung Quốc nói thêm.
Phát biểu gay gắt này được đưa ra sau khi các ngoại trưởng Bộ tứ có cuộc gặp tại Tokyo vào tuần trước.
Trong cuộc trả lời phỏng vấn Nikkei Asia, Ngoại trưởng Mỹ Michael Pompeo nói rằng ông hy vọng nhóm này sẽ được thể chế hoá để “tạo nên một khuôn khổ an ninh thực sự”.
Ông Pompeo gọi Bộ tứ là “cơ cấu” có thể “chống lại ảnh hưởng mà Trung Quốc gây ra với tất cả chúng ta”. Ông cũng nói rằng các nước khác có thể tham gia nhóm “vào thời gian phù hợp”.
