Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa hứng chịu một thất bại lớn, khi đạo luật chăm sóc y tế nhằm thay thế Obamacare của ông "chết yểu" ngay tại Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát, khiến uy tín và danh tiếng "bậc thầy chốt hợp đồng" của ông bị ảnh hưởng.
Tuy nhiên, trong lĩnh vực kiểm soát nhập cư, ông dường như đang thực hiện suôn sẻ lời hứa của mình, đẩy hàng triệu người nhập cư trên đất Mỹ vào tình trạng nơm nớp lo sợ, theo Slate.
Theo Jamelle Bouie, cây bút bình luận chính trị kỳ cựu của Slate, quyền lực của Trump không chỉ bị giới hạn trong các dự luật trình ra trước Quốc hội.
Ông đã sử dụng quyền hành pháp của mình để thực hiện lời hứa loại trừ những mối đe dọa với nước Mỹ, mà mục tiêu hàng đầu của ông là những người nhập cư, từ người tị nạn Hồi giáo cho đến những đối tượng vượt biên từ Mexico.
Dưới thời Trump, những tiêu chuẩn đối xử với người nhập cư được cựu tổng thống Barack Obama định hình đã bị xóa sổ. Giờ đây, các đặc vụ thuộc Cơ quan Quản lý Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) được trao quyền lực hoàn toàn mới trong việc điều tra, bắt giữ và trục xuất người nhập cư không có giấy tờ, bất kể họ đến từ đâu.
Việc các đặc vụ ICE hôm 17/2 đứng chờ ngay bên ngoài một nhà thờ ở bang Virginia để bắt giữ những người nhập cư không giấy tờ là một trong những bằng chứng cho thấy cơ quan này đang ngày càng hành động công khai hơn so với trước đây.
Trong một vụ việc khác, một cô gái nhập cư 22 tuổi từng được hưởng quyền miễn trừ trục xuất dưới thời Obama đã bị ICE bắt giữ ngay sau khi phát biểu trước truyền thông.
Những người ủng hộ quyền của người nhập cư cho biết có nhiều trường hợp các đặc vụ theo dõi và bắt giữ người nhập cư ngay trên đường họ đi làm hoặc chở con đến trường. Khắp các thành phố như Austin, Texas, Savannah, các hoạt động bắt giữ của ICE gia tăng đến mức nhiều gia đình nhập cư gần như phải rút vào hoạt động bí mật.
Những người này luôn sống trong cảnh nơm nớp, lo sợ bố mẹ, bạn đời, con cái mình có thể bị đưa vào các trung tâm giam giữ và bị trục xuất bất cứ lúc nào.
Tại các thành phố nơi ICE hoạt động mạnh, số nạn nhân trình báo bị hiếp dâm và bạo lực gia đình giảm hẳn, khi những người phụ nữ nhập cư bất hợp pháp không dám lộ diện trước cảnh sát vì lo sợ bị trục xuất.
Charlie Beck, cảnh sát trưởng Los Angeles, cho biết từ đầu năm 2017 tới nay, số vụ trình báo hiếp dâm trong cộng đồng gốc Latin ở thành phố này giảm bất thường tới 25%, còn các vụ bạo lực gia đình được báo cáo cũng giảm 10%. Tuy nhiên, Beck cho rằng điều này không có nghĩa là số vụ phạm tội trên thực tế đã giảm.
"Hãy tưởng tượng một cô gái trẻ, có thể là con gái, chị em, bạn bè của bạn, không dám trình báo ngay sau khi bị lạm dụng tình dục, vì họ lo sợ gia đình mình có thể tan nát", Beck nói.
Sở cảnh sát Los Angeles cho biết họ tin rằng nỗi lo sợ bị trục xuất có thể đang ngăn cản các thành viên trong cộng đồng người gốc Mexico trình báo những trường hợp họ bị lạm dụng hay ngược đãi.
Chính nỗi sợ hãi này cũng khiến nhiều gia đình trong cộng đồng gốc Latin ở Mỹ không dám đăng ký cho con cái mình hưởng những quyền lợi hợp pháp như bảo hiểm y tế cho trẻ em, ăn trưa miễn phí tại trường, hay chương trình chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ sinh, theo Atlantic.
Bình luận viên Annie Lowery cho rằng nếu tình trạng này tiếp diễn và ngày càng lan rộng, nó sẽ có nguy cơ làm gia tăng đói nghèo trong cộng đồng người Latin ở Mỹ, đặc biệt là với trẻ em.
Trong tương lai, nguy cơ này càng hiện hữu khi một dự thảo sắc lệnh hành pháp của Trump yêu cầu Bộ An ninh Nội địa ra quy định rằng người nhập cư sẽ không được vào Mỹ nếu họ có khả năng được nhận bất cứ lợi ích xã hội nào "dựa trên cơ sở thu nhập, nguồn lực hay nhu cầu tài chính".
Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions mới đây cũng đe dọa sẽ cắt nguồn ngân sách cho những thành phố được coi là "nơi ẩn náu" của người tị nạn.
"Tôi hối thúc các thành phố xem xét cẩn thận tác động tiêu cực mà họ gây ra cho công dân của mình khi từ chối thi hành luật nhập cư liên bang", ông Sessions tuyên bố.
Người biểu tình phản đối chính sách trục xuất người nhập cư quy mô lớn của Trump. Ảnh: AP
Trước nỗi lo ngại của cộng đồng về những hoạt động bắt bớ của ICE, cảnh sát trưởng hạt Sacramento, bang California hôm 28/3 mời quyền giám đốc ICE Thomas Holman tới dự một buổi nói chuyện với người dân, trong đó có Bernard Marks, 87 tuổi, người đã sống sót từ trại tập trung Auschwitz khét tiếng của phát xít Đức.
Tại buổi nói chuyện, ông Marks, người từng chịu cảnh gia đình ly tán trong trại tập trung, đã thẳng thừng chỉ trích các quan chức ICE cũng như cảnh sát địa phương về cách thức họ đối xử với người nhập cư.
"Khi còn là một cậu bé ở Ba Lan, gia đình tôi đã bị phát xít Đức chia rẽ, chỉ vì chúng tôi là người Do Thái. Tôi đã phải sống 5 năm rưỡi trong các trại tập trung, chỉ bởi chúng tôi là những người bị phân biệt đối xử.
Đã đến lúc các ông phải đứng về phía người dân. Xin đừng quên rằng, lịch sử không đứng về phía các ông", ông Mark phát biểu, với tràng pháo tay từ những người tham dự.